Wat leert mijn kind in het tweede leerjaar? (België)

In België bestaat de lagere school uit 10 klassen. We beginnen met een peuterklas waar je naartoe trekt als je 2,5 jaar bent. Na de peuterklas volgen de eerste, tweede en derde kleuterklas. Vanaf dan zitten de leerlingen in een leerjaar. Ze doorlopen het eerste tot en met het zesde leerjaar tussen hun zes en acht jaar. In het tweede leerjaar wordt de aangebrachte leerstof van het eerste vooral verdiept. Hier en daar wordt er wel iets nieuws aangebracht, maar het tweede bestaat vooral uit het inoefenen van de gekende leerstof. De belangrijkste nieuwigheid is rekenen tot 100 in plaats van tot 20.

Eerste leerjaar

In het eerste leerjaar wordt de basis gelegd van alles. De leerlingen verkennen de wereld van de getallen en de letters. Elke letter krijgt zijn betekenis en de kinderen beginnen stilaan te begrijpen hoe getallen in elkaar zitten. Als die basis goed zit, is het voor de meeste kinderen een kleine stap om over te gaan naar het tweede. Het is echter zo dat sommige kinderen helemaal niet rijp zijn. Dan is het soms beter dat zij nog even in het eerste blijven zitten. Dat gebeurt niet zo vaak, maar bij sommige zes-jarigen is dit een belangrijke stap in hun ontwikkeling. Sommige ouders leggen zich daar niet zo makkelijk bij neer, maar hou in het achterhoofd dat scholen beslissen altijd in het belang van het kind.

In het eerste leerjaar worden letters aangeleerd en in een latere fase schrijven de kinderen woorden die uit één lettergreep bestaan. In het begin bestaan die woorden uit een drietal letters, op het einde van het schooljaar bestaat ze al uit vijf letters. Daardoor leren ze ook twee medeklinkers voor- of achteraan te schrijven.

Bij rekenen worden de oefeningen tot 20 tot vervelends toe geoefend. De kinderen beseffen het nog niet, maar deze sommen zijn de basis van alles. Wanneer ze die goed beheersen, zullen ze de overgang naar het rekenen tot 100 makkelijker verteren.
Als het om de klok gaat, lezen de leerlingen enkel het uur en halfuur af. De rest wordt in het tweede en derde leerjaar aangeleerd.

Tweede leerjaar - rekenen

Herhaling

De leerstof van het eerste leerjaar wordt in eerste instantie herhaald. Dit is heel erg belangrijk omdat sommige kinderen heel erg veel vergeten zijn. Ze hadden trouwens twee maanden lang vakantie waarin de meesten heel erg weinig oefenden. Het komt er dan ook op aan om de eerste maand van het schooljaar keihard te herhalen. Zo krijgen de kinderen weer automatismen waardoor het rekenen veel sneller kan verlopen. Op die manier krijgen de minder begaafde leerlingen ook weer meer vertrouwen. Als ze in het begin al voelen dat de leerstof van het eerste boven hun petje gaat, zullen ze al snel gefrustreerd raken wanneer er nieuwe leerstof aankomt. Daarom is het heel erg belangrijk om de geziene leerstof voldoende te herhalen en eventueel bepaalde delen nog eens te hernemen

Grootste nieuwigheid

In het rekenonderwijs van het tweede leerjaar is de grootste verandering ten opzichte van het eerste leerjaar het rekenen tot aan 100. Kinderen kennen de basis tot aan 20 en moeten die nu gaan uitbreiden tot 100. Naast + en - wordt nu ook x en : aangeleerd. Zo leren de kinderen naast sommen en aftrekkingen tot 100, ook delen en vermenigvuldigen.

Getallenkennis

In het tweede leerjaar is het vooral belangrijk dat de leerlingen verder snappen hoe een getal is opgebouwd. Zo werken wij met de termen 'tientallen' en 'eenheden'. De kinderen moeten weten dat het getal bij de tientallen niet voor dat getal staat. De 3 bij 35 heeft eigenlijk geen 3 als waarde, maar 30. Dit is een hele stap voor de kinderen om dit te beseffen. Het is dan ook belangrijk om daar voldoende lang bij stil te staan en daar vaak op te oefenen.

Zo moeten de kinderen de getallen ook juist kunnen schrijven. De Nederlandse taal zit wat verwarrend in elkaar want eerst worden de eenheden uitgesproken en daarna pas de tientallen. Sommige kinderen hebben dan ook moeite om getallen te schrijven. Ze wisselen de cijfers steeds om. Als dit gebeurt bij jouw kind, hoef je niet onmiddellijk te panikeren. Dit is normaal binnen het proces van het schrijven van getallen. Zo kon het ook zijn dat de leerlingen in het begin van het eerste leerjaar de getallen systematisch in spiegelschrift schreven. Als zo'n problemen te lang blijven aanslepen, moet dit zeker gemeld worden, maar geef je kind zeker wat tijd!

