Van VWO naar universiteit: als je er eenmaal bent

Nerveus, met mijn spiksplinternieuwe OV-kaart, Engelse tekstboeken en een kladblok in mijn tas zat ik in de trein op weg naar mijn eerste college. De naam vergeet ik nooit meer: Syntactische Analyse. Ik had geen idee wat dat betekende en nog minder wat me te wachten stond. Studeren aan een universiteit is compleet anders dan lessen volgen op het VWO.

• College volgen
• Notities maken
• Tentamens
• Minoren kiezen
• Goed omgaan met de beschikbare tijd
• Schrijftips
• Campustips

College volgen

Sommige collegezalen zijn massaal met honderden studenten. Sommige docenten hebben irritante gewoontes zoals bepaalde handgebaren of ijsberen. Sommige cursussen zijn gewoon niet zo interessant. Maar het is belangrijk om erbij te blijven, dus hoe volg je college?

1. Allereerst ga niet helemaal achteraan zitten, al helemaal niet in die enorme zalen. Je kletst te makkelijk met anderen, hoort iedereen in en uit lopen en kunt de docent moeilijker vragen stellen. De docent ziet alleen de gezichten vooraan en let op hen om te zien of zaken te snel gaan. Wil je het tempo bepalen? Zit vooraan!
2. Vooral in cursussen waar je niemand kent, vraag in het eerste college het telefoonnummer van de persoon naast je. Leg direct uit dat het gewoon is zodat je elkaar kan helpen met vragen. Dit is handig voor wijzigingen, gemiste colleges en vooral als je vergeten bent welke hoofdstukken je moet kennen voor het tentamen.
3. Als je geen vragen durft te stellen in een groep van 300 man, schrijf je vragen op en e-mail de docent of bezoek hem/haar tijdens het inloopuur.
4. De meeste docenten hebben inloopuren waarin ze beschikbaar zijn voor vragen. Weinig mensen maken hier gebruik van, dus het zijn soms net privélessen. Docenten kunnen je helpen met je vragen, moeilijke concepten uitleggen en ondertussen vertellen ze je precies wat de belangrijke punten waren in het college. Zorg wel dat je iets hebt gedaan voordat je komt: docenten raken geïrriteerd als je duidelijk enkel een extra college verwacht.
5. In kleine cursussen geldt een heel nieuw set aan regels. Kom niet te laat en ga niet eerder weg: het valt te veel op en maakt de docent allesbehalve blij. Dit zijn bovendien de momenten waarop belangrijke zaken worden aangekondigd. Zet je gezicht op “gefascineerd”, ook als je bijna in slaap valt. Docenten stellen vaker vragen aan kleinere groepen. Beantwoord een vraag die je weet zodat je niet aangewezen wordt voor een vraag waarop je het antwoord niet weet.
6. Mocht de docent waardeloos zijn: houd de syllabus bij de hand zodat je tenminste weet waar het verhaal heen gaat.

Notities maken

Maak altijd notities: luister, denk na en vat samen. Dit is niet langer de middelbare school waar alles tien keer voorgekauwd gaat worden. Je hebt één kans op uitleg, niet meer. Hieronder enkele goede tips voor de beste notities:

• Lees door de opdrachten heen voor het college zodat je weet wat belangrijk is en je niet elk woord opschrijft.
• Mocht je merken dat je notities niet goed zijn, vraag dan of je het college mag opnemen om later nog eens te beluisteren.
• Vergeet NOOIT om je naam, adres en telefoonnummer in je notitieblok te zetten, want niets is erger dan vlak voor het tentamen je notities kwijtraken!
• Zet altijd de datum bij je notities zodat het makkelijker is om zaken terug te vinden of te vergelijken met anderen.
• Wees creatief: gebruik kleuren, tekeningen, etc. Natuurlijk niet als tijdverdrijf tijdens het college, maar om de stof beter te onthouden.
• Laat je horen. Vraag gerust aan de docent om langzamer te gaan of om iets te herhalen. Welke docent kan een vriendelijk en beleefd verzoek weigeren? En als jij denkt dat het te snel gaat, denkt waarschijnlijk de helft van de aanwezigen exact hetzelfde...
• Kijk de docent aan. Als hij/zij in zijn/haar notities kijkt voor het volgende punt te maken, dan is dat waarschijnlijk belangrijk.
• Markeer in je notities de punten waarop je aandacht verslapte. Dit is onvermijdelijk, maar als je weet wanneer het gebeurde kun je makkelijker het gat opvullen.
• Grotere colleges bieden vaak de optie om notities van anderen te kopen. Maak er gebruik van als je kan, maar niet als vervanging van je aanwezigheid tijdens het college. Het is vooral goed om de gaten in je eigen notities op te vullen.
• Als je een college mist, vraag dan de notities van twee personen. Het is eenvoudiger om te vergelijken en het is duidelijker wat echt belangrijk is. Kies zorgvuldig: leesbaar handschrift en iemand die niet elke avond voor het college in de kroeg hangt.
• De volgende woorden markeren belangrijke punten: “samenvattend”, “onthoud dat”, “in andere woorden”, “merk op dat”, “punt 1, 2, etc”, “ik denk/geloof”, “het keerpunt”, “de belangrijkste reden”, “een goed voorbeeld”, “we kunnen concluderen”.

