Examens, tips om goed te leren voor je eindexamens

Op school heb je proefwerken, tentamens, toetsen, mondelinge en schriftelijke overhoringen. Allemaal verschillende toetsvormen, maar je middelbare schoolperiode sluit je af met de eindexamens. Deze worden landelijk gehouden en het resultaat van de eindexamens telt zwaar mee voor je eindcijfer waarmee je je opleiding afsluit. Hoe kun je op een goede manier leren voor je eindexamens en voorkom je examenstress? Tips daarvoor vind je in dit artikel.

Het verschil tussen de eindexamens en de andere toetsvormen op de middelbare school

De eindexamens verschillen wat betreft twee aspecten met de andere toetsvormen: er zijn feitelijke verschillen en verschillen in de belevenis.

De feitelijke verschillen gaan over de vorm van de toets. Daaronder behoort in ieder geval dat de eindexamens erg zwaar meetellen. Je kunt met het resultaat van je eindexamens je eindcijfer voor een vak makkelijk omhoog halen, maar ook omlaag halen. Bedenk je dat het flink omlaag halen van je eindcijfer door je eindexamens minder vaak voorkomt, aangezien je dan al een goed gemiddelde voor dat vak had en je er dus blijkbaar al veel van weet.
De vorm van de eindexamens is ook anders doordat de eindexamens op landelijk niveau gemaakt worden. Iedere leraar heeft zijn eigen vorm van tentamens maken, die vorm heb je bij je eigen vakdocenten leren kennen. De vorm van de landelijke eindexamens kan anders zijn. Gelukkig kun je aan die vorm wennen door oefenexamens te maken. Op scholen worden vaak oude examens uitgedeeld om te oefenen en je hebt er ook speciale boeken voor: de examenbundels. In de examenbundels staan ook oefenopgaves om te wennen aan de soort vragen en de omvang van de vraagstellingen.
Tot slot is de omvang van de te toetsen leerstof veel anders dan de omvang van de leerstof bij gewone proefwerken of overhoringen. Bij de eindexamens wordt eigenlijk alles getest wat je voor dat vak tot en met de middelbare school geleerd hebt. Dit klinkt als erg veel, maar besef je dat daartoe veel basiskennis behoord. Die heb je in je eerste jaren op de middelbare school geleerd en ben je blijven beheersen om het vervolg van een vak te kunnen leren. Natuurlijk blijft het belangrijk om je kennis op te frissen maar bij het doorkijken van de leerboeken uit de eerste jaren, zul je zien dat je het meeste nog beheerst of na een keer doorlezen weer beheerst.

Het verschil in belevenis van de eindexamens en de andere toetsen die je op de middelbare school krijgt, komt met name doordat je vanaf je eerste jaar op de middelbare school al toeleeft naar de eindexamens. Regelmatig wordt je er door leraren opgewezen dat de eindexamens op je staan te wachten en hoe belangrijk deze zijn. Ze zijn ook wel degelijk belangrijk en ze zijn in omvang wat groter waardoor ze wat extra aandacht vragen, maar veel leerlingen kijken daardoor te erg op tegen de eindexamens en krijgen mede daardoor last van examenstress. Besef je goed wat de eindexamens inhouden; het toetsen van wat je in de jaren op de middelbare school geleerd hebt. Daaronder valt zoveel basiskennis die je al jaren hebt toegepast en dus al goed beheerst.
Daarnaast kun je de eindexamens anders beleven doordat je beseft hoe vervelend het is als je door de eindexamens zou zakken en een jaar over moet doen. Besef je dat het gemiddelde dat je al voor een vak hebt ook meetelt en dat je altijd nog een herkansing kan doen. Je zakt dus niet als je één vak verknalt hebt, daarvoor moet er meer gebeuren (je gemiddelde moet al laag zijn en meerdere vakken moeten slecht gegaan zijn).

Leertips: hoe leer je voor je eindexamens

Veel leerlingen vragen zichzelf af: “Hoe kan ik zoveel leerstof gaan beheerden? Hoe pak ik dit aan?”. Daarvoor heb je natuurlijk de geijkte leertips zoals: begin op tijd met leren, de kunst van het leren is het herhalen, neem op tijd pauze en zorg voor gezond eten en voldoende slaap. Maar met die tips leer je nog niet om te leren. Deels heb je al leren leren tijdens de jaren op de middelbare school. Maar dan was de toetsstof een stuk minder en kreeg je de toets direct nadat de stof klassikaal behandeld was en dat maakt wel enig verschil met de eindexamens. De eindexamens vragen daardoor om een iets andere aanpak.

