Interactief taalonderwijs

Interactief taalonderwijs gaat ervan uit dat kinderen taal het beste leren in een krachtige leeromgeving waarbij rekening wordt gehouden met de individuele verschillen en behoeften van kinderen. Bij het interactief taalonderwijs staat betrokkenheid en activiteit centraal. Het interactief taalonderwijs bestaat uit 3 manieren van leren: sociaal leren, betekenisvol leren en strategisch leren. In onderstaand artikel worden deze 3 manieren uitgelegd.

Sociaal leren

Bij interactief taalonderwijs wordt het leren een sociaal proces. De kinderen leren van en met elkaar, door bijvoorbeeld samen te lezen, schrijven, de ander zien lezen, schrijven en reageren op elkaars werk. Kinderen kunnen elkaar hier goed bij helpen. Wanneer kinderen met elkaar samenwerken, leren zij altijd meer dan alleen. Kinderen kunnen elkaar helpen, elkaar aanvullen of elkaar op ideeën brengen. Door veel samen te werken leren de kinderen hun eigen kennis en werkwijze. Als je als leerkracht de kinderen op een goede manier wilt laten samenwerken, waarin iedereen zijn of haar steentje bijdraagt, dan zijn de vijf punten van coöperatief werken (samenwerken) ontzettend belangrijk:

1. Positieve wederzijdse afhankelijkheid

De kinderen hebben elkaar nodig om de opdracht goed te kunnen uitvoeren. Ze moeten naar elkaar luisteren en samen tot een oplossing komen.

2. Individuele verantwoordelijkheid

Ieder kind uit het groepje is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen inzet en bijdrage.

3. Directe interactie

Kinderen praten en overleggen veel met elkaar om samen tot een oplossing te komen. Het is belangrijk dat de kinderen goed naar elkaar luisteren en op elkaar reageren.

4. Samenwerkingsvaardigheden

Het is belangrijk dat de kinderen weten hoe ze op elkaar moeten reageren, hoe ze naar elkaar moeten luisteren, hoe je op de beste manier kunt samenwerken etc.

5. Evaluatie

Het is belangrijk dat de kinderen in hun groepje terug kijken op het proces van hun samenwerking. Op deze manier worden de kinderen bewust van wat er goed ging tijdens de samenwerking en wat de volgende keer eventueel nog anders kan.

Betekenisvol leren

Bij interactief taalonderwijs gebruik je als leerkracht contexten die voor kinderen belangrijk zijn, waardoor je de kinderen stimuleert in hun activiteit. Betekenisvol leren betekent dat leren een actief proces is, waarin kinderen hun eigen kennis construeren.

Het is de taak van de leerkracht om een betekenisvolle context te creëren. Dit kun je het beste doen door gebruik te maken van een anker. Een anker kan vanalles zijn: een verhaal, film, nieuwsbericht, voorwerp, etc. Aan de hand van je ingebrachte anker gaan de kinderen verschillende vervolgactiviteiten ondernemen, waarin zij praten, ontdekken en leren. Een anker moet de kinderen wel boeien en hen uitdagen om vragen te stellen. Om die antwoorden te vinden, stimuleer je als leerkracht de kinderen om gebruik te maken van verschilende materialen/informatie.

Strategisch leren

Bij interactief taalonderwijs maken de kinderen zich strategieën eigen. De kinderen leren hoe je bepaalde taalproblemen kunt oplossen. De leerkracht stimuleert de kinderen hierin door de kinderen hardop te laten nadenken en daar feedback op te geven. Op deze manier weten de kinderen meteen wat goed gaat en wat minder goed gaat.
Het verwerven van cognitieve strategieën (het vinden van de hoofgedachte in de tekst) en van metacognitieve strategieën (plannen en bewaken van het eigen leesgedrag) en de reflectie daarop, verloopt voor een deel vanzelf. Voor een ander deel is duidelijke instructie nodig van de leerkracht. Vooral kinderen die moeite hebben met leren hebben hulp en aanwijzingen van de leerkracht nodig.