Wat ga ik doen na de middelbare school?

De pubertijd is achter de rug en het leven kan gaan beginnen. De school was een veilige baken maar nu is het dan echt tijd om duidelijke keuzes te maken. Na de middelbare school begint de toekomst. Keuzes die je maakt kunnen de rest van je leven bepalen. Welke opleidingsniveaus zijn er? Welke maatregelen van studiefinanciering zijn actueel? Wat zijn de voor- en nadelen van een vervolgopleiding, werken, reizen of een sabbatical jaar?

Vervolgopleidingen

Veel scholieren die van school komen zullen een vervolgopleiding gaan doen. Dit is het meest voor de hand liggende traject wat je kan gaan doen na het behalen van je middelbare school diploma. Je kunt op drie niveaus verder gaan leren.

Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo)

Het middelbaar beroepsonderwijs heeft als doel om leerlingen op te leiden voor een specifieke baan. Er zijn verschillende richtingen zoals: economie, landbouw, techniek, dienstverlening en zorg en welzijn. Leerlingen met een vmbo diploma kunnen terecht op het mbo. Ook leerlingen die 3 havo of vwo gehaald hebben kunnen kiezen voor het mbo. Bijna 40 procent van de Nederlandse beroepsbevolking is opgeleid in het middelbaar beroepsonderwijs. Het mbo is toegankelijk voor leerlingen vanaf 16 jaar.

De vier opleidingsniveaus van het mbo

• niveau 1: assistentenopleiding (duurt 0,5 - 1 jaar)
• niveau 2: basisberoepsopleiding (duurt 2 - 3 jaar)
• niveau 3: vakopleiding (duurt 2 - 4 jaar)
• niveau 4: middenkader (duurt 3 - 4 jaar) en specialistenopleiding (duurt 1 - 2 jaar).

Het hoger beroepsonderwijs (hbo)

Je kan het hoger beroepsonderwijs gaan doen indien je een mbo (niveau 4), havo of vwo diploma hebt gehaald. In sommige gevallen moet je een toelatingsexamen doen om vast te stellen of je het vereiste niveau hebt voor het hbo. Met een hbo diploma op zak kan je hogere functies gaan beoefenen in het bedrijfsleven of bij de overheid. Hiermee zal je dus in de regel meer geld verdienen dan met een mbo diploma.

De meeste studies duren vier jaar, maar er zijn ook scholen die een versnelde opleiding van drie jaar aanbieden. Het eerste jaar van de hbo studie is de propedeuse. Wanneer jij je propedeuse jaar van je hbo-opleiding goed hebt doorlopen, kun je overstappen naar de universiteit. Daarna komt de hoofdfase van de opleiding in het tweede en derde jaar. Het vierde jaar staat meestal in het teken van een stage en het schrijven van een scriptie. Na het behalen van je diploma krijg je de internationale titel bachelor. De hbo is gericht op theoretische kennis maar ook op vaardigheden die je nodig hebt in het bedrijfsleven of de overheid. De verschillende hbo-opleidingen proberen zo goed mogelijk aan te sluiten bij de latere praktijk. Zo ben je voorbereid om zo goed mogelijk je baan te kunnen doen.

Het wetenschappelijk onderwijs (universiteit)

Op de universiteit doe je zowel praktijkkennis op voor je toekomstige baan als diepgaande theoretische kennis over je studierichting. De wetenschappelijke opleiding duurt in de regel vier of vijf jaar en is voor studenten vanaf 18 jaar. De wetenschappelijke opleiding kan je volgen aan een van de 18 universiteiten die ons land telt. Om een wetenschappelijke studie te mogen volgen heb je een vwo diploma nodig of moet je op de hbo de propedeuse gehaald hebben.

Als je drie jaar van de wetenschappelijke studie hebt voltooid krijg je de titel (wo-)bachelor. Na het behalen van deze titel begint de masterfase. Hierin word je voorbereid op de arbeidsmarkt of een wetenschappelijke carrière. Indien je een wetenschappelijk diploma behaalt krijg je de titel master achter je naam, dit wordt achter je naam afgekort met 'M'.

Maatregelen studiefinanciering

Vanaf het schooljaar 2015/2016 gaat het nieuwe stelsel voor studiefinanciering in werking. Dit is door het parlement goedgekeurd. De regels gelden voor nieuwe studenten die voor het eerst een studiefinanciering krijgen voor een hbo of wo opleiding. Studenten die nu een opleiding volgen krijgen ook te maken met nieuwe maatregelen. De basisbeurs blijft voor mbo bestaan maar verdwijnt voor het hbo en wo onderwijs. Hbo en wo studenten krijgen nu een studievoorschot in plaats van een basisbeurs.

