Boekverslag: M.J. Arlidge 'Klikspaan' (Helen Grace 4)

Klikspaan is het vierde boek van M.J. Arlidge in de reeks rond politie-inspecteur Helen Grace en haar team. Inspecteur Helen Grace krijgt te maken met drie branden in Southampton op één avond. Wanneer 24 uur later hetzelfde gebeurt, wordt al snel duidelijk dat er meer aan de hand is dan zomaar een pyromaan, vooral wanneer er doden vallen. Voor Helen wordt het een race tegen de klok om de dader te vinden en te vermijden dat er nog meer slachtoffers komen.

• Gegevens
• Samenvatting
• Hoofdpersonen
• Symbolen en motieven
• Titelverklaring en boekomslag
• Structuur en perspectief/vertelwijze
• Thema
• Tijd en plaats
• Evaluatie

Gegevens

• Originele titel: Liar Liar
• Titel: Klikspaan
• Reeks: Helen Grace (4)
• Auteurs: M.J. Arlidge
• Eerste druk: 2015
• Eerste druk vertaald in het Nederlands: 2016
• Vertaling: Harmien Robroch
• Aantal pagina's: 442
• ISBN: 978 90 225 8081 3

Samenvatting

De Simms

Thomas Simms merkt een brand op in zijn buurt wanneer hij naar huis rijdt. Het is pas als hij aankomt, dat hij ziet dat de brand in zijn huis is. Luke, zijn zoon die op de grond ligt, is er slecht aan toe, maar Lukes zusje en mama zitten nog in het huis. Thomas rent het huis in, maar vindt de rest van zijn gezin niet en wordt zelf het slachtoffer van het vuur.

Inspecteur Helen Grace verneemt dat er drie branden binnen een uur waren, dus de kans is groot dat ze allemaal zijn aangestoken. De brandstichting had voor vier gewonden gezorgd. Helen en haar baas commissaris Jonathan Gardam vrezen dat het gezin van Thomas Simms het doelwit was van de brandstichter. De andere twee locaties waren locaties waar 's nachts geen mensen aanwezig zijn, maar de brandweer had er genoeg werk aan om afgeleid te zijn van de brand die het belangrijkste was. De zaak verandert in een moordonderzoek wanneer Karen, de vrouw van Thomas Simms, is gestorven.

De eerste opdracht voor het team van Helen is uitzoeken waarom net die drie locaties waren uitgekozen als doelwit. Deborah Parks, een brandonderzoeker van het brandweerkorps van Hampshire, met wie Helen al eerder had samengewerkt, bevestigt Helens gedachte. De dader had de brandstichting bij de Simms omwille van persoonlijke redenen gepleegd. De kans is groot dat de slachtoffers zelfs de dader kennen.

Charlie Brooks, een collega van Helen, checkt bij Luke en Thomas of zij iemand kennen die wraak zou willen nemen. Ze merkt onmiddellijk de aarzeling in de stem van Thomas en vraagt zich af wat de man voor haar achterhoudt. Thomas legt hen uit dat hij veel geld had geleend van de woekeraar Gary Spencer, die veroordeeld is voor afpersing, bedreiging en zware mishandeling. Toen hij het geld niet kon terugbetalen was de man langs geweest bij Karen, die van de lening niet op de hoogte was. Thomas vreest dan ook dat hij de schuld is van de brandstichting.

Denise Roberts

Gary Spencer heeft een alibi, maar dat wil nog niet zeggen dat hij onschuldig is. Dus probeert Helen zoveel mogelijk vrienden van Gary naar het bureau te brengen in de hoop dat iemand bekent dat hij in opdracht van Gary de brand heeft gesticht. Maar dat brengt niets op.

Helen wordt opgeroepen voor een nieuwe brand, in een meubelzaak en het huis van Denise Roberts en haar zoon Callum. Helen weet dat ze moeten opschieten want de brandstichter was duidelijk niet van plan om te stoppen. Het is de tweede reeks branden in 24 uur tijd. Callum was naar een feestje geweest, maar hij is zeker dat zijn moeder nog in huis is. Denise Roberts wordt een beetje later dood teruggevonden in het huis. Callum vertelt Helen dat zijn moeder een afspraak had met Darren, een man die af en toe langs kwam, maar Callum is geen fan van de man.

