Spreekbeurt tips voor mensen met een spraakgebrek

De meesten onder ons krijgen al koude rillingen wanneer ze nog maar voor de klas moeten staan, maar extra moeilijk wordt het voor mensen die stotteren of lispelen. Net wanneer je verbale taalgebruik extra beoordeeld wordt, keer het meestal tegen jou. Hier enkele adviezen om je niet te laten afschrikken.

De invloed van zenuwen

Het is wetenschappelijk bewezen dat veel spraakgebreken erger worden onder invloed van zenuwen. Hoe zenuwachtiger je bent, hoe moeilijker je uit je woorden gaat geraken. Veel spraakgebreken zijn trouwens louter psychologisch. Waar een wil is, is trouwens ook een weg. Bedenk dat de Griekse redenaar Demosthenes een stotteraar was, die oefende met kiezels in zijn mond om zijn gebrek te overwinnen. Ook mensen zonder spraakgebrek kunnen plots te snel gaan praten, over hun woorden struikelen, ze inslikken of om het even wat als ze zenuwachtig zijn. Dus je kalmte bewaren is je eerste missie.

Soms is er ook een fysieke reden van je spraakgebrek. Onthoud dat in dat geval het zeker belangrijk is dat je dit ook aan de leerkracht laat weten, omdat er dan duidelijk rekening moet gehouden worden met je beperking. Toch kan kalmte ervoor zorgen dat je duidelijk verstaanbaar klinkt, ook al is het misschien niet honderd percent zuiver. Als je bijvoorbeeld een te lange tong of een afwijking aan de stembanden hebt, zou je dat geen punten mogen kosten.

Slaap

Een goede nachtrust is een even belangrijke voorbereiding als het opzoeken en instuderen van wat je gaat zeggen. Onthoud de kernwoorden, schrijf ze op een briefje en neem enkel dat mee. Waarom? Als je een hele tekst uit je hoofd wil leren loop je natuurlijk het risico dat je op één niet opkomt en vastloopt. Dan ga je automatisch stotteren, ook al ben geen geen stotteraar. Dan gaan er stiltes en "heu's" volgen.

Nee, als je geconcentreerd bent op wat je te vertellen hebt en je op je publiek let en dat wenst te boeien met je gepassioneerde speech, dan vergeet je te stotteren, te lispelen of te snel te gaan. Iedereen in zijn ondergoed voorstellen of je publiek wegdenken zijn van die tips die ook vaak aangehaald worden. Deze werken echter niet altijd, gezien je altijd wel eens gestoord kan worden door vragen. De reacties van je publiek zijn trouwens een goede indicator voor je presentatie. Als je trouwens bezig bent met je klasgenoten weg te denken, of belachelijk voor te stellen, ben je jezelf nog meer van je onderwerp aan het afleiden en kan dat tot spraakproblemen leiden.

Maar daarom moet je dus uitgeslapen zijn. Denk er zeker dus de avond voor je spreekbeurt niet aan. Je mag aan het onderwerp denken, maar niet aan de klas voor je.

Ademhaling

Let vooral ook op je ademhaling. Train je diepe buikademhaling. Dat is belangrijk, want als je dreigt te hyperventileren van zenuwen, ga je automatisch verkeerd spreken. Vermoeidheid is ook een reden van slecht ademen, dus nog een reden te meer om ontspannende activiteiten te doen voor je spreekbeurt. Als je relax bent, zal je publiek ook makkelijker relax zijn en is er minder kans dat er iets fout loopt.

Blijven ademen dus. Een goede gecontroleerde ademhaling is essentieel voor een goede luchtstroom om de articulatie tot zijn recht te laten komen. Dus je mag zo goed je kan op je articulatie letten, als je ligt te zuchten als een marathonloper die nog maar net de finish gaat halen, klinkt het ook niet goed.

Articulatie

Het is al vermeld. Ja, dat is heel belangrijk, maar ga zeker niet overdrijven. Dat mag in het begin om te oefenen, maar als je gaat over articuleren, klinkt het ook gek en geforceerd.

Professionele hulp

Indien je echt een zwaar spraakgebrek hebt, is het misschien handig om professioneel advies te vragen bij een logopedist om je uitspraak te verbeteren. Dat is niet alleen handig voor een spreekbeurt, maar ook om verstaanbaar te zijn voor de rest van je leven.