Voor- en nadelen van een vervolgopleiding

Een vervolgopleiding kent natuurlijk veel voor- en nadelen. Hieronder een aantal belangrijke voor- en nadelen.

Voordelen

Toekomstperspectief
De vraag naar werknemers is niet altijd even groot. Met een goede studie maak je een betere kans op een baan. De concurrentie is in slechte economische tijden hoog waardoor werkgevers veel te kiezen hebben. Met een goede opleiding maak je meer kans bij een sollicitatie.

Ontwikkelen
Bij een vervolgopleiding heb je de kans om jezelf te ontwikkelen. Door het vergaren van kennis en kunde ben je beter voorbereid op een toekomstige baan. Bovendien vergroot de kennis en kunde je kansen op de arbeidsmarkt. Bij een vervolgopleiding leer je verschillende vaardigheden zoals samenwerken in een groep. Dit maakt de overgang naar een baan toegankelijker.

Netwerk
Tijdens een vervolgopleiding kom je in contact met veel personen van dezelfde leeftijd. Hierdoor heb je de kans om een netwerk op te bouwen waar je in het beroepsleven profijt van kan hebben. Tevens is het een mogelijk om vrienden te maken voor het leven of misschien wel de liefde van je leven tegen te komen.

Nadelen

Geld
Een studie kost een hoop geld, ook al krijg je studiefinanciering. Voor een studie zal je lesgeld per jaar moeten betalen en diverse studieboeken moeten aanschaffen. Een opleiding neemt normaliter een hoop tijd in beslag waardoor je weinig tot niet kan werken. Wees er dan ook zeker van dat je wil gaan studeren. Als je de studie niet haalt zal je de studiefinanciering moeten terugbetalen.

Motivatie
Het is belangrijk dat je gemotiveerd bent om te studeren. Het studeren kan door veel mensen als saai en tijdrovend worden beschouwd. Als de motivatie er niet is zal het moeilijk zijn om de studie tot een goed resultaat te brengen. Het niet behalen van een studie is natuurlijk niet leuk.

Werken

Na de studie is het ook goed mogelijk dat je de arbeidsmarkt op wilt. Na de middelbare school heb je het wel gehad met leren en ben je tot conclusie gekomen dat werken meer je ding is. Maar wat zijn de voor- en nadelen van werken?

Voordelen

Geld
Een groot voordeel is dat je natuurlijk geld gaat verdienen. Geen last van hoge opleidingskosten, boeken en spullen die je nodig
hebt, maar direct poen verdienen. Je hebt met geld meer onafhankelijkheid en kan zelf je rekeningen gaan betalen. Uitgaan en feesten zal je zelf kunnen betalen.

Werkervaring
Je leert meteen werken voor je geld. Door de werkervaring zal je snel inzicht krijgen in de mogelijkheden van het werk. Je begint meteen met het opbouwen van je CV.

Nadelen

Toekomstperspectief
Doordat je leuk werk hebt en geld verdient, kan je het wel best vinden. Je hebt echter kans dat je door een gebrekkige opleiding niet veel verder komt in het werk dat je doet. Leeftijdsgenoten ontwikkelen zich op school en worden misschien wel je leidinggevende.

Achterstand
Je bent uit het ritme van studeren en het kan lastig zijn om na een periode van werken weer een studie op te pakken. Je bent gewend aan de zelfstandigheid en het geld. Als je weer wilt gaan studeren zal het enige tijd kosten om het leven van een student weer op te pakken. Je bent achterop geraakt bij de mensen die wel meteen zijn gaan studeren

Reizen

Je bent nog jong en wilt veel zien uiteraard. De tijd na je school biedt je een uitgelezen kans om iets van de wereld te zien. In je leven zal je nog genoeg moeten studeren en werken dus waarom de studie/het werk niet nog even uitstellen. Je zal echter wel geld nodig hebben om te reizen. Ook zullen er niet veel mensen met je mee kunnen gaan omdat die wel verplichtingen hebben.

Sabbatical jaar

Als je er nog niet aan toe bent om een beslissing te nemen is het misschien verstandig om een sabbatical jaar te nemen. Tijdens het jaar rust kan je je goed oriënteren op wat je nu eigenlijk wilt gaan doen. Dit geeft je de kans om een beslissing over je toekomst weloverwogen te nemen. Echter gedurende dat jaar sta je wel stil in je ontwikkeling, terwijl anderen aan het werk zijn of studeren. Je verdient geen geld en je werkt ook niet aan je toekomst. Dit kan dan ook als een verloren jaar worden gezien.

Lees verder

• Hogescholen met hoger beroepsonderwijs (hbo) in Den Haag