Bij getallenkennis wordt er heel vaak met een honderdveld gewerkt. De kinderen kennen een twintigveld van in het eerste leerjaar en breien daar nu opnieuw een stuk aan. De kinderen krijgen inzicht door met dit rooster te werken. Welk getal staat boven welk ander getal, wat zijn de buren van 53, wat is het grootste en het kleinste getal,... Zo moeten ze ook beseffen dat sprongen naar rechts een sprong van één zijn, sprongen naar onder zijn dan weer sprongen van tien.

Bewerkingen

Tijdens de lessen bewerkingen leren de kinderen alle soorten oefeningen tot 100 en dit zowel voor +, -, x als :. Het is zo dat x en : nieuw voor hen zijn. Daarom is het belangrijk dat de leerlingen inzicht krijgen in deze nieuwe tekens. Ze moeten beseffen dat x eigenlijk keer wil zeggen en dat delen eigenlijk verdelen in groepjes is. Op die manier leren ze de oefeningen van de maal- en deeltafels niet zo maar vanbuiten, maar kennen ze de betekenis erachter. Wanneer ze de komende jaren dan moeilijkere oefeningen moeten maken, zullen ze veel sneller het antwoord vinden.

Bij de oefeningen tot aan 100 is het belangrijk dat de oefeningen tot aan 20 voldoende herhaald worden. Eerst wordt er begonnen met de oefeningen tot aan 10, daarna gaat men over tot aan 20 en daar wordt nog eens een onderverdeling gemaakt. Zo zijn er oefeningen tot 20 zonder en met brug. Deze zonder brug zijn de oefeningen die niet over het tiental gaan, bijvoorbeeld bij 12 + 7. De kinderen moeten hier geen sprong over de tien maken. Als ze die soort goed kennen, moeten ook deze met de brug herhaald worden. De leerlingen zijn namelijk gewoon van in het eerste met een aantal tussenstappen te werken. Het is de bedoeling dat ze die gedurende het tweede leerjaar achterwege laten zodat ze wat sneller kunnen werken.

Meten en metend rekenen

De kinderen leren ook iets nieuws bij de klok. Het uur en het halfuur worden eerst voldoende herhaald en daarna gaat men verder met het kwartier (kwart over en kwart voor). Tot op de minuut is voor het derde leerjaar.
Ook de kilo, de liter en de meter worden verder uitgewerkt. Het is bij dit onderdeel van rekenen vooral belangrijk dat kinderen dingen doen. Laat ze iets meten, wegen,... of laat ze helpen bij het koken. Wanneer ze een recept moeten volgen, zijn ze gedwongen om de kilogram en de liter te snappen. Anders zullen ze er niets van bakken.

Tweede leerjaar - taal

Spelling

Ook bij taal wordt er verder gebouwd op de leerstof van het eerste. Daar schreven de leerlingen veelal woorden die uit één lettergreep bestaan. Nu komt daar verandering in. De eenlettergrepige woorden worden herhaald, maar daarna gaan we aan de slag met langere en moeilijkere woorden. Dit wordt stelselmatig opgebouwd. Zo leren de leerlingen samenstellingen schrijven, maar ook woorden met ei/ij, ou/au,...

Taalbeschouwing

Men gaat in het tweede leerjaar de zin iets dichterbij gaan bekijken. Het is dan ook belangrijk dat de leerlingen beseffen dat een zin uit verschillende delen bestaat. Hoe mooier je die delen kunt formuleren, hoe beter je zin zal klinken. Kinderen moeten aanvoelen dat taal heel erg belangrijk is voor hun verdere leven. Als ze goed spreken, kunnen ze zich goed uitdrukken. Dit is elke dag opnieuw van kapitaal belang!

Lezen

In het eerste leerjaar heeft men de beginselen van het lezen geleerd. Het is de bedoeling dat alles in het tweede leerjaar wat vlotter gaat lopen. Kinderen moeten hun niveau - door middel van veel oefenen - zien op te krikken. Er moet evolutie merkbaar zijn, anders is er een probleem. Het staat hier echter vast dat één oefenmoment in de week zeker niet voldoende is. Probeer je kind te prikkelen zodat het ook thuis plezier beleeft aan het lezen van verhalen, recepten,...