Het Stanford Prison Experiment

Ik ga het in mijn spreekbeurt hebben over mogelijke verklaringen voor het vertoonde gedrag tijdens het Stanford Prison Experiment. Tevens zal ik het hebben over het verband tussen het door mij gekozen thema en het experiment. Ook zal ik het thema en de theorie daarbij kort weergeven. Voordat ik daarmee begin zal ik kort vertellen wat het experiment ongeveer inhoudt.

Het Stanford Prison Experiment

Het experiment werd in 1971 uitgevoerd door de Amerikaanse psycholoog Zimbardo, voor het experiment gebruikte hij alleen mannen. Deze werden opgesloten in een zogenaamde gevangenis en kregen een rol, die van gevangene of die van bewaker. Doel van het experiment was om te kijken hoe mensen zich zouden aanpassen wanneer ze een bepaalde rol kregen. Dit experiment zou twee weken duren, maar werd na 6 dagen al stopgezet omdat de situatie in de ‘gevangenis’ uit de hand dreigde te lopen.

Themakeuze

Als thema voor mijn verslag heb ik gekozen voor het experiment van milgram. Dit experiment houdt in dat deelnemers (leraren) werd gevraagd of ze een andere deelnemer (leerling) schokken wilden geven doormiddel van een elektronisch apparaat wanneer deze leerling een vraag niet goed beantwoord had. Naarmate een leerling fouten maakte werden deze schokken hoger en begon de leerling te schreeuwen totdat hij na een bepaalde hoogte volt niet meer reageerde. Ondanks dat gingen de meeste deelnemers door tot het einde met het geven van schokken.

Theoriebeschrijving thema

De achterliggende theorie bij dit thema gaat over gehoorzaamheid, de uitkomst van dit experiment geeft 4 factoren met betrekking tot de vraag: waarom gehoorzaamden de mensen? De eerste factor is ‘sociale normen’, dit houdt in dat het moeilijk is om nee te zeggen nadat je al hebt toegezegd om iets te doen. De volgende factor is toezicht, wat betekent dat de mensen eerder gehoorzaamden wanneer de opdrachtgever fysiek aanwezig is. De derde factor is buffers, wat inhoudt dat de mensen makkelijker gehoorzaamden omdat degene die je iets aandoet niet fysiek aanwezig is en dat het apparaat en niet jijzelf de schokken toedient. De laatste factor is ideologische rechtvaardiging die zegt dat de mate van gehoorzaamheid afhangt van iemands ideologie; geloof en meningen.

Een andere theorie met betrekking tot het door mij gekozen thema is de theorie van Raven over de basissen van macht, kort gezegd zijn dit bronnen met een sociale macht over andere mensen, samen met de bevoegdheid om te belonen en te straffen, status, expertise, informatie en aantrekkingskracht. Vooral het begrip gehoorzaamheid staat centraal in dit thema. Gehoorzaamheid is: verandering van het gedrag door bevelen van een autoriteit.

Hoe komt het thema terug in het experiment?

Het thema komt in verscheidene manieren terug in het experiment zo is er een rollenverdeling, namelijk bewakers en gevangenen die te vergelijken is met de rolverdeling in probleem 6. In beide gevallen is er namelijk een ‘baas’. Bij het Stanford Prison Experiment zijn dit dus de bewakers. In beide gevallen hebben de bazen, de leraren en de bewakers, een aantal basissen van macht in handen, zoals de macht om te straffen. Ook het begrip gehoorzaamheid speelt in beide gevallen een grote rol, zo gehoorzamen de leraren aan de experimentleider en de gevangenen (in eerste instantie) aan de bewakers en die op hun beurt weer aan de experimentleider die aangeeft dat zij die rol moeten vervullen.

Verklaringen voor vertoond gedrag tijdens het Stanford Prison Experiment

Gevangenen

In het experiment gehoorzaamden de gevangenen aan de bewakers, dit is te verklaren door middel van kleding. De bewakers droegen uniforms en een uniform geeft status aan, een teken van macht. Het uniform weerspiegelt dus de autoriteit die de bewaker heeft, dit is een van de basissen van macht, namelijk de macht van een autoriteit om gehoorzaamheid te bevelen. Dat het dragen van een uniform invloed heeft op de gehoorzaamheid van mensen is aangetoond door een experiment dat in 1964 werd gedaan door Bickman.

Een andere reden die de gehoorzaamheid van de gevangen zou kunnen verklaren is dat de bewakers de macht hadden om straf uit te delen (Raven). Een van deze straffen was: de gevangen laten opdrukken. Doordat de gevangenen wisten dat wanneer zij zich niet aan de regels hielden zij zware fysieke inspanning zouden moeten leveren werd de kans hierop verkleind.

Wat de gehoorzaamheid van de gevangen aan de bewakers ook zou kunnen verklaren is het feit dat de bewakers goed gedrag van een gevangene konden belonen met het toestaan van bezoek. Goed gedrag werd dus beloond. Deze macht van de bewakers, de macht om te belonen (Raven) , werkte dus ook in hun voordeel omdat de gevangenen zich hierdoor beter gedragen zodat ze een bezoek kunnen verdienen.

Bewakers

Het gedrag van de bewakers is te verklaren door het opgaan in hun rol. De bewakers acteerden in het begin en riepen daarbij emoties op. Op een gegeven moment raakten de bewakers steeds verder in hun rol en begonnen ze erin te geloven. Ze konden hun geacteerde emoties en hun daadwerkelijke emoties niet meer onderscheiden. Dit betekende dat de bewakers zichzelf nu echt als bewaker zagen en de gevangenen als echte gevangenen. Er waren verschillende soorten bewakers: de aardige bewakers, de rechtvaardige bewakers en de sadistische bewakers.

Een andere mogelijke oorzaak voor het gedrag van de bewakers is dat ze zichzelf niet verantwoordelijk achtten voor hun daden omdat zij slechts de opdrachten van de experimentleider volgden en hem gehoorzaamden. Ze verloren hun ‘zelfbestuur’ en zagen zichzelf als werktuig van een hogere autoriteit (Zimbardo). Dit gedrag komt overheen met agentic stage theorie van Milgram.