De eerste spreekbeurt in groep 4 en 5 van de basisschool

Een spreekbeurt, het ene kind ziet er dagen van tevoren naar uit, het andere slaapt er niet van en hangt misselijk boven het toilet. Dus, hoe maken we samen de meest geweldige, geslaagde spreekbeurt . Let wel, het gaat hier om de allereerste spreekbeurten, net in de middenbouw van de lagere school.

Inhoud

• De giraffe
• Het is leuk
• Hoe pak je het aan?
• Het internet
• Maak het visueel
• Neem iets mee

De giraffe

‘Mam, pap we mogen iets vertellen over ons lievelingsdier of zo. Een sport was ook goed zei ze, wanneer je geen lievelingsdier hebt. Iedereen had wel een lievelingsdier. We moeten ook spulletjes daarvan laten zien.’Tevreden kijk je naar de caviakooi, startklaar voor een ochtendje groep 4. Ik doe het over de giraffe. Sorry?!? Een giraffe is mijn lievelingsdier! Tuurlijk haal de giraffe maar uit de schuur en neem gelijk de zak met voer mee.

Geweldig wanneer kinderen iets over hun lievelingsdier willen vertellen maar sommige creatievellingen zijn niet te stuiten. Vaak komt je kennis over de giraffe, de olifant, de miereneter niet veel verder dan een lange nek, een lange slurf en een lange snuit. Toch worden dit de leukste, creatiefste spreekbeurten en de spreekbeurten waar de meeste tijd in gaat zitten.

Het is leuk

Niet iedere school laat kinderen al een spreekbeurt houden in groep vier of zelfs in vijf. Toch vinden de meeste kinderen het geweldig. Wanneer een kind echt slapeloze nachten van een spreekbeurt heeft, bespreek het met de juf of meester. In deze groepen is het een oefening en niet het opbouwen van een trauma. Maar diep (soms heel diep) in hun hart vinden de meeste kinderen het leuk om te doen. Het is ook een beetje eng maar zie wel het verschil tussen dat en een onoverkomelijke angst.

Hoe pak je het aan?

Kijk wat ze over het dier willen vertellen

Ga zitten met een heel groot vel papier en schrijf op wat ze willen vertellen. Niets is dodelijker dan een ouder die gelijk de onderwerpen begint te schiften. Dat wel, dit is te moeilijk, lijkt me niet zo interessant, hoe kom je daar nu bij? Zet gewoon en stilzwijgend de items op papier.

Lees (lees voor) de vragen door en kijk wat ze al weten. Wat eten ze, wordt ongetwijfeld een item. De meeste kinderen weten daarop wel een antwoord. Waarom hebben ze een lange nek? Geen evolutieverhaal beginnen, dat moeten we opzoeken. Hoeveel kinderen krijgen ze? Tja.

Hoe zou je nu de informatie kunnen vinden?

Ben je daar nog geen lid van dan is dit het goede moment. Kinderen kunnen gratis lid worden van de bibliotheek. Informatieve boeken voor kinderen zijn ruimschoots aanwezig en worden zeker de laatste jaren, steeds leuker. Zoek boeken die aansluiten bij de leeftijd van je kind. Niet te dik, veel plaatjes, grote letters. Hieronder een aantal series die te gebruiken zijn zo ongeveer vanaf groep 4.

De computer, lijkt de eerste stap maar begin met een bezoekje aan de bibliotheek.

• Pootje voor pootje, is een serie over de meest ‘gangbare dieren’. Ziet er vrolijk uit en is goed leesbaar.
• Dieren in de kijker, vooral huisdieren en ‘klein vee’. Niet echt stoere dieren maar heel toegankelijk en vlot geschreven. Voor kinderen in groep 5 is het vaak net te simpel.
• Ziezo, niet zoveel verschenen maar zeker de moeite waard. Het lijkt voor groep 5 te makkelijk maar neem toch maar mee.
• Dierenallerlei, boekjes wisselen in moeilijkheidsgraad maar daartegenover staan veel verschillende dieren waaronder ook enkele zeer stoere. Vanaf groep 4 moet het te lezen zijn.
• Dieren in het wild, een serie met boekjes voor oudere kinderen maar ook enkele voor kinderen vanaf een jaar of 8. Alleen de boekjes met het WNF-logo zijn geschikt.
• Dierenleven, is een geweldige uitgebreide serie over veel verschillende dieren. Kinderen vinden de boeken leuk om zelf te lezen. Vanaf groep 4.