Tentamens

Voordat je het weet, is de eerste tentamenperiode aangebroken. Op het VWO had je voor elk vak ontelbare proefwerken, overhoringen en werkstukjes, maar op de uni heb je soms alleen het tentamen aan het eind dat je resultaat bepaalt. Hoe haal je het beste resultaat?

1. Spreek met de docent voor het tentamen. Zeg tegen hem/haar dat je zeker wilt gaan dat je “op het juiste materiaal focust”. Ga gerust met een klein groepje. Docenten kunnen studenten niet zomaar de deur wijzen en zullen je in het kort vertellen wat belangrijk is.
2. Oude tentamens zijn hemels. Studieverenigingen of studenten die de cursus al eerder hebben gedaan kunnen je oude tentamens geven. Docenten veranderen vaak weinig en zelfs als ze dat wel doen, weet je nog wat ze belangrijk genoeg vinden om vragen over te stellen.
3. Ben klaar om te begrijpen en toe te passen. Op het VWO waren proefwerken vaak gebaseerd op uit het hoofd leren. Ik haalde achten of hoger voor maatschappijleer nadat ik ontdekte dat de docent altijd vragen stelde over de verschillende lijstjes in het boek: vijf soorten van dit, drie types van dat, enz. Op de uni is dat veel minder het geval. Docenten verwachten dat je de concepten begrijpt zodat je ze kan toepassen op een nieuwe situatie die niet in het college is besproken. Als ik eerlijk ben is het enige vak dat me hierop voorbereidde op het VWO geschiedenis (of all things...) met de constante vragen over analyse van cartoons en of bepaalde momenten een breekpunt waren of niet.
4. Ken je termen. Cursussen introduceren vaak een hele bak aan nieuwe termen binnen het vakgebied. Zorg dat je weet wat deze zijn en gebruik ze in je antwoorden op tentamenvragen. Vooral als docenten honderden tentamens na moeten kijken, letten ze met name op de sleutelwoorden.
5. Biedt de docent tussentijds een test aan? Grijp het aan en studeer er goed voor. Je hebt nu eenmaal minder kansen om resultaten op te halen dan op het VWO en het tentamen gaat altijd over meer stof. Je kunt alvast in het vore goedmaken wat je gaat verliezen op het eind.
6. Heb je een laag resultaat en was er een computerscoreformulier gebruikt? Vraag dan altijd om je antwoordblad in te zien. Vlekjes zijn dodelijk, maar goed te zien met het oog en dus zelden in dispuut. Het kan het verschil betekenen tussen zakken of slagen.
7. Leer van je fouten. Als je gezakt bent, vraag dan of je het tentamen in kan zien. Je moet het tentamen nog een keer doen, dus het is beter om te weten waar je fout zat dan diezelfde fouten nog een keer te maken. Misschien ontdek je een fout in de evaluatie, krijg je extra punten en slaag je alsnog!
8. Ben je ook na het hertentamen gezakt voor de cursus? Volg dan altijd de cursus opnieuw in het volgende semester of jaar. Denk niet dat je het wel kan halen met zelfstudie. Ik haalde een miserabele 3 en 5 voor een gruwelijke cursus, maar na een herhaling het volgende jaar slaagde ik bij het eerste tentamen met een 8!

