Excellente middelbare scholen in Nederland: welke zijn het?

De beste middelbare scholen van Nederland kunnen zich sinds 2013 onderscheiden door het voeren van het predicaat excellent. In het buitenland is het al heel normaal dat ook middelbare scholen streven naar erkenning voor buitengewoon goede prestaties op verschillende vlakken en dit lijkt in Nederland ook te gaan gebeuren. Wanneer je als school tot de beste van het land hoort dan is het mogelijk om scholieren uit een grotere regio te trekken. Als ouder wil je natuurlijk weten of er in jouw regio ook een excellente school te vinden is.

Predicaat excellent voor middelbare scholen

• Excellente scholen: waarom is onderscheid nodig?
• Hoe wordt een school excellent?
• Welke middelbare scholen in Nederland zijn excellent?
• Excellente basisscholen
• Dronkers-cijfers

Excellente scholen: waarom is onderscheid nodig?

De cijfers die je op de middelbare school haalt zijn voor de meeste scholieren alleen belangrijk wanneer zij zich na het behalen van hun diploma willen inschrijven voor een studie met een numerus fixus ofwel een lotingsstudie zoals Geneeskunde, Diergeneeskunde, Biomedische Wetenschappen, Rechten of Psychologie. Wanneer je dan een gemiddeld cijfer van een 8,0 hebt dan word je gegarandeerd toegelaten. Daarnaast geldt dat hoe hoger je cijfers zijn des te groter je kans op toelating tot je eerste keuze vanwege het feit dat je in een betere lotingsklasse terecht komt wanneer je goede cijfers hebt.

Steeds meer universiteiten gaan echter tegenwoordig beginnen met een zogeheten 'selectie aan de poort'. Matchingsgesprekken worden verplicht gesteld en universiteiten worden kieskeuriger in de studenten die ze een plek binnen hun opleiding bieden. In het buitenland is het al zo dat de naam van je middelbare school voor een groot deel bepalend is voor je kansen op toelating tot een goede universiteit. Die competitie bestaat in Nederland niet echt. Er is geen register waarin wordt bijgehouden wat de beste middelbare school is en er is ook geen sprake van topuniversiteiten die uitsluitend plek hebben voor de allerknapste koppen van het land zoals dat bijvoorbeeld in Amerika wel gebeurd aan Harvard of Yale en in Engeland aan Oxford en Cambridge. In Amerika heb je de Blue Ribbon Schools en in Engeland wordt het predicaat outstanding toegekend aan scholen die dit toekomt. Duitsland op haar beurt heeft de Schulpreis.

Hoe wordt een school excellent?

Het lijkt er nu op dat de kwaliteit van de middelbare school in Nederland ook een steeds belangrijker rol gaat spelen. Middelbare scholen die uitblinken kunnen sinds 2013 het predicaat 'excellente school' gaan krijgen. Zij moeten kunnen aantonen het beste uit hun leerlingen te halen op verschillende vlakken. Naast een hoogstaande kwaliteit van het reguliere onderwijsprogramma moeten zij ook op een ander vlak uitblinken zoals begeleiding van scholieren met leerproblemen of een goed cultureel programma. Het Ministerie wil door toekenning van het predicaat een competitie teweeg brengen onder scholen zodat de kwaliteit in de breedte toeneemt.

Om in aanmerking te komen voor deze eretitel wordt een school door een jury beoordeeld op de criteria:

• Onderwijsresultaten
• Heldere visie op onderwijs
• Zelflerend vermogen van de school
• Omstandigheden waaronder een school werkt;
• De manier waarop een school zich onderscheidt, zoals bijvoorbeeld de aandacht die het schenkt aan excellentie en hoogbegaafde leerlingen.

Welke middelbare scholen in Nederland zijn excellent?

Door heel Nederland hebben tientallen scholen gemeend recht te hebben op dit predicaat en hebben zichzelf daarom aangemeld als kandidaat. Van hen is slechts een deel ook daadwerkelijk excellent bevonden door de jury. Het gaat om excellente scholen uit verschillende regio's en van verschillende niveaus van vmbo tot gymnasium. In sommige gevallen geldt het predicaat alleen voor een specifieke leerrichting zoals het vmbo of het vwo. In dat geval staat dit in de lijst vermeldt. De volgende middelbare scholen hebben in 2020 het predicaat excellent gekregen (de beoordeling gaat over het jaar 2019):

• 't Ravelijn (Steenbergen)
• Interfaculteit School voor Jong Talen (Den Haag)
• Tabor College d'Ampte (Hoorn)
• Zwijsencollege (Veghel)
• Fioretti College (Veghel)
• CVO Accent praktijkonderwijs Delfshaven (Rotterdam)
• Titus Brandsma (Velp)
• Regionale Scholengemeenschap 't Rijks (Bergen op Zoom)
• College Den Hulster (Venlo)
• Gymnasium Beekvliet (Sint Michelsgestel)
• Melanchthon Kralingen (Rotterdam)
• ORS Lek en Linge, vestiging de Lingeborgh (Geldermalsen)
• Stedelijk College Eindhoven (Eindhoven)
• Zaanlands Lyceum (Zaandam)
• Eckart College (Eindhoven)
• Johan de Witt Scholengroep (Den Haag)
• Mondial College (Nijmegen)
• CVO Accent Capelle (Capelle aan den IJssel)
• Accent Praktijkonderwijs Hoogvliet (Rotterdam)

Excellente basisscholen

In 2020 kregen de volgende basisscholen het predicaat excellent (de beoordeling gaat over het jaar 2019):

• CBS De Opdracht (Ureterp)
• basisschool De Touwladder (Sint Michelsgestel)
• IKC Trudo (Helmond)
• Mondomijn (Helmond)
• De Driemaster (Hoek van Holland)
• Obs Stedeke (Diepenheim)
• Koningin Julianaschool (Nieuwegein)
• Simon Carmiggeltschool (Delft)
• Nicolaasschool (Rotterdam)
• OBS De Springplank (Fijnaart)
• OBS Jan Harmenshof (Geldermalsen)
• Koningin Julianaschool (Culemborg)
• OBS de Graswinkel (Weert)
• PCBS De Fontein Houten (Houten)
• Het Spectrum (Rotterdam)
• Laterna Magica (Amsterdam)

Dronkers-cijfers

Het is mogelijk om de schoolprestaties van een school op te zoeken in de Dronkers-lijst van Schoolprestaties. Hierin kun je zien hoe middelbare scholen in Nederland door Jaap Dronkers zijn beoordeeld op een schaal van 1 tot 10 en gespecificeerd per opleidingsniveau. Meegenomen in de berekening wordt het niveau van de overdracht van kennis en vaardigheden en het slagingspercentage. Ook is een aantal andere factoren meegenomen zoals het aantal leerlingen uit achterstandswijken, het percentage LWOO leerlingen, en de verwachtingen die bij leerlingen bestonden op basis van het advies dat zijn van de basisschool hebben meegekregen voordat zij naar de middelbare school kwamen.