Geheugen: Cijfers en getallen beter onthouden, de pinmethode

Het geheugen lijkt niet erg geschikt voor het onthouden van getallen en cijfers. Doordat deze mechanisch en abstract zijn is het heel moeilijk om ze in onze hersenen op te slaan, zodat we ons rekeningnummer of zelfs onze pincode weer kunnen vergeten. Door gebruik te maken van de pinmethode kun je je geheugen een handje helpen. Je kunt getallen en cijfers beter onthouden door ze te koppelen aan woorden en van die woorden vervolgens plaatjes te maken.

De moeilijkheid van het onthouden van getallen

Ons hele leven zit vol met cijfers en getallen. We worden overladen met prijzen, telefoonnummers, aandelenkoersen, bankrekeningnummers, etc. Veel van deze cijfers en getallen kunnen we opschrijven, of op een andere manieren opslaan en opzoeken. Maar dat is niet altijd het geval. Soms heb je direct een bepaald telefoonnummer nodig, maar heb je het niet bij de hand. Ook wanneer je prijzen wilt vergelijken (bijvoorbeeld van benzine of diesel bij verschillende tankstations) heb je niet altijd de mogelijkheid om pen en papier te gebruiken. Het is daarom handig om bepaalde getallen te onthouden. En dat is nou net iets waar heel veel mensen moeite mee hebben.

De moeilijkheid van getallen is dat ze vaak weinig betekenis hebben, althans niet voor de manier waarop wij dingen normaal gesproken in ons hoofd opslaan. Getallen zijn erg mechanisch en abstract met tot gevolg dat we niet meer weten of het laatste cijfer van de pincode nou een 7 of een 9 was; of we weten niet meer of we bij de vorige keer tanken nu €1,63 of €1,71 voor een liter benzine hebben betaald. Bij langere cijfercombinaties hebben we vaak al helemaal geen idee meer hoe het ook al weer was. Onze hersenen zijn heel goed in staat om getallen te werken, maar ze opslaan lijkt een groot probleem.

Het verschil met andere gegevens die we willen onthouden is dat getallen geen duidelijk beeld oproepen. We kunnen de benzine duur vinden, maar dat vinden we ook als het nog €0,20 duurder is. En bij een telefoonnummer of rekeningnummer maakt het voor ons geen verschil of die nu eindigt op een 3 of een 4. Dat lijkt misschien geen probleem, maar dat is het wel: bij het onthouden hebben we geen houvast, we kunnen de getallen die we proberen te onthouden niet associëren met andere gegevens die we opslaan of eerder al opgeslagen hebben. Ons brein onthoudt namelijk makkelijker als er associatie plaats vindt. Een ander groot probleem is dat een cijfercombinatie van tien getallen niet één stuk data is, maar 10. De cijfers vertonen vaak geen samenhang met elkaar.

Wanneer we aan iemand worden voorgesteld die we niet kennen, krijgen we te maken met een nieuwe naam en een nieuw gezicht. De naam en het gezicht worden dan aan elkaar gekoppeld; in veel gevallen kennen we iemand anders met dezelfde (voor)naam; soms roept de achternaam van iemand een beeld op - bijvoorbeeld bij Bakker of De Wit. Dat biedt allerlei mogelijkheden om associaties te maken. Daarnaast is een naam één geheel, ook al bestaat deze uit verschillende letters; de letters hebben al een duidelijke samenhang met elkaar en in plaats van de afzonderlijke letters te onthouden, kunnen we ons focussen op de naam. Bij cijfers is dit in de meeste gevallen allemaal niet (zomaar) mogelijk.

Cijfers en getallen onthouden met de pinmethode

Door middel van de pinmethode kun je cijfers een betekenis geven. Bij de pinmethode staat elk cijfer voor een bepaalde medeklinker. Met die medeklinker kun je een woord beginnen, dat dan symbool staat voor het cijfer. Door dit voor elk cijfer te doen, ontstaan er een aantal beelden, die je dan met elkaar kunt combineren in een plaatje. In plaats van de cijfer te onthouden, kun je dan het plaatje onthouden, waarmee je de cijfercombinatie terug kunt halen.

Is je pincode bijvoorbeeld 7824, dan krijg je V, F, N en R (zie de tabel hieronder). Met deze medeklinker maak je dan bijvoorbeeld de woorden Vogel, Fluit, Nar en Raam. Daarvan maak je dan vervolgens een klein verhaaltje. Een vogel die fluit en een nar die naar de vogel kijkt door het raam. In plaats van de 4 cijfers, kun je nu een beeld onthouden van een fluitende vogel, die bekeken wordt door een nar die voor het raam staat. Het probleem hierbij zou kunnen zijn dat je wel de cijfers onthoudt, maar niet de precieze combinatie. Daarom kun je met dezelfde medeklinkers een ander trucje toepassen.

Van de letters maak je bijvoorbeeld de woorden VijF NaRren. Hierin komen de genoemde medeklinkers alle 4 voor in de juiste volgorde en zonder dat er andere medeklinkers tussen zitten. Er komt nu weliswaar het woord vijf in voor, maar omdat het om narren gaat, is dat niet meer zo'n probleem. 'Vijf narren' is veel makkelijker visueel voor te stellen dan het losse woord 'vijf'. En als je het moeilijk vindt om te onthouden dat om 5 narren gaat, kun je een plaatje in je hoofd opslaan van de 5 narren die proberen in een vierkant te staan, waarbij er telkens eentje te veel is.

Dit komt je misschien allemaal wat omslachtig voor, maar wanneer je er een beetje mee oefent, kan het je heel erg helpen bij het onthouden van getallen en cijfers. Naarmate je er beter in wordt kun je steeds langere cijfercombinaties onthouden. Hieronder vind je de tabel met daarin voor elk cijfer een medeklinker. Uiteraard kun je ook je eigen systeem ontwikkelen.

Lees verder

• Beter Onthouden wat je Leest: 10 Tips
• Geheugen: Beter onthouden door eenvoudige technieken
• Geheugen: Beter onthouden door middel van muziek
• Geheugen: Namen en gezichten beter onthouden
• Geheugen: onthouden en gezonde voeding