Minoren kiezen

Bij veel studies is het eerste jaar oriëntatie en heb je niet zo veel te kiezen, maar in het tweede jaar moet je een deel van de studietijd zelf invullen met minoren. Hoe kies je de juiste minor?

1. Lees de minorengids van voor naar achteren.
2. Markeer de minoren die je bevallen. Beperk je keuzes niet aan de hand van wat je studiegenoten doen.
3. Weet welke verplichte cursussen je moet nemen dat semester en bepaal hoeveel tijd daarin gaat zitten. Kies een lichtere minor als het een zware last is en alleen een zwaardere minor als je verplichte last lichter is.
4. Let op wanneer de minor wordt gegeven. Sommigen komen niet elk semester terug.
5. Let op het niveau van de minor. Is het gericht op tweede- of derdejaars? Als je dit niet kunt bepalen, e-mail de docent en vraag om meer details. Mogelijk kan hij/zij je alvast de voorlopige syllabus toesturen.
6. Lees de regels voor toelating. Sommige minoren zijn alleen toegankelijk voor studenten binnen dat vakgebied of juist van daarbuiten.
7. Zorg dat je de regels van je studie kent. Vaak moet je binnen je studie minoren kiezen zowel binnen je vakgebied (binnenminor) als daarbuiten (buitenminor). Heb je al een minor gedaan, maak dan niet de fout om je in te schrijven voor een soort minor die je niet meer nodig hebt.
8. Weet wanneer de inschrijving opent en sluit. Als je absoluut in een bepaalde minor wilt, schrijf je dan ze snel mogelijk in. Uiteraard moet je je inschrijven voor de sluitingsdatum, maar besef dat populaire minoren snel vol zitten. Mocht de minor toch vol zitten, neem contact op met de docent en vraag om een plek. Heb natuurlijk een heel goede reden paraat waarom hij/zij dat voor jou zou moeten doen.
9. Kies wat je leuk vindt en, belangrijker nog, wie je leuk vindt. Als die geweldige minor gegeven wordt door docenten waarbij je in slaap valt, vraag je dan af of dat zin heeft.
10. Wordt de minor nu al gegeven? Overweeg om een college bij te wonen (met toestemming van de docent uiteraard) zodat je echt kunt bepalen of de inhoud zo interessant is als het klinkt. Je kunt dan direct de huidige studenten vragen of zij het leuk vinden, of het moeilijk is, wat ze moeten doen, etc.
11. Registreer voor een tweede of derde minor, just in case. Mocht je overal toegelaten worden, probeer dan in de eerste week alles te bezoeken en besluit dan welke je laat vallen.
12. Overweeg de optie om een minor te volgen op een andere universiteit of in het buitenland. Houd goed rekening met reistijden, extra kosten en de vraag of het geaccepteerd zal worden door je eigen universiteit. De studieadviseur kan je helpen met deze vragen.
13. Vooral kleinere studies zijn flexibel met hun studenten. Als je een goed beargumenteerd plan kan presenteren waarbij je zelf een minor samenstelt uit cursussen uit verschillende minoren, dan kan dat zomaar eens goedgekeurd worden.

Goed omgaan met de beschikbare tijd

Op het VWO herinneren leraren je constant aan proefwerken, deadlines en ander huiswerk. Die tijd is definitief voorbij op de universiteit. Doordat je minder aan het handje wordt genomen, is het eenvoudig om te verzanden in al het andere wat je op de uni vindt. Zelf-discipline is voorwaarde nummer 1 voor een goede student. Je hebt dit nodig op je kamer wanneer de tv lonkt of als een huisgenoot voor een praatje komt. Je hebt dit nodig om ’s ochtends je bed uit te komen na een feest of om in de bibliotheek te gaan studeren. Je hebt dit nodig om niet doelloos rond te surfen op internet of om niet tot de laatste avond te wachten met dat paper. De beste manier om zelf-discipline te kweken als je het niet hebt, is om jezelf duidelijke doelen te stellen met een beloning aan het eind. Ga pas tv kijken als je dat artikel hebt gelezen, ga pas internetten als dat essay af is, ga pas feesten als je voldoende gestudeerd hebt voor dat tentamen. Laat de tijd niet wegglippen zodat je je achteraf afvraagt waarom je in hemelsnaam niet eerder begonnen was.

