10 tips om zonder stress door de examens te spartelen

Twee of driemaal per jaar is het weer zo ver: de examenperiode breekt aan! Stress bij leerlingen, leraars en ouders. Hoe je deze stress best kan voorkomen? Dankzij deze tien eenvoudige tips. Geregeld bewegen, gezonde voeding, een goede planning, de nodige ontspanning, genoeg slaap, orde, duidelijke schema's, belonen, helpen en regelmaat zijn de sleutelwoorden om zonder al te veel stress door de examenperiode te spartelen.

Mens sana in corpore sano: voldoende beweging

De Romeinen wisten het ook al: mens sana in corpore sano of een gezonde geest in een gezond lichaam. Het is dus heel belangrijk om tijdens de examenperiode fit en gezond te blijven. Bewegen is de boodschap. Is je student gewoon enkele keren per week aan sport te doen, dan moet hij of zij dit zeker blijven doen. Misschien niet zo dikwijls als normaal, maar toch minstens één keer per week, wanneer het het minst stoort voor het leren. Vrijdagavond, zaterdagmorgen of zondagmiddag zijn bijvoorbeeld ideale momenten. Het doorbreekt de sleur van het leren, brengt zuurstof naar de hersenen en neemt het suf gevoel weg. Na één of twee uurtjes sporten voelt men zich weer helemaal fit en klaar om er stevig tegen aan te vliegen. Gaat je student normaal gezien met de bus naar 't school? Laat hem nu ook maar met de bus gaan: al wandelend van en naar de bus en op de bus zelf verzet hij of zij ook even zijn of haar zinnen, vooral als medestudenten dezelfde weg op gaan. Na ieder uur studeren kan men ook best 10 minuutjes de benen strekken. Even de tuin doorlopen of een blokje om met de hond.

Gezonde voeding

Veel studenten zijn geneigd om snel snel wat naar binnen te spelen om zo weinig mogelijk tijd te verspelen. Sommigen gaan zelfs zo ver dat ze boven hun boeken eten. Zeker niet doen! Het is heel belangrijk om lekker, licht en gezond te eten tijdens de examens. Geen zware fondue die uren duurt, maar een gewone maaltijd met veel verse groenten en fruit. Als groenten zouden er zeker spinazie en peulvruchten op het menu moeten staan, als fruit spannen kiwi en pruimen de kroon. Behalve vitaminen leveren ze ook de nodige anti-oxidanten en mineralen. Verder zijn ook vis en zeevruchten bronnen van mineralen, omega-3 en jodium. Goed voor de hersenen. Ook chocolade, en dan in het bijzonder fondant chocolade, levert anti-oxidanten en magnesium aan. Brood zorgt dan weer voor trage suikers, zodanig dat het energieniveau op peil blijft. Drie maaltijden per dag en twee of drie gezonde tussendoortjes leveren de nodige energie aan die arme hersentjes die zo hard moeten werken tijdens die verschrikkelijke weken! Spreek tijdens de maaltijden ook eens over wat anders dan de examens. De maaltijd dient om te ontspannen. Vertel een aantal leuke anekdotes of hou een moppenwedstrijd.

Een goede planning

Een goede planning is het halve werk. Een duidelijk schema van wat tegen wanneer moet, welke boeken en schriften je voor welk vak nodig hebt, is al het halve werk. Wat je mag laten vallen mag je opzij leggen. Maak een stapel van de te leren vakken, in volgorde van de examens. Is het vak gepasseerd, dan mag je het wegleggen en doorstrepen op de planning. Een hele voldoening dat de stapel steeds kleiner wordt! Maak ook een dag- en een weekplanning op. Hoeveel uur moet er per dag gestudeerd worden, wanneer worden er pauzes voorzien, welke pauzes (maaltijd, sport, wandeling, TV...), wanneer moet er naar school gegaan worden, wanneer ga je ongeveer slapen, etc. Bouw ook een zekere marge in voor onvoorziene omstandigheden. Hang de planning duidelijk zichtbaar voor iedereen, in de keuken op de koelkast bijvoorbeeld. Zo weet iedereen wanneer je druk bezig bent en wanneer ze je iets mogen vragen. Probeer je zo veel mogelijk aan die planning te houden, maar panikeer niet als het eens een halfuurtje uitloopt.

Ontspanning

Naast de sport is ontspanning ook belangrijk. Ga niet met een vol hoofd en vol spanning slapen, dat komt niet goed. Ontspan je even voor het slapen gaan: een warm bad, nog even lezen, naar muziek luisteren, naar een vriend(in) bellen, even wat yoga... . Televisie en gamen hoort niet echt tot de toppers om je te ontspannen, maar als dat je kan helpen om vlotter in slaap te geraken, waarom dan ook niet hé. Kijk op televisie niet naar al te zware programma's, maar zet eens iets met veel humor op. Lachen is gezond!