Het belangrijkste is om op tijd inzicht te krijgen in de te leren stof. Blader alle boeken eens door en bekijk wat je echt nog moet leren en wat je eigenlijk al beheerst. Maak hiervoor aantekeningen, zodat je een overzicht krijgt van wat je echt nog moet gaan leren. Daardoor krijg je inzicht in de totale hoeveelheid te leren stof en de hoeveelheid per vak.
Kijk vervolgens naar de data waarop de eindexamens ingepland zijn. Het is belangrijk om rekening te houden met de volgorde waarin de vakken getoetst worden. Daarnaast krijg je zo inzicht in hoeveel tijd je tijdens de examenweken hebt om voor vakken te leren. Zo kun je inplannen wanneer je voor welk vak gaat leren. Je weet van jezelf het beste hoe snel je leert en hoeveel tijd je dus ongeveer moet inplannen. Als je veel tijd nodig hebt om te leren is het beter om op tijd te beginnen dan om in een paar dagen erg veel leeruren te maken. Door veel uren op één dag te leren, neem je steeds minder op. Het leren wordt dan minder effectief. Daarnaast kun je daardoor eerder last krijgen van stress en slaapproblemen. Doordat je steeds met het leren bezig bent geweest, kun je moeilijker je rust vinden om te slapen. Probeer daarom ook tijdens de examenweken tijd te maken voor het sporten, televisie kijken of wat je normaal ook doet in je vrije uren.

Een extra punt om over na te denken is of je gebruik gaat maken van de mogelijkheden om je antwoorden na het examen thuis na te kijken. Zeker als je nog andere tentamens moet gaan maken, is het in verband met het leerwerk belangrijk om hier over na te denken. Vraag je af hoe je reageert als blijkt dat je veel fouten gemaakt hebt: wordt je daar onzekerder van of geeft dat je juist kracht om voor je volgende toetsen nog beter te gaan leren.

Helaas, toch een herkansing

Ondanks je inspanningen en ingeplande leermomenten, moet je toch een herkansing doen. Balen natuurlijk, want je zit nog iets langer in twijfel en je moet iets langer op je welverdiende vakantie wachten. Maar zorg dat je het zo snel mogelijk vanuit een positief oogpunt bekijkt: je bent nog niet gezakt en je kunt nog slagen! Daarvoor hoef je je maar op één vak te concentreren, waarvan je ongetwijfeld een deel van de stof wel beheerst.

Om te zorgen dat je de herkansing haalt, is het belangrijk om te weten wat je struikelpunt is geweest: beheers je een onderwerp van het vak niet goed genoeg, is je basiskennis van een vak niet voldoende of ben je niet nauwkeurig genoeg?
Vaak weet je zelf al wat het probleem is, maar anders heeft je leraar vast wel een vermoeden. Daar komt meteen een belangrijk tweede punt kijken waarmee je kan zorgen dat je herkansing goed gemaakt wordt: durf hulp te vragen aan je leraar, lerares of medeleerlingen. Kan je leraar het niet uitleggen op een manier die jij snapt, dan kan een andere leraar of een medeleerling dat misschien wel. Onthoudt dat het niet stom is om hulp te vragen, het is stommer om je herkansing niet te halen omdat je geen hulp durfde te vragen!

Tot slot: het is zuur om nog 2 weken extra te moeten leren, maar besef wat er tegenover staat: niet zakken, niet nog een keer examens doen en door kunnen gaan naar de opleiding die je uitgekozen hebt net zoals je medeleerlingen. Het is dus de moeite waard om er nog even hard aan te werken, daarna heb je echt vakantie!
© 2009 - 2024 Mabe, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Referentieniveaus, raamwerken & (pilot)examensReferentieniveaus, raamwerken & (pilot)examensAls je een mbo opleiding volgt ben je ongetwijfeld wel eens bij de vakken Nederlands, Engels en rekenen de cijfer- en le…
Slagen voor je eindexamenSlagen voor je eindexamenSlagen voor het eindexamen wil iedereen wel. Je bent (eindelijk) aan het eind van je middelbare schoolperiode en je ziet…
Tips om stressvrij je examens door te komenHieronder tips om je examen door te komen. De tips gaan om oefenexamens, ontspanningsoefeningen, planningen maken, enz.…
Eten, drinken en slapen tijdens je examensEten, drinken en slapen tijdens je examensEr wordt vaak niet aan gedacht, maar gezond eten en drinken is extra belangrijk tijdens een examenperiode. Daarnaast is…

De N-term, hoe reken je je eindexamen cijfer uit?Je heb weer een examen gemaakt, maar hoe reken je je cijfer eigenlijk uit? In dit artikel word uitgelegd hoe je je cijfe…
Samenvatten met HAVO-regelsSamenvatten met HAVO-regels"Het tweede deel van het centraal examen is de samenvatingsopdracht. De lengte van de samen te vatten tekst is tussen de…
Reacties

