Hoofdletters Duitse taal

Wanneer worden er hoofdletters gebruikt in de Duitse taal, en wanneer juist niet? In de Duitse taal zijn er verschillen ten opzichte van de Nederlandse taal ten aanzien van het hoofdlettergebruik. Hieronder een uitgebreide opsomminglijst waarbij wel of niet gebruik gemaakt moet worden van een hoofdletter, ook de uitzonderingen worden beschreven.

Verschillen met de Nederlandse taal

De Duitse taal verschilt ten aanzien van hoofdlettergebruik op een aantal punten met de Nederlandse taal. Deze verschillen zijn hieronder zo duidelijk mogelijk weergegeven inclusief een bijbehorend voorbeeld.

Woordgroep	Uitleg	Voorbeeld	Voorbeeld uitzondering
Zelfstandige naamwoorden	In tegenstelling tot de Nederlandse taal worden in het Duits zelfstandige naamwoorden voorzien van een hoofdletter. Een uitzondering op deze regel: als woorden de ‘’zelfstandige vorm’’ verloren hebben, krijgen deze geen hoofdletter.	die Zuhörer (de luisteraar)	Uns ist angst und bange (angst is een zelfstandig naamwoord maar in dit geval de zelfstandige vorm kwijt)
Maanden en dagen	Maanden en dagen krijgen, in tegenstelling tot het Nederlands, wel een hoofdletter in het Duits. Wel is er een uitzondering, namelijk afleidingen van dagen en maanden.	Dienstag	täglich außer montags (montags krijgt hier dus GEEN hoofdletter)
Vaste verbindingen tussen bijvoeglijk en zelfstandige naamwoorden	Bij vaste verbindingen tussen het bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord krijgen de bijvoeglijke naamwoorden NOOIT een hoofdletter, ook niet als dit een afleiding is van een land.	der italienische Futurismus	-
Windstreken	Windstreken krijgen in de Duitse taal, in tegenstelling tot de Nederlandse taal, altijd een hoofdletter.	Nordost	-
Vrouw en man	Frau en Herr horen in het Duits allebei geschreven te worden met een hoofdletter.	Frau, Herr	-
Persoonlijke voornaamwoorden	Bij persoonlijke voornaamwoorden is er een verschil in hoofdlettergebruik. Sie, Ihr, Seine en Eure krijgen wel een hoofdletter. du, ihr, dein, euer en sich NIET.	-	-
Verenigingen	Verenigingen krijgen in het Duits een hoofdletter. Dit geld zowel voor de bijvoeglijke naamwoorden, als voor de zelfstandige naamwoorden.	die Akademie der Künste	-
Duitse brief aanhef	Bij de Duitse (zakelijke) brief schrijf je de eerste zin na de aanhef, met een KLEINE letter. Dit in tegenstelling tot het Nederlands.	Sehr geehrte Damen und Herren, heute habe ich gelesen, dass ….. (heute moet dus NIET met een hoofdletter)	-

Overeenkomsten met de Nederlandse taal

De Duitse taal kent natuurlijk ook overeenkomsten ten aanzien van het hoofdlettergebruik in zinnen. Deze overeenkomsten zijn hieronder zo duidelijk mogelijk weergegeven inclusief een bijbehorend voorbeeld.

Eerste letter zin of titel	Net als in het Nederlands wordt de eerste letter van een zin, of de titel voorzien van een hoofdletter. Een uitzondering op deze regel is het gebruik van een apostrof of een getal. Bij een apostrof en een getal is er geen sprake van een hoofdletter, ook niet het woord hierop volgend.	Der Arbortus (Der krijgt dus een hoofdletter als titel van een werkstuk)	’s ist sehr gut Sie zu sehen (de s en ist krijgen allebei dus GEEN hoofdletter) 5 schöne Tage waren es (schöne krijgt hierbij dus GEEN hoofdletter)
Namen van personen	Net als in het Nederlands worden namen van personen (zowel voor- als achternamen) voorzien van een hoofdletter.	Mark Bakker	-
Bijnamen	Net als in het Nederlands worden bijnamen voorzien van een hoofdletter.	Karl der Große (Karel de Grote)	-
Eenzijdige geografische namen	Net als in het Nederlands worden eenzijdige geografische namen voorzien van een hoofdletter.	Holland	-
Meerzijdige geografische namen	Meerzijdige geografische namen worden net als in het Nederlands ook voorzien van een hoofdletter.	Vereinigte Staaten von Amerika	-
Afleidingen geografische namen	Afleidingen van geografische namen krijgen in de Duitse taal een hoofdletter.	die Deutsche Bevölkerung (de Duitse bevolking)	-
Talen	Talen krijgen in het Duits een hoofdletter.	das Deutsch	-
Feestdagen	Feestdagen krijgen in het Duits een hoofdletter	Ostern (Pasen)	-
koninklijke of prinselijke benoeming	Koninklijke of prinselijke benoemingen horen in het Duits geschreven te worden met een hoofdletter.	die Köningliche Hochheit	-
Dokterstitels	Dokterstitels behoren in het Duits geschreven te worden met een hoofdletter.	Doktor der Rechte	-