Frans: Franse telwoorden

Onderstaande schema’s kunnen hier uitkomst in bieden. Je vindt er de meest gebruikte Franse hoofdtelwoorden en rangtelwoorden, en handige regels voor het vormen ervan.
Franse hoofdtelwoorden (nombres cardinaux)
Hoofdtelwoorden tot 701 | un |
2 | deux |
3 | trois |
4 | quatre |
5 | cinq |
6 | six |
7 | sept |
8 | huit |
9 | neuf |
10 | dix |
11 | onze |
12 | douze |
13 | treize |
14 | quatorze |
15 | quinze |
16 | seize |
17 | dix-sept |
18 | dix-huit |
19 | dix-neuf |
20 | vingt |
21 | vingt et un |
22 | vingt-deux |
29 | vingt-neuf |
30 | trente |
31 | trente et un |
32 | trente-deux |
39 | trente-neuf |
40 | quarante |
50 | cinquante |
60 | soixante |
Een uitzondering vormen 21, 31, 41, 51 en 61. Deze telwoorden vorm je door ‘et un’ aan het tiental toe te voegen. Hierbij hoef je geen liggende streepjes te gebruiken: ‘vingt et un’, ‘trente et un’, en zo verder.
Hoofdtelwoorden van 70 tot 80
70 | soixante-dix |
71 | soixante et onze |
72 | soixante-douze |
79 | soixante-dix-neuf |
Hoofdtelwoorden van 80 tot 100
80 | quatre-vingts |
81 | quatre-vingt-un |
82 | quatre-vingt-deux |
90 | quatre-vingt-dix |
91 | quatre-vingt-onze |
92 | quatre-vingt-douze |
99 | quatre-vingt-dix-neuf |
In sommige Franstalige regio’s heeft men het wat handiger aangepakt. In Wallonië, Zwitserland, Val d’Aosta, Rwanda en Zaïre, duiken 70, 80 en 90 ook simpelweg op als respectievelijk ‘septante’, ‘huitante’ of ‘octante’, en ‘nonante’. Hoewel deze vormen een stuk makkelijker aan te leren zijn, is het niet raadzaam te gebruiken als je voor een echte Fransman/vrouw wil doorgaan en ook je docent(e) zal het waarschijnlijk niet op prijs stellen. De vormen ‘septante’, ‘octante’ of ‘huitante’ en ‘nonante’ maken nu eenmaal geen deel uit van de Franse standaardtaal en het zal dan ook niet iedereen direct duidelijk zijn wat je bedoelt als je ze gebruikt.
Hoofdtelwoorden vanaf 100
100 | cent |
101 | cent un |
102 | cent deux |
120 | cent vingt |
129 | cent vingt-neuf |
190 | cent quatre-vingt-dix |
199 | cent quatre-vingt-dix-neuf |
200 | deux cents |
300 | trois cents |
900 | neuf cents |
999 | neuf cent quatre-vingt-dix-neuf |
1000 | mille |
1001 | mille un |
1020 | mille vingt |
1029 | mille vingt-neuf |
1080 | mille quatre-vingts |
2000 | deux mille |
3000 | trois mille |
3300 | trois mille trois cents |
3399 | trois mille trois cent quatre-vingt-dix-neuf |
10.000 | dix mille |
20.000 | vingt mille |
20.300 | vingt mille trois cents |
70.000 | soixante-dix mille |
90.000 | quatre-vingt-dix mille |
99.999 | quatre-vingt-dix-neuf mille neuf cent quatre-vingt-dix-neuf |
100.000 | cent mille |
1.000.000 | un million |
Het woord voor ‘duizend’ is ‘mille’, en veelvouden van duizend vorm je simpelweg door er een telwoord vóór te zetten, zoals je ook honderdtallen vormt. Bij een veelvoud van duizend komt er echter géén ‘s’ achter ‘mille’. Verder blijven vanaf honderd alle hierboven beschreven regels van toepassing.
Franse rangtelwoorden (nombres ordinaux)
1e | premier / première |
2e | deuxième |
3e | troisième |
4e | quatrième |
9e | neuvième |
17e | dix-septième |
85e | quatre-vingt-cinquième |
100e | centième |
1.000e | millième |
Rangtelwoorden worden vaak gebruikt om naar zelfstandige naamwoorden te verwijzen. Het rangtelwoord beschrijft dan een eigenschap van een bepaald zelfstandig naamwoord en gedraagt zich dus eigenlijk als een bijvoeglijk naamwoord. Normaal gesproken past het bijvoeglijk naamwoord in het Frans zich aan aan het geslacht van het zelfstandig naamwoord. Je zegt ‘le petit garçon’, omdat het zelfstandig naamwoord ‘garçon’ mannelijk is, maar ‘la petite fille’ (het kleine meisje) omdat het zelfstandig naamwoord ‘fille’ vrouwelijk is. Bij rangtelwoorden is dit niet het geval: de uitgang blijft altijd ‘ième’, ongeacht of het zelfstandig naamwoord mannelijk of vrouwelijk is. Het rangtelwoord wordt ook altijd vóór het zelfstandig naamwoord gezet: ‘la troisième fille’ (het derde meisje) en ‘le quatrième garçon’ (de vierde jongen).
De enige uitzondering vormt het rangtelwoord ‘eerste’. Dit rangtelwoord wordt niet gevormd door er ‘-ième’ aan toe te voegen, maar bestaat uit een apart woord; ‘premier’ voor mannelijke vormen, ‘première’ voor vrouwelijke vormen. ‘De eerste jongen’ wordt zo ‘le premier garçon’, en ‘het eerste meisje’ wordt ‘la première fille’.