F., 05-08-2016
Hoi
ik heb een vraag. Volgend jaar ga ik naar klas 6 en dan beginnen ook de schoolexamens hoe kan ik de beste dit aanpakken? Ik ben nooit goed in schoolexamens. Reactie infoteur, 10-08-2016
Zorg dat je het hele jaar bijblijft met de lesstof. BIjvoorbeeld door met het leren samenvattingen te maken. Deze samenvattingen kan je opnieuw gebruiken bij je eindexamens, zodat je dan niet opnieuw de hele hoofdstukken door hoeft te lezen.
Het lijkt veel stof dat je moet kennen voor je eindexamens, maar als je alles van het laatste jaar beheerst dan heb je 90% al, want om dat te beheersen heb je de kennis van de voorgaande jaren nodig.

Kaan, 09-05-2016
De dag voor het echt begint… en nog steeds heb ik moeite met het leren van NasK… (natuur en scheikunde) heeft iemand enig tips hoe ik dit vak kan aanpakken?.

mvg Reactie infoteur, 10-05-2016
Ik heb geen specifieke tips voor dit vak. Ik vrees dat het daarvoor ook aan de late kant.
Een algemene tip die je ook zeker met exacte vakken kan helpen, is maak een keuze waar je wel en niet je tijd in stopt. Er zijn vaak onderdelen bij waar je heel veel moeite mee hebt waarvan je weet dat je mogelijk nog punten mist omdat je het gewoon niet helemaal eigen kan maken hoeveel tijd je er ook in stopt. Stop hier geen tijd in en stop die tijd in de onderdelen die je wel geheel eigen kan maken en waarmee je de punten kan scoren.

Succes!

Kubilay, 11-05-2015
Voor het vak geschiedenis heb ik oefenexamens gemaakt, echter haal ik steeds onvoldoende (4-5) doordat ik bijv. voor het antwoord in een verkeerde richting gedacht heb of niet aan bepaalde dingen gedacht heb of verkeerde aannames gedaan heb. Enige tips? Reactie infoteur, 13-05-2015
Nee niet echt, sorry.
Enige tip die ik kan geven is om de vraag rustig, goed te lezen en pas dan over het antwoord na te denken. Zodat je niet na de eerste woorden het antwoord al denkt te weten en daardoor informatie uit de rest van de vraag mist.
Heel veel succes!

Richard, 30-04-2014
Ik heb net erge ruzie gehad met mij moeder over hoe ik leer, zij denkt namelijk dat ik niet goed leer, ik maak proefexamens voor ieder vak en ga dan leren wat ik niet snap en dan volgende week herhalen. Vinden jullie dat zij gelijk heeft? Reactie infoteur, 06-05-2014
Iedereen leert op een eigen manier. Voor de één werkt het om samenvattingen te maken, voor de ander om heel veel oefeningen te maken enzovoort. Als je met jouw manier van leren goed resultaat haalt, heeft het geen zin om een andere manier van leren uit te proberen. Als je resultaten niet voldoende zijn, zou je een andere manier uit kunnen proberen.

Koen, 10-05-2013
Het is bijna zover! Bijna de examens, hoe dichterbij het komt, hoe zenuwachtiger ik word :( Reactie infoteur, 10-05-2013
Probeer logisch en nuchter na te blijven denken: hoe sta je ervoor, welke cijfers moet je minimaal halen om te slagen (vaak valt dat wel mee) en weet dat je niet meer kan doen dan je goed voorbereiden en dat dat voldoende zal zijn.

Heel veel succes!

Joey, 07-10-2012
Ik heb dit goed door gelezen en goed in mij op genomen maar toch kwam ik voor specifieke leer tips want dat je moet inplannen en moet rusten wist ik al. ik heb over 4 / 5 weken mijn eerste tentamen week voor 4 mavo
ik hoop dat ik nog een reactie hierop krijg met specifieke leertips Reactie infoteur, 08-10-2012
Hallo,

ik zou je graag een specifieke leertip geven, maar dan heb ik ook informatie nodig over jkuw specifieke leerprobleem. Voor welke vak en welk onderdeel daarvan zoek je een tip? Waar heb je moeite mee?

Groeten

Anne, 24-04-2012
Ik moet dit jaar examen doen en ik hoop dat dit gaat helpen! Reactie infoteur, 24-04-2012
Je bent je inieder geval al goed aan het voorbereiden, dat is al een belangrijke stap. Heel veel succes!

Harley, 13-12-2011
U heeft dit heel erg goed aangepakt en ik heb het ook in de praktijk gedaan. Dankuwel. Reactie infoteur, 14-12-2011
Bedankt voor je reactie! Fijn om te lezen dat de tips ook voor anderen handig zijn en werken.

Mabe (95 artikelen)
Laatste update: 14-07-2015
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Examen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.