Snellezen: met dubbele snelheid lezen en meer

Snellezen begint met het verhogen van je motivatie en concentratie. Uit onderzoek blijkt dat je alleen hiermee je leessnelheid al bijna kunt verdubbelen, zeker als je het combineert met ideale omstandigheden om te lezen. Wanneer je echt snel wilt lezen, moet je echter meer doen. Door het aantal fixaties per regel terug te brengen, gaan je ogen sneller over de leesstof heen. Hierdoor kun je tot meer dan 3 keer sneller lezen dan de gemiddelde lezer.

Snellezen: van 200 woorden per minuut naar 400 woorden per minuut

Gemiddeld lezen mensen met een snelheid van 200 woorden per minuut. Dat is echter vrij makkelijk te verhogen naar 300 of 400 woorden per minuut. Door een beetje oefening kun je de leessnelheid dus verdubbelen. Dat betekent dat je in dezelfde tijd 2 keer zoveel kunt lezen, of dat je maar de helft van de tijd nodig hebt om door alle leesstof heen te komen. Voor veel mensen is het zelfs mogelijk om 1000 woorden per minuut te lezen.

Sneller lezen door motivatie en concentratie

Uit onderzoek blijkt dat scholieren in de bovenbouw van de basisschool (groep 6, 7 en 8) lezen met een gemiddelde snelheid van 200 woorden per minuut. Op de middelbare school wordt de snelheid opgevoerd tot ongeveer 250 woorden per minuut en in het hoger onderwijs (hbo's en universiteiten) lezen studenten gemiddeld met 300 tot 350 woorden per minuut. Opvallend is dat de gemiddelde leessnelheid van volwassenen niet hoger ligt dan 200 woorden per minuut: die bevinden zich dus op hetzelfde niveau als leerlingen op een basisschool.

De stijgende lijn wordt verklaard door het feit dat mensen meer moeten lezen naar mate zij verder studeren. Op hbo's en universiteiten is de druk om te lezen erg groot. Zonder dat ze op een andere manier gaan lezen, zetten studenten zich ertoe om toch sneller te lezen. Dit gebeurt in het grootste deel van de gevallen enkel en alleen op basis van verhoogde motivatie en concentratie. Dus, zonder dat je effectiever leert lezen, kun je je leessnelheid al behoorlijk opvoeren. Daarnaast zijn er een aantal technieken die kunnen helpen om sneller te lezen. Allereerst is het echter van belang om goede omstandigheden te creëren om te gaan lezen.

Ideale omstandigheden om te lezen

Wanneer je leest en je wilt de snelheid daarvan zo hoog mogelijk houden, dan is het belangrijk om afleiding zo veel mogelijk uit te sluiten. Als dat mogelijk is, zorg er dan voor dat je niet gebeld kunt worden. Wanneer je het moeilijk vindt om tussen het lezen door niet steeds op je e-mail te kijken, zet je computer dan uit of ga ergens anders zitten. Wanneer de teksten die je moet lezen digitaal zijn, print ze dan uit om de verleidingen van computer en internet uit te sluiten. Hierdoor kun je de tijd die je aan het lezen besteedt, ook daadwerkelijk aan het lezen besteden.

Ook de ruimte waar je leest en het bureau of de tafel waar je achter zit, moeten weinig afleiding bieden. Je werkplek hoeft echter niet helemaal kaal te zijn. De plek waar je (veel) leest, moet je niet tegenstaan; het moet juist een plek zijn waar je graag bent, waar je je prettig voelt.

Zorg daarnaast voor het nodige comfort. Zorg dat je een stoel hebt die lekker zit. Maak het jezelf echter niet te comfortabel. Een zitting mag niet te zacht zijn en je moet rechtop zitten, oftewel een actieve houding aannemen. Wanneer je wegzakt in je kussen en onderuit gaat zitten, gaat je lichaam in de ruststand en is het vrijwel onmogelijk om geconcentreerd en snel te lezen. Het gaat erom dat je ontspannen bent, maar dat je je tegelijkertijd intensief met het lezen kunt bezighouden.

