Hoe schrijf ik een boekverslag?

Voor elke taal die je op de middelbare school hebt moet je wel een boekverslag schrijven van boeken of gedichtenbundels. Het is heel makkelijk om een boekverslag van internet te halen, maar er zelf een maken is vaak veel effectiever en beter. Vaak zijn er per vak bepaalde regels waar je je aan moet houden, maar over het algemeen zijn er bepaalde eisen waar elk boekverslag aan moet voldoen. Daarnaast zijn er een paar handige tips die ieder boekverslag een stuk beter maken.

Inhoud

• Feitelijke gegevens
• Samenvatting
• Informatie over de auteur
• Titelverklaring
• Personages
• Genre
• Thema's
• Tijd en plaats
• Perspectief
• Mening
• Tips

Feitelijke gegevens

Voor je begint aan het schrijven van een boekverslag is het belangrijk de feitelijke gegevens te noteren. Denk hierbij aan:

• De titel van het boek
• De auteur
• Jaar van uitgave
• ISBN-nummer
• De uitgeverij

Samenvatting

Ten tweede is het belangrijk een goede feitelijke samenvatting van het boek te maken. Hierbij is het van belang geen eigen meningen te gebruiken maar alleen een feitelijke en objectieve weergave van het boek te geven. Het is hier belangrijk niet te veel in detail te gaan maar je vooral op de grote zaken te richten. Voor een uitgebreide uitleg hoe je een goede samenvatting maakt, lees Hoe maak ik een goede samenvatting?

Informatie over de auteur

Soms wordt er over je gevraagd om een stukje over het verleden van de auteur te schrijven. Op het internet is het makkelijk om gegevens te vinden over schrijvers. Kijk bijvoorbeeld of er een site is over deze schrijver, veel schrijvers hebben tegenwoordig hun eigen site. Op deze site's kan je vaak een biografie of interviews vinden van de auteur. In dit gedeelte kun je informatie geven over hoe de schrijver bij het onderwerp kwam indien dit bekend is.

Titelverklaring

Soms is de titelverklaring makkelijk en slaat het op een hoofdzaak ik het boek. Soms slaat de titel op een Bijbelse tekst of een achterliggende gedachte. Geef een duidelijke uitleg waar de titel vandaan komt. Komt de titel voor in het boek, citeer een stuk waar het in staat. Verwijst de titel ergens anders naar? Geef dan duidelijk aan waarnaar het verwijst en geef uitleg,

Personages

In de meeste boeken zijn er meerdere hoofdpersonages. Soms is het lastig om deze te onderscheiden van de bijpersonen. De hoofdpersonages worden over het algemeen ook duidelijk beschreven in het boek en spelen over het algemeen een rode draad door het hele verhaal. Geef deze personages zo objectief mogelijk weer. Beschrijf hun karakters en uiterlijke kenmerken en maak de banden tussen de karakters duidelijk.

Genre

Is het boek fictie of non-fictie, is het een roman, detective of sciencefiction verhaal? In dit gedeelte leg je uit wat van soort verhaal het boek is en hoe je tot deze conclusie bent gekomen. Geef een korte omschrijving over de definitie van het genre. Geef voorbeelden wanneer mogelijk.

Thema's

Het thema van een boek is iets, een gedachte, idee of boodschap, waar het hele boek om draait. Probeer je te bedenken wat de schrijver wil vertellen met het boek, wat het achterliggende idee is. Dat is het thema. Soms wordt een thema duidelijk genoemd, soms wordt het thema pas duidelijk als de lezer echt over het verhaal gaat nadenken. Geef hierbij ook weer voorbeelden om het thema duidelijk te maken.

Tijd en plaats

In elk boek is de tijd en plaats waar het verhaal zich afspeelt van groot belang. Speelt het verhaal zich af in een warm land, in de ruimte, of in een klein dorpje? Beschrijf waar het verhaal zich afspeelt en de setting, maar ook waarom dit van belang is voor het verhaal. Ook de tijd is van belang voor het verhaal, hoe zou het verhaal zijn geweest als het zich 500 jaar eerder of later had afgespeeld?
Je kunt hier ook iets vertellen over de chronologie van het verhaal. Speelt het verhaal zich af in chronologische volgorde of komen er ook flashbacks in voor?

Perspectief

De schrijver van het boek heeft het verhaal geschreven vanuit een bepaald oogpunt. Ieder perspectief heeft zijn eigen kenmerken, en bij ieder perspectief kom je als lezer andere dingen te weten. De meest voorkomende perspectieven zijn:

• De auctoriale of alwetende verteller speelt geen rol in het verhaal. Hij staat buiten het verhaal, hij ziet alles en weet alles wat er gebeurt. De lezer krijgt op deze manier een compleet beeld van het verhaal. De auctoriale verteller weet meer van het verhaal dan de personele verteller. De auctoriale verteller kan zelf beslissingen maken over wat hij wel en niet vertelt en wanneer hij het vertelt.
• De Ik-verteller vertelt over zichzelf. Deze ik-persoon speelt bijna altijd een rol in het verhaal. Deze verteller vertelt alleen vanuit zijn eigen perspectief, de lezer krijgt daarom geen compleet beeld van het hele verhaal. Meestal zijn er bij deze vertelvorm ook flashbacks.
• Personale verteller is een combinatie van de twee andere perspectieven. De verteller is geen karakter in het verhaal maar hij volgt een persoon. Het verhaal staat in de derde persoon. Deze verteller weet niet alles van het hele verhaal.

Mening

Een boekverslag is niet compleet zonder je mening. Waar het bij de andere onderdelen nog van belang was dat je objectief bleef, is dat hier juist niet goed. De boeken die je leest, lees je om jezelf te ontwikkelen. Maar wat heb je van het boek geleerd? Wat vond je er van? Je kunt hierbij een oordeel geven over bovenstaande onderdelen. Vond je het vertelperspectief prettig? En wat is je mening over het thema, heb je hier in het dagelijks leven mee te maken? Je kunt hierbij vertellen wat van persoonlijke impact het boek op je had, en of het verhaal invloed op je eigen leven heeft, Bij deze opdracht laat je zien dat je het boek goed gelezen en begrepen hebt. Ook kun je vertellen of je het boek zou aanraden, en zo ja aan wie.

Tips

• Naast het beschrijven van alle bovengenoemde zaken is het ook van groot belang dat je je aan de opdracht van je eigen school houdt. Wat is het minimum en maximum voor het aantal pagina's? Zorg er ook voor dat er geen taal en spellingfouten in je verslag zitten.
• Maak je boekverslag zo snel mogelijk nadat je het boek uit hebt. Dan zit het verhaal het verst in je geheugen.
• Zet je naam, klas en de datum op het boekverslag.
• Als je het nodig vindt kun je je verslag nog door iemand anders na laten kijken.

Lees verder

• Hoe maak ik een goede samenvatting?