Leerkracht basisonderwijs: Goede lesvoorbereiding
Een goede les geven is niet gemakkelijk. Je moet rekening houden met verschillende interne- en externe ruis. De leerlingen kunnen onrustig zijn door de warmte, plotseling moet een leerling overgeven of buiten zijn kinderen aan het buiten spelen. Daar kun je over het algemeen niets aan doen. Wanneer jij jouw les goed hebt voorbereid, merk je dat de les een stuk vlotter gaat. Je kunt de leerlingen boeien met jouw leerstof. Dit geeft voor jou minder stress en je kunt de les altijd nog een keer geven omdat je het op papier hebt staan.
Lesvoorbereiding
Een lesvoorbereidingsformulier is een handvat voor jou als leerkracht om alles op een rijtje te zetten wat je wilt doen met de leerlingen. In een lesvoorbereidingsformulier zet je neer hoe jij je les wilt geven. Je beschrijft alleen hoe je de les wilt geven, dus niet de inhoud van de les. In een lesvoorbereidingsformulier benoem je:
De titel van je les
Je beschrijft in een paar woorden wat het onderwerp is van jouw les.
De beginsituatie
In de beginsituatie beschrijf je welke klas je les geeft, wat de leerlingen al geleerd hebben en waar ze nog moeite mee hebben. Ook beschrijf je eventueel of leerlingen handicaps of stoornissen hebben waar je rekening moet houden tijdens jouw les.
Lesdoelen
Een les geef je niet zomaar. Je hebt een doel voor ogen dat je wilt bereiken na de les of na de lessenreeks. Je beschrijft alleen voor deze les het leerdoel. Wanneer je een lessenreeks geeft, zet je eronder welke leerdoelen de leerlingen al hebben behaald.
Waar let ik op bij mezelf
Jezelf feedback geven kan geen kwaad. Wanneer jij van jezelf weet dat je een snelle prater bent of dat je niet handig bent met computers, dan schrijf je dat hier op. Je weet dan van te voren dat je je spreektempo een standje langzamer moet zetten of dat je van te voren je PowerPoint al klaar moet hebben staan.
De materialen, leer- en hulpmiddelen
In deze kolom beschrijf je welke materialen, leer- en hulpmiddelen je nodig hebt voor deze les. Schrijf alles op zodat je niet tijdens de les nog even naar het magazijn moet lopen om vloeipapier te halen.
Wat regel je in de dagen voor de les?
Soms moet je van te voren afspraken maken met je collega's, of moeten de leerlingen materialen / andere kleding meenemen naar school. Dit moet gemeld worden aan de ouders of aan je collega's. Doe dit ruim van te voren om ongeregeldheden te voorkomen.
Wat leg je bij aanvang van de les klaar?
Heb je materialen nodig voor je les? Dan leg je dit van te voren klaar. Misschien moeten de tafeltjes in een andere opstelling, beschrijf dit dan ook.
Welke werk- en groeperingsvormen gebruik je?
Is deze les in een groepsvorm of moeten de leerlingen dit individueel uitvoeren? Dit beschrijf je in deze kolom.
Waar en hoe worden gebruikte materialen opgeborgen?
Belangrijk is om het lokaal weer netjes te maken zodat er geen prikkels meer zijn van de vorige les. Zorg dat je weet waar alle materialen vandaan komen, en weet hoe ze teruggezet moeten worden.
Inleiding, kern, verwerking en afsluiting
Hier beschrijf je wat de leerlingen gaan doen per lesdeel, en wat jij doet op dat moment. Ook beschrijf je hoe lang elk lesdeel duurt.
Onderwerp les | Sommen oplossen tot 5 |
Beginsituatie | De leerlingen van groep 3 hebben vorig jaar leren tellen tot 10. De volgende stap is sommen maken tot 10. In deze klas zit leerling H. deze leerling heeft ADHD. Alle leerlingen kunnen meekomen met de leerstof van rekenen. |
Lesdoelen | Na deze les kunnen de leerlingen sommen oplossen tot 5 met behulp van een rekenrek.
De leerlingen kunnen na deze les in tweetallen sommen tot 5 oplossen. |
Waar let ik op bij mijzelf | Ik zet van tevoren de materialen en hulpmiddelen klaar. Ik zorg ervoor dat leerling H. ruimte heeft om te wiebelen. |
Welke materialen, leer- en hulpmiddelen gebruik je? | Werkblad sommen tot 5 (zie rekenmap)
Potlood, gum
Rekenrekjes |
Wat regel je in de dagen voor de les? | Dat groep 3 de rekenrekjes mag lenen van groep 4. |
Wat leg je voor aanvang van de les klaar? | De rekenrekjes
Gekopieerde werkbladen |
Welke werk- en groeperingsvormen gebruik je? | Tweetallen |
Waar en hoe worden gebruikte materialen opgeborgen? | De rekenrekjes komen uit het lokaal van groep 4. Een leerling mag deze terugbrengen.
De werkbladen worden ingeleverd bij de leerkracht. |
Lesdeel en tijd | Interactie: Wat doe ik? | Interactie: Wat doen de leerlingen? |
Inleiding: 3 minuten | Ik vraag aan leerlingen wat sommen zijn, wat je ermee kunt en wanneer je het kunt gebruiken. | De leerlingen beantwoorden mijn vragen. |
Kern: 5 minuten | Ik leg door middel van leerlingen naast elkaar zetten uit wat sommen zijn. Bijv. 3 + 2 leerlingen = 5 leerlingen. | De leerlingen mogen voor de klas komen wanneer ik hun naam geroepen heb |
Verwerking: 15 minuten | Ik loop langs alle tafels om te kijken of alle leerlingen de opdracht begrepen hebben. | De leerlingen mogen in tweetallen samenwerken om de sommen van het werkblad op te lossen. |
Afsluiting: 5 minuten | Ik roep drie tweetallen naar voren om een som te maken zoals in de kern beschreven staat. | De leerlingen mogen zoals beschreven in de kern zelf leerlingen aanwijzen om een som te maken door middel van leerlingen naast elkaar te zetten. |
Eventuele toevoegingen
PowerPoint
Een PowerPoint is een goede ondersteuning om een les interessanter te maken. PowerPoint is offline, je kunt er dus afbeeldingen, filmpjes en stukken tekst in plakken zonder dat je daar internet voor nodig hebt. Houd een PowerPoint zo simpel mogelijk om leerlingen geen prikkels te geven om ze af te leiden.
Weet waar je de PowerPoint hebt opgeslagen. Schrijf in het lesvoorbereidingsformulier op in welke map deze staat.
Filmpjes
Filmpjes om een les te introduceren of af te sluiten als samenvatting, geeft de leerling informatie dat het brein binnen gaat via meerdere zintuigen. Kijk van te voren het filmpje of het aansluit bij de doelgroep.
Zorg ervoor dat je de website van het linkje in het lesvoorbereidingsformulier zet of download het filmpje.
Practicum
Dingen doen, daar leren leerlingen veel van. In plaats van vertellen dat wanneer je twee blaadjes naar elkaar toe schuift, dat je dan een berg krijgt (plaattektoniek). Laat je het de leerlingen zelf beleven.
Zorg ervoor dat je van te voren alle materialen klaar hebt liggen. Schrijf alle materialen op in het lesvoorbereidingsformulier.
Gastlessen
Is het thema binnen de school de politie, en is toevallig een kennis van jou politieagent. Dan kun je diegene uitnodigen voor een gastles. Zorg ervoor dat je goed contact hebt met diegene om vragen te voorkomen.