Regelmatige werkwoorden vervoegen in de o.v.t

In de Nederlandse taal worden werkwoorden in het imperfectum (onvoltooid verleden tijd) vervoegd op een vaste manier. In dit artikel wordt uitgelegd hoe regelmatige werkwoorden worden vervoegd. Ook wordt de regel van 't kofschip uitgelegd.

Imperfectum (onvoltooid verleden tijd)

Het vervoegen van het imperfectum gaat bij regelmatige werkwoorden volgens een vast patroon.
Om te beginnen moeten we de stam bepalen.

De stam
De stam van regelmatige werkwoorden is in principe de infinitief min -en. In veel gevallen moet de spelling aangepast worden om de correcte uitspraak te behouden (zie spelling), of om aan bepaalde spellingregels te voldoen.

[TD]springen[TD]lopen

infinitief	stam	spellingsregel
werken	werk	[/TD]
spring	[/TD]
loop	De letter o verdubbelt hier om de uitspraak te behouden
geven	geef	De e verdubbelt voor de uitspraak. Een v aan het eind van een lettergreep verandert in een f
blazen	blaas	De a verdubbelt voor de uitspraak. Een z aan het eind van een lettergreep verandert in een f
zetten	zet	Er kan nooit een dubbele medeklinker aan het eind van een lettergreep staan, dus de t verenkelt

't kofschip
Vervolgens moet er gekeken worden of de laatste letter van de stam in ‘t kofschip zit (Dit geldt alleen voor medeklinkers: -t, -k,-f,-s,-ch,-p).
Als de laatste letter van de stam in ’t kofschip zit, wordt er bij alle enkelvoudsvormen van het imperfectum -te toegevoegd, en bij alle meervoudsvormen -ten:

enkelvoud	[/TH][TH]werken	praten	vissen	blaffen
stam	[/TD][TD]werk	praat	vis	blaf
1e persoon (ik)	stam + te	werkte	praatte	viste	blafte
2e persoon (jij/u)	stam + te	werkte	praatte	viste	blafte
3e persoon (hij/zij/het)	stam + te	werkte	praatte	viste	blafte
meervoud	[/TH][TH]	[/TH][TH]	[/TH]
1e persoon (wij)	stam + ten	werkten	praatten	visten	blaften
2e persoon (jullie)	stam + ten	werkten	praatten	visten	blaften
3e persoon (zij)	stam + ten	werkten	praatten	visten	blaften

Als de laatste letter van de stam niet in ’t kofschip zit, wordt er bij alle enkelvoudsvormen van het imperfectum -de toegevoegd, en bij alle enkelvoudsvormen -den:

[TH]enkelvoud

[/TH][TH]rennen	landen	staren	plannen
stam	[/TD][TD]ren	land	staar	plan
1e persoon (ik)	stam + de	rende	landde	staarde	plande
2e persoon (jij/u)	stam + de	rende	landde	staarde	plande
3e persoon (hij/zij/het)	stam + de	rende	landde	staarde	plande
meervoud	[/TH][TH]	[/TH][TH]	[/TH]
1e persoon (wij)	stam + den	renden	landden	staarden	planden
2e persoon (jullie)	stam + den	renden	landden	staarden	planden
3e persoon (zij)	stam + den	renden	landden	staarden	planden

uitzonderingen
Bij werkwoorden met een -v- of een -z- voor de uitgang –en, moet er naar de oorspronkelijke letter in het werkwoord gekeken worden (de -v- of de -z-) en niet naar de laatste letter van de stam (de -f of de -s).

[TH]enkelvoud

zeven	razen
stam	zeef	raas
1e persoon (ik)	zeefde	raasde
2e persoon (jij/u)	zeefde	raasde
3e persoon (hij/zij/het)	zeefde	raasde
meervoud	[/TH][TH]
1e persoon (wij)	zeefden	raasden
2e persoon (jullie)	zeefden	raasden
3e persoon (zij)	zeefden	raasden

Lees verder

Lijst van onregelmatige werkwoorden en hulpwerkwoorden