Spreekwoorden en gezegden met aap

Spreekwoorden en gezegden met aap In heel veel spreekwoorden en gezegden komt de naam van een dier voor. Zo komt ook het woord aap wellicht vaker voor dan velen denken. Maar het zijn lang niet allemaal complimenteuze spreekwoorden en gezegden met het woord aap er in. Gelukkig worden velen slechts weinig gebruikt. Een aantal spreekwoorden met aap heeft te maken met geld. Er zijn ook spreekwoorden waar een aap in voorkomt met een verwijzing die met de lelijkheid van het dier te maken heeft. Maar ook talrijke andere onderwerpen komen voor in dergelijk spreekwoorden.

Mouw

De aap komt uit de mouw

Eigenlijk een erg letterlijke situatie. Goochelaars hebben soms bij hun trucs een aap in hun mouw verstopt die er dan op een bepaald moment als verrassing uitkomt. Het betekent dus dat de werkelijkheid boven komt.

Hij heeft de aap in de mouw

Dit is een soort tegenstelling met “De aap komt uit de mouw.” Want de aap zit er nog in. Het is een weinig voorkomend gezegde dat zoveel wil zeggen als dat iemand stiekem of gemeen is.

Geld

Hij heeft de aap binnen

Hierbij is sprake als iemand het geld in zijn bezit heeft wat soms een erfenis is. Het spreekwoord zou er vandaan kunnen komen dat het geld eerst was opgeborgen in een stenen aap.

De aap aanspreken

Iemand die de aap aanspreekt besteedt zijn spaargeld. Ook dit gezegde duidt op een stenen spaarpot in de vorm van een aap.

De aap vlooien

Iemand die een aap vlooit, telt zijn geld. Weer die spaarpot?

Men ziet op geen aap, als men uit Oost-Indië komt

Iemand die veel geld heeft hoeft niet op iets meer of minder te kijken en kan soms veel missen voor een ander.

Lelijk

Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding

Dit gezegde komt nog wel eens voor als iemand zich teveel heeft opgesmukt terwijl hij lelijk is. Mooie kleding en sieraden helpen dan niet.

Hij heeft een gezicht als een aap

Een weinig complimenteus gezegde voor iemand die lelijk is.

Een aangeklede aap

Met een aangeklede aap wordt iemand bedoeld die zich veel te opzichtig heeft gekleed.

Zelfs apen gluren in de spiegel

Maar ook iemand die niet mooi is zal af en toe in de spiegel kijken en wellicht nog best tevreden zijn met zichzelf.

Niet

Een oude aap moet je geen gezichten leren trekken

Er komt voor iedereen een tijd dat, volgens sommigen, leren niet meer kan. In dat geval moet je dat ook niet meer proberen.

Je moet geen aap leren klimmen

Dit gezegde suggereert dat een aap kennelijk van nature al kan klimmen want de betekenis van geen aap leren klimmen is dat je geen tijd aan overbodige dingen moet besteden.

De aap niet op je schouder laten springen

Misschien is het beter om de verantwoording in bepaalde situaties niet te nemen en kun je beter “de aap niet op je schouder laten springen”.

Als apen hoger klimmen willen, ziet men al snel hun blote billen

Soms is het streven van mensen zo buiten proporties dat ze alsmaar hoger willen op de ladder van de maatschappij. Maar iemand die meer wil dan hij eigenlijk aankan laat zich van een ongunstige kant bekijken en maakt zich al gauw belachelijk.

Als je een aap leert klimmen, gaat hij met kokosnoten gooien

Als je iemand iets leert kun je verwachten dat hij ook andere dingen ontdekt en als een aap kokosnoten ontdekt, door in een boom te klimmen, is de kans dat hij er iets mee doet groot.

Dat is de aap gevlooid

Dit gezegde wordt gebruikt als iets niet te doen is en er daarom niet aan begonnen moet worden.

Wil je een aap, dan krijg je een aap

Om het juiste antwoord te krijgen is het nodig om een juiste vraag te stellen. Wie dit niet doet, al dan niet expres, krijgt uiteraard een verkeerd antwoord.

Een broodje aap

Een verhaal dat zo goed als zeker niet waar is.

Vleien

Aap, wat heb je mooie jongen

Als je iets gedaan wilt krijgen is vleien meestal een goed werkende manier. Je prijst iemand om hem gunstig te stemmen.

Toestand

Voor aap staan

Iemand die voor aap staat is in een situatie terecht gekomen waar hij zich belachelijk heeft gemaakt.

Ontvangen worden als een aap in de porseleinkast

“Ontvangen worden als een aap in de porseleinkast”, wil zeggen dat je slecht ontvangen wordt.

Een klap van een lamme aap krijgen

Dat wil zoveel zeggen als beledigd worden wat vanzelfsprekend niemand leuk vindt.

Kijken als een aap in een roestige horloge

Een scene die nauwelijks is voor te stellen. De betekenis daarvan is dat iemand zeer verbaasd kijkt.

Hij haspelt ermee als een aap in een garenwinkel

Een aap heeft niets te zoeken in een garenwinkel en zal daar al gauw voor verwarring zorgen en dat is precies wat dit gezegde betekent.

Iemand na-apen

Als iemand na-aapt doet hij iemand anders na. Dit gezegde geldt voor mensen zonder sterke eigen wil.

In de aap gelogeerd zijn

Dit betekent dat iemand in een moeilijke situatie is geraakt. Het zou afkomstig kunnen zijn van een niet zo best bekend staande herberg met een uithangbord met een aap er op. Maar op deze wijze is voor elk spreekwoord en gezegde wel een verklaring te vinden.

Lees verder

© 2011 - 2024 Rickandie, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Spreekwoorden over appels in de Nederlandse taalSpreekwoorden over appels in de Nederlandse taalAppels, we vinden deze vruchten zo gewoon. Dit fruit maakt al eeuwen deel uit van onze Nederlandse (eet)cultuur. We vind…
SpreekwoordenspelSpreekwoordenspelHeb je zin om met opa en/of oma en de kinderen een gezelschapsspel te spelen? Om op een ongedwongen manier gezellig met…
Nederlandse GezegdenEen gezegde is een vaste uitdrukking met een figuurlijke betekenis die in een lopende zin in combinatie met iets of iema…
Ballen in gezegden, spreekwoorden en uitdrukkingenDe Nederlandse taal kent heel veel gezegden en spreekwoorden met het woord bal, balletje of ballen erin. Niet zo verwond…

Engels op de basisschool, op naar tweetalig onderwijsEngels op de basisschool, op naar tweetalig onderwijsIn de hele wereld krijgen kinderen op zeer jonge leeftijd les in een vreemde taal. Ook in de EU-lidstaten is daar veel d…
Levende boeken stimuleren de ontwikkeling van de taalLevende boeken stimuleren de ontwikkeling van de taalVoorlezen is heel belangrijk voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Kinderen komen door voorlezen in andere situaties…
Bronnen en referenties
Reactie

H,k Gijmsrm, 27-11-2013
Waarom staat het spreekwoord of gezegde aapjes kijken er niet bij? Reactie infoteur, 27-11-2013
Dank voor de aanvulling op deze wijze.
Groet van André Dierick

Rickandie (1.164 artikelen)
Laatste update: 12-03-2016
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Taal
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.