Goede verlichting is belangrijk wanneer je aan het lezen bent. De beste bron van licht is daglicht. Zorg daarom dat er daglicht op de leesstof kan vallen. Wanneer dat niet mogelijk is, of als je zit te lezen op een tijdstip dat er weinig daglicht is, zorg dan voor een andere lichtbron. Daarbij is het belangrijk dat je jezelf niet in het licht zit. De leesstof moet goed verlicht worden, omdat je ogen dan minder snel moe worden. Niet alleen de leesstof moet verlicht worden: lezen in een donkere ruimte waarin jij je in een enkele lichtbundel bevindt, is ook erg vermoeiend voor je ogen.

Snel leren lezen door anders te lezen

Wanneer je leest kun je het idee hebben dat je ogen geleidelijk over de woorden heen glijden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat dat niet het geval is. Je ogen maken sprongetjes tijdens het lezen. Telkens wanneer je een sprongetje maakt fixeren je ogen zich op 1 of meerdere woorden. Deze fixaties duren normaal gesproken tussen een kwart en een halve seconde. Gedurende deze tijd wordt de informatie die je leest geabsorbeerd.

Wanneer je sneller wilt lezen, zijn er twee mogelijkheden. Of je probeert de lengte van elke fixatie te verkorten, of je probeert het aantal fixaties per regel te verminderen. De beste resultaten worden behaald door aan beide mogelijkheden te werken.

De lengte van de fixaties verkorten kan vooral bewerkstelligd worden door concentratie en motivatie, zoals hiervoor al beschreven is. Door jezelf op te jagen, lees je sneller door de tekst heen zonder dat je daadwerkelijk op een andere manier gaat lezen. Voor het verminderen van het aantal fixaties is een andere techniek nodig.

Snel lezen door meer woorden tegelijk te lezen

De gemiddelde lezer focust zich per fixatie op 1 woord. Wanneer je ervan uitgaat dat een gemiddelde regel in een boek bestaat uit 12 woorden en elke fixatie kost je een kwart seconde, dan doe je over 1 regel 3 seconden. Veel mensen lezen zelfs nog langzamer, doordat zij vrij geregeld overlezen wat zij al hebben gelezen. Dit doen ze om er zeker van te zijn dat er staat wat ze denken dat er staat. Wanneer je per regel 2 keer terugspringt, ben je per regel nog een halve seconde extra kwijt en komt het totaal dus op 3,5 seconde.

Een snelle lezer heeft minder fixaties nodig, omdat hij of zij meer woorden per fixatie absorbeert. Het menselijk oog heeft een zeer ruim blikveld en het is dan ook vrij eenvoudig om meer woorden tegelijkertijd te lezen. Wanneer je het aantal fixaties terug weet te brengen van 12 naar 4 en je je zorgt ervoor dat je niet overleest wat je al gelezen hebt, heb je per regel maar 1 seconden nodig. In dat laatste geval lees je dus meer dan 3 keer zo snel.

Snel lezen en begrip

Je zou denken dat snel lezen tot gevolg heeft dat je minder onthoudt en minder begrijpt van wat je leest. Dat is echter alleen het geval wanneer je sneller leest dan je eigenlijk kan. Door 'verantwoord' sneller te lezen gaat je begrip juist omhoog. Doordat je snel te lezen, zie je namelijk sneller verbanden tussen de verschillende woorden, zinnen en passages. Wanneer je zo goed mogelijk wilt onthouden wat je leest is het daarom vaak verstandiger om een tekst 2 keer snel te lezen, dan 1 keer langzaam.

Lees verder

• Snellezen: is lezen met 1000 woorden per minuut mogelijk?
• Sneller lezen door motivatie en concentratie
• Snellezen: wat kun je doen om sneller te lezen?
• Beter Onthouden wat je Leest: 10 Tips