Door de tweede reeks is Helen er bijna zeker van dat Gary Spencer niets met de branden te maken heeft, aangezien er geen sprake van afpersing is. Charlie krijgt tijdens haar onderzoek te horen van de tiener Naomie, dat ze de dader had gezien. Ze kan niet direct een duidelijke omschrijving geven van de man, maar wel van zijn tatoeage op zijn arm. Het is een ster met een kroon en een rode roos. De tatoeage is het wapen van de brandweer van Hampshire, wat het de zaak weer moeilijker maakt.

Helen spreekt af met Deborah Parks om zoveel mogelijk info te verzamelen van Deborah mannelijke collega's en uit te zoeken of een van hen een pyromaan zou kunnen zijn. Als mogelijke verdachte wijst Deborah Richard Ford aan. Hij is een gedreven man, maar doordat zijn examens nooit goed zijn is hij een maand geleden een promotiekans misgelopen.

Richard Ford

Helen contacteert haar team om hen op de hoogte te brengen over Richard Ford. Als ze te horen krijgt dat Charlie bij Richard is om wat vragen te stellen, haast Helen zich naar zijn huis, waar ze Charlie vindt in een gevecht met Richard. De man wordt gearresteerd en in voorarrest geplaatst. Helen realiseert zich dat ze Richard al eerder had gezien. Hij had haar gesproken tijdens de eerste avond van de branden. Toen was het Helen al opgevallen dat hij heel veel info had over de branden. Dus wil ze hem hiermee confronteren tijdens de bevraging.

In zijn huis hadden ze opnames, krantenartikels en voorwerpen gevonden die allemaal gerelateerd waren aan verschillende branden, wat hem heel verdacht maakt. Richard antwoordt nauwelijks op Helens vragen, wat het onderzoek niet makkelijker maakt. Ze neemt een gewaagde beslissing, zeker nu ze vernomen heeft dat Alice, de dochter van Thomas Simms, ook gestorven is. Maar ze laat Richard gaan in de hoop dat ze hem zo kunnen betrappen op heterdaad. Ondanks dat Richard constant wordt gevolgd, krijgt Helen weer een melding van drie branden.

Ethan en Agnieszka

In een van de huizen waar brand was wonen vier mensen: Michael en Jacqueline Harris, hun gehandicapte zoon Ethan en zijn nanny Agnieszka. De ouders waren uit eten tijdens de brand, maar Ethan en de nanny waren thuis. Ethan ligt in het ziekenhuis en de dokters zijn positief over zijn toestand, maar de nanny had het niet overleefd. Tijdens haar onderzoek ontdekt Deborah dat de brandstichter lampolie had gebruikt, die waarschijnlijk over Agnieszka was gegoten om dan de boel aan te steken.

Een van Helens teamleden, McAndrew, had de telefoontjes gecheckt en had een opvallend gesprek gehoord. Het was gepleegd vanuit een telefooncel een tijdje voordat de rest van de telefoonmeldingen waren binnengekomen over een brand en de beller was een vrouw. Helen en McAndrew checken de telefoontjes van de vorige branden en ontdekken dat de vrouw nog een keer had gebeld. Helen herkent zelfs de stem, het is Naomie Jackson, de tiener die beweerde de brandstichter te hebben gezien.

Mandy Blayne

Helen vindt Naomie niet thuis, maar na veel aandringen geeft Sharon, de moeder van Naomie, toe dat de vader van Naomie, Darren, naast haar ook nog andere vrouwen heeft met wie hij af en toe het bed deelt. Zo was Denise Roberts, een van de slachtoffers van de branden, een van zijn vriendinnen geweest en wist Sharon ook dat hij nog een relatie met Mandy Blayne heeft. De kans dat Naomie de namen van de vrouwen ook weet is vrij groot.

