Een spreekbeurt op de lagere school, stap voor stap

Een spreekbeurt houden voor klasgenootjes is soms moeilijk, altijd spannend en meestal leuk. Hieronder een stappenplan om een goede spreekbeurt te maken.

1. Verzin een onderwerp

Zoek een onderwerp waar je al iets over weet en waarover je informatie kunt vinden. Wanneer je een spreekbeurt over een land moet houden, kun je kiezen voor je favoriete vakantieland. Je kunt iets gaan vertellen over je hobby of de sport waar je op zit. Weet je echt geen onderwerp? Kijk dan eens op onderstaande sites voor een goed idee of ga naar de bibliotheek.

• www.spreekbeurten.info
• www.schoolbieb.nl/basisschool_doelgroep
• http://kids.kennisnet.nl (je goede groep aanklikken, spreekbeurten links onderin)

2. Wat ik wil vertellen over….

Vaak weet je al iets over het onderwerp dat je hebt gekozen. Maak eerst een woordspin. Dat doe je zo: je schrijft het onderwerp in het midden van een vel papier, daar zet je een rondje omheen, aan dat rondje maak je ‘pootjes’, als van een spin. Probeer nu bij ieder pootje een woord te zetten dat bij je onderwerp hoort en waarover je iets wilt vertellen.

Bekijk je woordspin nu goed, dit weet je dus allemaal al een beetje? Maar wat wil je nog meer vertellen. Zet onder elkaar enkele vragen die je ook wilt beantwoorden in je spreekbeurt.

3. Dit ga ik vertellen

Voor de meeste spreekbeurten krijg je 10 minuten. Met dit in je achterhoofd, wat wil je zeker vertellen? Kijk naar je woordspin en naar de vragen die wilt beantwoorden. Nu moet je gaan kiezen, wat wil ik vertellen, en wat niet.
Pak een schoon vel papier, zet daarboven je onderwerp. Daaronder schrijf je puntsgewijs de feiten die je wilt presenteren en waarover je wilt vertellen.

4. Opzoeken

Kijk goed naar de lijst die je bij drie hebt gemaakt. Misschien weet je bij alle onderwerpen al een goed verhaal, maar meestal moet je iets verder zoeken. Breng een bezoekje aan de bibliotheek en kijk of er boeken zijn over je onderwerp. Je kunt ook op het internet zoeken naar informatie. Ken je iemand die veel weet over het onderwerp waarover jij wilt vertellen? Je kunt ook een kijkje nemen in een museum, een kinderboerderij of bij een bedrijf. Onderzoek doen, net zoals journalisten.

5. Hoofdstukken en volgorde

Nu moet je goed de informatie doorlezen en een logische volgorde maken. Het handigst is om net zoals bij een werkstuk, hoofdstukken te maken. Wanneer je iets wilt vertellen over de Riddertijd, kun je beginnen met de tijd waarin ridders leefden. Voor dieren kun je beginnen met een beschrijving van het dier.

6. Schrijf alles op

Schrijf je hele spreekbeurt in eigen woorden op. De nadruk ligt op: in eigen woorden, schrijf nooit zinnen letterlijk over uit een boek. Let er ook goed op dat je woorden gebruikt die je ook zelf begrijpt.

7. Wat wil ik gebruiken?

Wil je plaatjes laten zien, is er een digitaal schoolbord, heb je een beamer nodig of wil je een dier of iets anders laten zien? Nu is de tijd om daarover na te denken. In de meeste klassen moet je al een muurkrant maken maar het is altijd leuk om iets te laten zien.

8. Spiekbriefje

Je hebt je hoofdstukken gemaakt. Je hele spreekbeurt is uitgeschreven maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat je van een blaadje voor gaat lezen. Maak een spiekbriefje met enkele steekwoorden. Daarvoor zijn geen echte regels. Sommige kinderen hebben genoeg aan een paar woorden, anderen hebben iets meer nodig, maar maak het niet te uitgebreid. Wanneer het spiekbriefje heel lang is ga je toch weer voorlezen en dat is niet de bedoeling.

9. De hele familie

Een spreekbeurt is minder eng wanneer je een paar keer hebt kunnen oefenen. Je kunt vriendjes of vriendinnetjes vragen om te luisteren. Je ouders of broers of zussen zijn goed oefenmateriaal, maar opa en oma of de buurman zijn ook prima ‘oefenluisteraars’.

Trucjes voor de allerbeste spreekbeurt

• Wanneer je iets meeneemt laat dat dan zien aan het eind of aan het begin. Tussendoor kun je ook wel iets laten zien maar laat het niet de klas doorgaan, niemand luistert dan nog naar je verhaal.
• Kijk de klas in maar niet steeds naar dezelfde persoon. Soms zeggen mensen wel dat je over de klas heen moet kijken wanneer je het super-eng vindt, maar dat ziet er echt raar uit.
• Begin op tijd, iedere dag eventjes, is beter dan dat je de laatste twee dagen nog alle informatie bij elkaar zoeken.
  

Lees verder

• De eerste spreekbeurt in groep 4 en 5 van de basisschool
• De jeugdbibliotheek, voor je spreekbeurt
• De spreekbeurt in groep 4 en 5, informatie vinden