Waarom naar de bibliotheek en niet gelijk het www op. Voor veel kinderen uit groep 4 en 5 is de informatie vaak net te hoog gegrepen. Ze kunnen het wel lezen maar niet verwerken. Een boek geeft ze een overzicht. Hier begin je en daar eindigt mijn verhaal. Wanneer ik iets over de olifant wil vertellen begin ik met hoe een olifant eruit ziet. Op een gemiddelde website is dat soms ver te zoeken. Waarom nog meer beginnen met een boek? Een website is veelal gemaakt voor veel verschillende leeftijdsgroepen een boek heeft een vaste doelgroep. Een boek kun je nog eens oppakken voor het slapen gaan, kan iemand je nog eens uit voorlezen.

Het internet

Lees samen de items nog eens door , welke stukjes kun je nu invullen en waar wil je nog naar zoeken. Dan pas is het tijd om het internet te doorzoeken. Twee goede zoeksites voor kinderen zijn: www.netwijs.nl en www.meestersipke.nl. Wanneer je een leuke site hebt gevonden kijk dan gelijk naar afbeeldingen die je later samen kunt gebruiken.

Maak het visueel

Wanneer je het beest niet kunt tonen, kun je er op z’n minst een plaatje van laten zien. Het is goed mogelijk om plaatjes uit een boek te laten zien. Nog leuker is het maken van een muurkrant of poster. Het voordeel is dat een muurkrant het kind ook een houvast geeft voor het verhaal. Zoek samen plaatjes bij de verschillende onderwerpen. Probeer daar je fantasie op los te laten. Een olifant is zo groot als een huis, neem een plaatje van een olifant en een huis naast elkaar. Een neushoorn is zo zwaar als vier wasmachines… Een kikker kan groen, bruin, rood zijn, gebruik stukjes gekleurd karton. De huid van een haai voelt als schuurpapier. Een giraffe is drie keer zo lang als een mens, een poppetje met een enorme giraffe.

Plak de plaatjes samen in de goede volgorde. Gebruik geen tekst, de meeste kinderen kunnen naar twee keer oefenen het verhaal al aardig vertellen. Het wordt een praatje bij een plaatje. Voor de ondergrond kun je een stevig groot stuk karton halen maar een vel oud behang doet het net zo goed.

De printerinkt is na het maken van de muurkrant op of je gaat kijken in oude National Geographics of andere bladen. Neem de voorraad oud papier door, gebruik kranten en wie weet is er een tekentalent in huis. Laat je kind alles op het vel plakken. Vaak is het handig om de afbeeldingen te nummeren. Dat helpt om het verhaal in een logische volgorde te vertellen. Daarom is het slim om een boekje van Ziezo door te bladeren, deze boekjes zijn muurkranten in boekformaat.

Neem iets mee

Dan het gedeelte, je mag iets meenemen. Voor de kinderen is een muurkrant om mee te nemen niet genoeg. Eén van onze kinderen wist z’n knuffelvoorraad er mee op te krikken. Trap er niet in, ze kunnen best andere voorwerpen meenemen. Een olifantendrol is zo groot als een voetbal. Een berggorilla eet vooral bladeren, bessen en insecten. Hoe exotisch een dier ook is er is altijd wel iets te vinden om mee te nemen.

Dit kost tijd. De eerste keer veel tijd maar het is leuk, creatief en zeker quality-time. Je steekt er zelf wat van op. Je komt nog eens in de bibliotheek, ziet dat er naast veel leuke leesboeken ook geweldige informatieve series zijn voor jonge kinderen.
Veel succes en vooral plezier

Lees verder

• De spreekbeurt in groep 4 en 5, informatie vinden
• De jeugdbibliotheek, voor je spreekbeurt
• Een spreekbeurt op de lagere school, stap voor stap