Helen en haar teamgenoot Sanderson haasten zich richting het huis van Mandy Blayne. Maar als ze aankomen staat het huis al in brand. Aangezien ze er het eerste zijn beslissen ze het huis binnen te gaan en slagen ze erin Mandy te redden.

Naomie

Naomie wordt opgepakt en ondervraagd door Helen. Ze geeft toe dat ze zichzelf pijnigt, aangezien ze mishandeld en verwaarloosd wordt door haar moeder. Ze bekent dat ze de brandstichter is en dat de reden haar vader is, of eerder zijn vriendinnen. De andere gezinnen had ze uitgekozen omdat ze jaloers was en ook een gelukkig gezin wou hebben zoals haar slachtoffers hadden.

Maar Helen wil meer, ergens begrijpt ze nog altijd niet waarom Naomie net die mensen had uitgekozen. Daarom stuurt ze Charlie op pad om uit te zoeken of het verhaal van Naomie klopt en of de slachtoffers haar kennen. Thomas noch Luke kent haar. Bij de vriendin van Naomie ontdekt Charlie dat hun vriendengroep op stap was op het moment dat Naomie had beweerd dat ze de pyromaan had gezien en toen ze nadien had gezegd dat ze de brand bij Denise Roberts had aangestoken.

Helen had ondertussen de surfgeschiedenis bekeken en de blog van eerstepersoonsenkelvoud gevonden, waar ze enkele gesprekken had gelezen. Met al deze informatie willen Helen en Charlie de tiener confronteren. Maar Naomie geeft hen geen informatie, behalve dat eerstepersoonsenkelvoud een man is. Helen weet zeker dat eerstepersoonsenkelvoud Naomie gebruikt als handlanger en dat Naomie van de jongen of man houdt.

Ethan Harris

Door een detail weet Helen wie ze zoeken, het is Ethan Harris. Hij had net als Naomie een brandwond in de vorm van een kruis. Maar wanneer ze naar zijn huis gaan is hij weg. Charlie checkt bij Luke en Thomas of ze Ethan kennen. Luke vertelt dat ze nog samen in de klas hadden gezeten en vrienden waren. Maar de andere klasgenoten moesten niets van Ethan hebben en op een bepaald moment moest Luke kiezen, hij of zij, en had hij Ethan gepest. Een tijdje later was Ethan naar een andere school gegaan.

In ruil voor een extra deken en warm eten geeft Naomie de mogelijke plaatsen waar Ethan zou kunnen zijn. Helen vindt hem op de brug waar de tieners elkaar voor de eerste keer hadden ontmoet. Ethan toont geen berouw over de branden die hij en Naomie hebben gepleegd. Integendeel, hij beschouwt hen als de grootste slachtoffers met ouders die niet om hen gaven.

Op het ogenblik dat er een trein aankomt springt hij van de brug en is Helen te laat om hem vast te grijpen. Ze belt onmiddellijk om te checken hoe het met Naomie is, maar daar vinden ze haar levenloze lichaam, opgehangen aan de extra deken waar ze om had gevraagd.

Hoofdpersonen

Helen Grace

Ze is inspecteur, werkt professioneel en heeft een enorme vechtlust. Helen is geniaal en bekwaam op haar werk, maar in haar privéleven is ze eenzaam en heeft weinig vrienden. Ze is vrijgezel en staat ook niet open voor een relatie. Helen is de peetmoeder van de dochter van Charlie.

Charlie Brooks

Ze heeft samen met Steve een dochtertje Jessica van zestien maanden oud. Charlie is een collega en vriendin van Helen Grace. Ze is een toegewijde agent die zich niet snel bang laat maken.

Thomas Simms

Hij is eigenaar van een importbedrijf en de vader van Luke en Alice. Luke is zestien jaar en een slimme jongen, die op een prestigieuze particuliere school zit.

Symbolen en motieven

Schuldgevoelens

Luke Simms heeft het gevoel dat het zijn schuld is dat zijn moeder en zusje zijn gestorven. Hij was direct uit het huis gevlucht toen hij de rook en het vuur had opgemerkt, zonder aan zijn zus en moeder te denken.

