Geheugen: Beter onthouden door middel van muziek

Muziek luisteren kan een positieve uitwerking hebben op je concentratie en daardoor op je geheugen. Daarnaast kun je ritme en muziek gebruiken als hulpmiddel bij het leren. Door de informatie op muziek te zetten is het makkelijker te onthouden. Je hersenen zijn namelijk erg goed in het koppelen van muziek en taal. Niet voor iedereen zal deze geheugentechniek goed werken, maar het is zeker het uitproberen waard; ook voor mensen die geen muzikale aanleg hebben.

Muziek luisteren en het geheugen

Er wordt vaak beweerd dat sommige soorten muziek zorgen dat je je beter kunt concentreren. Met name door te luisteren naar klassieke muziek zou je in staat zijn meer te leren of te onthouden in een beperkte tijd. Het effect van klassieke muziek op je hersenen staat echter niet onomstotelijk vast. Ook zijn wetenschappers er niet over uit welke soorten muziek een positief effect hebben op je geheugen en welke niet.

Waar muziek in ieder geval wel voor kan zorgen is dat je het lezen of leren langer vol kunt houden. Veel ouders irriteren zich aan het feit dat hun (puberende) kinderen muziek luisteren tijdens het huiswerk maken. Het is echter helemaal niet bewezen dat muziek luisteren een negatief effect heeft op leerprestaties. Wanneer muziek luisteren het prettiger maakt om lange tijd te leren, dan is het zeker de moeite waard om uit te proberen wat voor effect dit heeft op je concentratie en de effectiviteit van je geheugen. Je hersenen zijn goed in staat om verschillende prikkels tegelijkertijd te verwerken. Lezen en luisteren tegelijkertijd zou voor je hersenen geen problemen hoeven op te leveren, zeker niet wanneer je je hier een beetje in oefent.

Als je muziek luistert tijdens het leren, dan is het wel zaak dat het gaat om achtergrondmuziek. Want hoewel je hersenen prima verschillende prikkels tegelijkertijd kunnen verwerken, is je concentratievermogen erg beperkt. Je kunt je eigenlijk maar op één ding tegelijkertijd echt goed concentreren. Het is daarom waarschijnlijk een stuk effectiever om muziek te luisteren die je kent. Ook valt er wat te zeggen voor het luisteren naar klassieke muziek en instrumentale jazz. Je hersenen zijn namelijk erg snel afgeleid, wanneer er stemmen te horen zijn. Jazz en klassiek bieden een uitgebreid repertoire van instrumentale muziek; dit in tegenstelling tot popmuziek.

Muziek als hulpmiddel om beter te onthouden

Muziek kan ook een hulpmiddel zijn om bijvoorbeeld rijtjes te onthouden. Muziek en ritme zijn evolutionair gezien waarschijnlijk een stuk ouder dan taal. Muziek kan daardoor dieper in onze hersenen binnendringen. Muziek associëren we heel makkelijk met zaken die bij de muziek horen, of lijken te horen. Zo linken we een bepaald liedje of een bepaalde tune heel snel aan een product of aan een televisieprogramma. Ook kunnen we tekst makkelijker onthouden wanneer deze verbonden is aan een melodie en/of ritme.

Een voorbeeld hiervan is het leren van de verschillende naamvallen en geslachten van de Duitse naamvallen. Deze kun je leren door ze simpelweg op te zeggen en dat zo vaak te herhalen als maar nodig is. Je kunt ze echter ook leren door ze op de muziek te zetten van het klokkenspel van de Big Bang in Londen.

Er zijn veel meer van dit soort muzikale hulpmiddelen. Denk maar aan de manier waarop veel mensen het alfabet hebben geleerd (op de wijs van Altijd is Kortjakje ziek). Muziek en taal combineren lijkt een erg effectieve leer- en geheugenmethode te zijn. Wanneer je jezelf hier op toelegt kun je hier nog veel meer gebruik van maken. Je zult dan alleen wel zelf teksten bij (bestaande) melodieën moeten zoeken. In het begin zal dit waarschijnlijk erg veel tijd kosten, maar naarmate je er meer in oefent wordt het steeds makkelijker en effectiever.

Deze methode werkt overigens niet voor iedereen. Je moet er een bepaalde aanleg voor hebben. Dat betekent niet dat je er ook per se muzikaal voor moet zijn. Ook als je geen muzikale aanleg hebt, is het de moeite waard om deze geheugentechniek uit te proberen. Lukt het niet, dan zijn er voldoende andere geheugentechnieken.

Lees verder

• Geheugen: Beter onthouden door associatie en visualisatie
• Beter Onthouden wat je Leest: 10 Tips
• Geheugen: Humor en lachen om beter te onthouden
• Geheugen: Namen en gezichten beter onthouden
• Geheugen: onthouden en gezonde voeding