• Studeer tussen colleges. Het is natuurlijk leuker om met je studiegenoten een biertje op het terras te pakken, maar overdag studeren geeft je vrije avonden.
• Slaap geen gat in de dag. Nooit. Ook niet na een groot feest, ook niet als je een vrije dag hebt. Het is een slechte gewoonte. Als je vroeger opstaat, heb je simpelweg meer aan je dag en krijg je meer gedaan.
• Stel prioriteiten. Een studievereniging is leuk, maar vereist dat je die richting studeert. Als je de cursussen niet haalt, is ook de studievereniging weg.
• Maak lijsten. Voor wat je die maand moet doen, die week, die dag.
• Heb vaste studieuren voor jezelf. Beginnen met studeren is vaak het moeilijkst, doorgaan is eenvoudiger. Als je een vaste tijd hebt, is het als een afspraak in je agenda.
• Heb een agenda. Of beter: combineer de schema’s uit de syllabussen van al je colleges op een zelfgemaakte kalender zodat je niets vergeet.
• Raak niet achter. Je moet veel lezen en dat is onmogelijk om in te halen als je eenmaal achterloopt.

Schrijftips

In de universiteit wordt meer en sneller schrijfwerk van je verwacht. Cursussen vragen soms meerdere essays en de verwachtingen zijn hoger. Met de volgende tips worden je essays beter:

• Verzeker je ervan dat je het juiste onderwerp en de juiste invalshoek hebt gekozen. Niets is erger dan dagenlang schrijven voor een essay wat later verkeerd blijkt te zijn.
• Begin vroeg zodat je tijd hebt voor revisie. Maak een tijdsschema voor wanneer je outline, leeswerk en ruwe versie klaar moeten zijn en houd je eraan.
• Altijd vraag de docent (of de assistent) of hij/zij een ruwe versie door wil lezen. Hiermee krijg je niet alleen meer hulp voor je revisie, maar ook dat de docenten eerder een goed resultaat geven aan een essay waarmee ze hebben geholpen.
• Streel het ego van de docent door citaten uit de colleges op te nemen.
• Pleeg nooit plagiaat. Het is beledigend voor de docent en bovendien strafbaar. Universiteiten hebben steevast strenge regels als plagiaat is opgemerkt. Bij de eerste keer zak je waarschijnlijk voor die cursus, maar een tweede keer kun je simpelweg van de uni getrapt worden.
• Kies een onderwerp waarin de docent niet de ultieme expert is. Hij/zij weet er minder over en zal je niet tot in perfectie corrigeren.
• Indien mogelijk, gebruik een onderwerp voor meerdere cursussen. Maar geef nooit ofte nimmer hetzelfde essay voor verschillende cursussen.
• Lees de versie hardop voor aan jezelf om fouten eruit te halen.
• Lees de versie van achteren naar voren om fouten eruit te halen.
• Maak gebruik van de diensten van het schrijfcentrum. Let wel dat deze mensen je helpen met stijl, opmaak en formulering, maar niet met de inhoud.

Campustips

Computerzalen

De computerzalen zitten altijd ramvol tijdens tentamenperiodes en dagelijks tussen ruwweg half 11 en 4 uur. Terwijl jij staat te wachten op een plekje, zitten de gelukkigen rustig met elkaar te chatten. Ga voor de grap eens om 8 uur of op zaterdag naar de uni: geen mens te zien en honderden computers voor het uitkiezen.

Laptop of desktop

Mocht je zelf een computer willen kopen, ga op zoek naar de beschikbare studentenkortingen.

Eenzaamheid

Weg van je ouders en al je oude vrienden (en in een nieuwe kamer) zul je soms eenzaam zijn. Realiseer je dat veel meer mensen in dezelfde situatie zitten en je best een praatje kan maken met de student tegenover die ook alleen eet in het campusrestaurant. Begin over het eten, het weer, wat dan ook. Na de eerste zin kun je al best vragen wat de ander studeert en een gesprek is geboren.