Twijfel

Het is niet duidelijk voor Helen wat haar nieuwe baas, commissaris Gardam, denkt over haar. Ze heeft de indruk dat hij haar wil beschermen, maar vraag is waarom. Uiteindelijk heeft ze zijn hulp niet nodig en dat weet hij.

Motivatie

Door de dood van Alice beslist Charlie even een stap terug te nemen van haar werk en alle ellende, die deze zaak met zich meebrengt. Maar als ze de sirenes hoort en merkt dat er weer branden zijn, heeft ze het gevoel dat ze haar werk als agent niet serieus neemt en haar team in de steek laat. Het duurt dan ook niet lang voor ze weer aan de slag gaat.

Wraak

Ondanks het bewijs dat Richard Ford onschuldig is, bekijkt iedereen hem alsof hij de brandstichter is. Zelfs Thomas Simms is ervan overtuigd en valt hem aan, om zijn vrouw en dochter te wreken.

Woede

Thomas wil gerechtigheid en wil dan ook zo snel mogelijk een dader vinden die hij persoonlijk kan aanpakken. Maar als hij hoort dat de daders zelfmoord hebben gepleegd is hij boos op de wereld. Hoe kan hij ooit zijn vrouw wreken als de daders twee lafaards zijn?

Titelverklaring en boekomslag

Klikspaan is net als de andere titels van deze reeks een titel van een kinderliedje. In dit geval gaat het over het liedje 'Klikspaan, halve maan'. De afbeelding op de kaft is een brandend blad, dat een directe verwijzing is naar het onderwerp van het verhaal, de brandstichtingen die Southampton teisteren.

Structuur en perspectief/vertelwijze

Het boek bestaat uit 442 bladzijden, die verdeeld zijn over 143 hoofdstukken. Het verhaal geeft de standpunten van Luke Simms, Helen Grace, Thomas Simms, brandweerman James Ward, Charlie Brooks, commissaris Jonathan Gardam (de nieuwe chef van Helen), Denise Roberts, Sanderson (rechercheur en de rechterhand van Helen), Emilia (de misdaadjournaliste van de Southampton Evening News), Deborah Parks, rechercheur Lucas (surveilleert Richard Ford), Agnieszka, Jacqueline Harris, Adam Latham (hoofdcommissaris van het brandweerkorps) Leroy Friend (een brandweerman), Max Paine (SM-meester van Helen), Mandy Blayne en Eerstepersoonsenkelvoud / Ethan Harris, die in de derde persoon zijn geschreven. De blogspots van eerstepersoonsenkelvoud, die in het verhaal voorkomen, zijn in een ander lettertype gepubliceerd dan de rest van het verhaal.

Thema

Geduld is een schone deugd.

Tijd en plaats

Het verhaal speelt zich af in het heden in Southhampton.

Evaluatie

Klikspaan van M.J. Arlidge is een ijzersterke thriller, het verhaal is mooi opgebouwd met een verrassend einde. De schrijfstijl van M.J. Arlidge met zijn korte zinnen, hoofdstukken en dialogen is aangenaam om te lezen en zorgt dat je het boek in een mum van tijd uitgelezen hebt. De personages worden elk deel sterker en je merkt dat er een onderlinge spanning wordt opgebouwd. Helen Grace groeit mee en wordt steeds interessanter als persoon. Van zodra je een boek hebt gelezen van deze auteur weet je wat je mag verwachten en ben je fan of net niet. Maar geef het zeker een kans.

Lees verder

• Boekverslag: M.J. Arlidge 'Iene Miene Mutte' (Helen Grace 1)
• Boekverslag: M.J. Arlidge 'Piep zei de muis' (Helen Grace 2)
• Boekverslag: M.J. Arlidge 'Pluk een roos' (Helen Grace 3)
• Boekverslag: M.J. Arlidge 'Naar bed, naar bed' Helen Grace 5
• Boekverslag: M.J. Arlidge 'Wie niet weg is' (Helen Grace 6)