Voldoende slaap

Nachtje doorblokken is echt geen oplossing, het schaadt meer dan het baat. Je bent dan zo moe voor het examen dat je niet helder meer kan nadenken. En peppillen slikken is al helemaal geen goed idee. Je wordt er alleen maar suf van! Normaal zou iedere student acht uur per nacht moeten slapen. In theorie is dit vaak een utopie. Ben je toch echt onzeker, ga dan liever een paar uurtjes slapen en sta dan 's morgens wat vroeger op. Je hersenen hebben dan heel de nacht tijd gehad om de stof te verwerken (jij slaapt wel, maar je hersenen niet!) en 's anderendaags ben je dan terug fit genoeg om er nog wat bij te pompen of om te herhalen.

Orde

Dit hoort bij de voorbereiding op de examens. Ruim je kamer en je bureau op voor de examenperiode begint eens flink op! Studeren aan een bureau waar kleren op liggen, tussen de kruimels van een vorige maaltijd en tussen een stapel ongelezen boeken is helemaal niet bevorderlijk voor de concentratie! Ruim dus alles netjes op. Zie dat je bureaublad leeg is, dat er niets anders op ligt dan de nodige boeken en schriften, schrijfgerief, een lat, een rekenmachine, een atlas, een woordenboek, wit papier en andere attributen die je nodig hebt om goed te kunnen studeren. Haal alle spelletjes uit de buurt en alle andere dingen die je kunnen afleiden. Leg je kleren netjes in de kast. Ook dat is voorbereiding, want zo moet je op de dag van het examen niet liggen zoeken naar die bepaalde trui of hemd en broek of rok die je per sé wil aandoen om naar het examen te gaan. Tracht iedere bron die zou kunnen leiden tot stress te vermijden, ook wat kleren betreft! Een rustige, goed verlichte en verluchte studeerruimte is ideaal om met de nodige moed aan de slag te gaan.

Schema's maken

Een handig middeltje om grote hoofdstukken te onthouden, zijn schemaatjes maken. Het herverdeelt de stof in kleinere onderdelen. Met een schema zie je in één oogopslag wat je moet kennen en kunnen. Handig om nog even na te kijken op de bus, in de auto of aan de tramhalte.

Belonen

Deze tip is meer voor de ouders. Beloof je student iets leuks na de examens. Veertien dagen of drie weken onafgebroken geconcentreerd zijn en moeten leren is niet echt een pretje, dus daar mag best iets leuks tegen over staan. Een uitstapje met vrienden, een familie uitstap, een leuke verrassing, het motiveert extra en doet nog meer naar het einde verlangen. Laat de student na zijn laatste examen eens lekker lang uitslapen, heel de dag voor de televisie hangen in pyjama en bereid zijn lievelingseten. Eens een keertje zalig nietsdoen en dat overvolle hoofd leegmaken is nu echt wel aan de orde!

Helpen

Het is niet de bedoeling om van 's morgens tot 's avonds naast een studerend kind te zitten, maar sommige kinderen vinden het leuk als er iemand in de buurt is. Iemand om eens een praatje mee te maken, om hulp of raad aan te vragen. Sommige studenten vinden het leuk en geruststellend als iemand hun woordenlijstjes even kan opvragen of hen nog eens even dat moeilijk wiskundevraagstuk kan uitleggen. Vele studenten verliezen onnoemelijk veel tijd door te blijven staren op iets dat ze niet begrijpen of niet kunnen. Even een kleine uitleg of een duwtje in de rug en ze zijn weer vertrokken! Blijf als ouder rustig en kalm, toon interesse voor wat je student doet en leert. Dat motiveert en geeft moed. Overschat je student niet. Als ouder weet je meestal wat je kind aan kan. Leg de lat dus niet te hoog, want dat verhoogt alleen maar de stress. Je kan niet meer dan je best doen.

Regelmaat, rust en stilte

Wat ook belangrijk is voor de student is regelmaat, rust en stilte. Het familieleven zal een aantal weken moeten rekening houden met de ijverige student. Geen familiefeestjes, geen uitstapjes, geen vrienden op bezoek, geen afspraakjes met de buren. Ook klusjes in huis worden even opgeschort. Broers en zussen zullen ook moeten begrijpen dat de televisie nu even een beetje stiller moet, dat ze niet zomaar de student in huis moeten storen. Ouders zullen moeten zorgen voor regelmaat in de maaltijden. Vermijd hevige discussies en ruzies.

Als iedereen zijn steentje bijdraagt, zijn die twee of drie weken zo om en kan het leven daarna weer zijn gewone gangetje gaan, met een goed gevoel bij prachtige resultaten. Goede moed en veel succes!