Meer dan studie

Iedereen zal je vertellen dat je studietijd de beste van je leven is. Dit is waar... als je de tijd neemt voor (zinvolle) activiteiten naast je studie: sportclubs, studieverenigingen, concerten, theater, films, gastsprekers, onderzoeksprojecten, studiereizen, etc. etc. Natuurlijk ga je naar feesten, maar bedenk dat in je eerste sollicitatiegesprek het antwoord op de vraag “wat heb je naast je studie gedaan?” niet een opsomming is van je favoriete kroegen.

Lees alles
Vooral in het begin komt er veel informatie op je af, maar denk niet dat dit zinloos is. Lees het aankondigingsbord: zaalwijzigingen, boeken, bijbaantjes, dat kun je niet missen. Lees het universiteitsblad: niet alleen de “coole” die door studenten wordt gerund, maar ook die van de universiteit zelf. Lees het blad/de e-mails van de studievereniging: minoren kiezen, docenten leren kennen, onderzoek, afgestudeerden, etc. Lees de informatiemails van de universiteit: ze sturen die naar elke student, omdat elke student moet weten wat erin staat.

Ga naar college

Veel cursussen hebben geen aanwezigheidsplicht en het is dus verleidelijk om een aantal over te slaan. Bedenk echter dat dit het moment is waarop de docent exact uitlegt wat je moet weten. Je hoeft alleen maar te luisteren en je studeert veel korter. Je kunt notities lenen van anderen, maar dat werkt maar half. Bovendien vinden docenten het niet prettig, vooral in kleinere groepen, als je niet komt en korten mogelijk je resultaat. Mis vooral niet het eerste college. Dit is misschien het saaiste met al dat introductiegedoe, maar het enige moment waarop je exact hoort wat je moet doen, hoe je het moet doen en mogelijke veranderingen.

Wacht niet met wiskunde

Vooral met wiskundige cursussen is het van levensbelang dat je bijblijft. Doe dus de opdrachten al voor het college, bekijk je notities direct, los alle problemen op en wacht niet met hulp inroepen tot het te laat is.

Studeren doe je zo

Lees de tussenkopjes, definities en de samenvatting aan het eind. Lees vooruit zodat je weet wat je niet snapt. Tijdens lezen en college vraag jezelf af wat van die stof je op het tentamen zal krijgen. Een marker kan goed werken, tenzij je standaard een compleet geel boek produceert. En met een wakker hoofd presteer je beter op dat tentamen (al was het maar dat je beter onzin verteld die uiteindelijk punten waard blijkt te zijn) dus studeer niet de hele nacht door.

Ken de docent

Het lijkt misschien moeilijk om persoonlijk te worden in een groep van 300, maar als jij als enige iedere week op het inloopuur verschijnt, zal de docent snel jouw naam weten. Docenten waarderen hoeveel moeite je doet. Als je een minder goed paper schrijft, geven ze je soms toch hoger als ze denken dat je er veel tijd in hebt gestoken.

Ken de studieadviseur

Dit is de aangewezen persoon om je vragen te beantwoorden over wat je moet doen en hoe. Hij/zij kan je ook helpen met de vraag: moet ik blijven of iets anders gaan doen? Wacht niet tot het laatste moment, want dan is die persoon druk met allerhande andere zaken.

Ken de diensten

Universiteiten bieden allerlei hulp voor studenten... die erom vragen. De meeste campussen hebben psychologen en beroepsadviseurs in dienst en bieden schrijfcentra, studiecentra, banencentra, etc. Universiteiten hebben vaak ook potjes voor studenten met financiële problemen. Vooral als je ziek bent of andere problemen hebt, is het verstandig om zo snel mogelijk aan de bel te trekken. Geen actie ondernemen kan grote gevolgen hebben voor je studiebeurs.

Netwerken

Je weet nooit wanneer een connectie van pas kan komen. Leer dus andere studenten kennen in andere studierichtingen, docenten, assistenten, gastsprekers, onderzoekers en bezoekende professoren. Wie weet kun je ooit via hen stage lopen of een bijbaantje krijgen. Mocht je verder willen studeren dan heb je aanbevelingsbrieven nodig van mensen in de faculteit en dat kan alleen als ze weten wie jij bent. Vergeet nooit de waarde van de secretaresse van je opleiding: zij weet alles over alles.iding: zij weet alles over alles.

Lees verder

• Van VWO naar universiteit: voordat je gaat