Wat leert mijn kind in het derde leerjaar? (BE)

Als je kind naar het derde leerjaar in België gaat, dan staat er hem/haar heel wat nieuwe leerstof te wachten. In België bestaat de lagere school uit een peuterklas, drie kleuterklassen en zes leerjaren. Je kan gerust stellen dat de oneven leerjaren de moeilijkste zijn. In het eerste, derde en vijfde leerjaar wordt er heel wat nieuwe leerstof aangeleerd en in de even leerjaren (het tweede, vierde en zesde) wordt die leerstof vooral ingeoefend en uitgebreid.

Eerste leerjaar

In het eerste leerjaar beginnen de kinderen met het lees-, schrijf- en rekenonderwijs. Dat is een heel moeilijke stap en het is normaal dat sommige kinderen hierbij wat trager ontwikkelen dan anderen. Het is echter zo dat kinderen een bepaald niveau moeten halen om naar het tweede leerjaar over te kunnen gaan.

Zo moeten kinderen op het einde van het eerste leerjaar alle letters/klanken herkennen en deze aan elkaar kunnen hangen tot woorden. Het is wenselijk dat de kinderen leesniveau AVI 2 halen (zie artikel over AVI-leesniveau). Het is ook belangrijk dat kinderen woorden die bestaan uit één lettergreep kunnen schrijven. In het begin wordt er gewerkt met woorden die beginnen en eindigen met één medeklinker, maar naar het einde van het schooljaar toe worden er ook woorden geschreven met dubbele kopjes en dubbele staartjes (bv. krop, trap, braam, taart, ...).

Binnen het vakgebied rekenen moeten de kinderen kunnen optellen en aftrekken tot 20. Ook het aanleren van de klok wordt gestart (het uur) en de kinderen krijgen enkele lessen rond liter, meter en kilogram. Het is vooral belangrijk dat de kinderen weten in welke gevallen meter, kilogram of liter wordt gebruikt. Uiteraard wordt deze leerstof verder uitgebreid in het tweede leerjaar.

Tweede leerjaar

In het tweede leerjaar wordt de leerstof uit het eerste leerjaar voornamelijk herhaald en uitgebreid. Zo leren de kinderen nu optellen en aftrekken tot 100 en moeten ze de maal- en deeltafels tot 10 kennen. Binnen het leesonderwijs wordt de moeilijkheid van de teksten en woorden opgedreven. Het is de bedoeling dat de kinderen dit schooljaar leesniveau 5 (AVI 5) halen. Uiteraard bereikt niet iedereen dat, maar het is nodig dat de meeste leerlingen dit niveau toch proberen te benaderen. Daarop wordt dan weer verder gebouwd in het derde leerjaar. Bij spelling worden de woorden nog wat moeilijker en worden er ook onthoudwoorden gelanceerd. Dit zijn woorden waarbij de kinderen moeten onthouden hoe het geschreven wordt. Je kunt het niet meer alleen horen. Zo heb je bijvoorbeeld woorden waar een ei of ij in voorkomt, ...

Derde leerjaar

Rekenen

Herhaling
Binnen het vakgebied rekenen zijn er heel wat nieuwigheden. In het begin van het schooljaar wordt de leerstof van het tweede leerjaar voldoende herhaald. Zo komt het rekenen tot 100 weer aan bod en ook de maal- en deeltafels tot 10. Het is belangrijk dat de kinderen deze leerstof voldoende vlot beheersen om later een volgende stap te kunnen zetten. In het derde leerjaar wordt er gerekend tot 1000. Eigenlijk is de sprong van 100 tot 1000 niet zo groot, maar toch gebeurt het dat bepaalde leerlingen toch wat moeilijkheden ondervinden.

Getallenkennis
Zoals eerder gezegd moeten de kinderen de getallen tot 1000 kennen. Dat wil zeggen dat ze ze op een juiste plaats in het 1000-veld moeten situeren en dat ze de getallen op een getallenas moeten kunnen invullen. Ook moeten ze kunnen tellen met sprongen (bv. van 100, 10, 1, 2,...). Het is ook de bedoeling dat ze rekentaal kunnen oplossen. Zo moeten ze volgende zinnen kunnen beantwoorden. Welk getal komt er juist na 989? Wat komt er juist voor 700? enz.

Bewerkingen
De kinderen moeten kunnen optellen en aftrekken tot 1000. In eerste instantie tellen ze honderdtallen samen op, later gaan we naar tientallen en daarna naar eenheden. Het is belangrijk dat de kinderen de leerstof tot 100 goed beheersen. Op die manier is de stap naar 1000 niet zo moeilijk. Is dit niet het geval dan zal een kind nooit vlot tot 1000 kunnen rekenen.

Belangrijkste nieuwe leerstof op een rijtje

• Breuken
• Cijferen: optellen, aftrekken, delen en vermenigvuldigen
• Klok tot op één minuut
• Verdieping liter, meter en kilogram

Taal

Spelling
Voor spelling gelden er in het derde leerjaar niet zo veel andere regels dan in de voorbije klassen. Het schrijven wordt alleen ook nu weer wat moeilijker. Kinderen krijgen meer onthoudwoorden voorgeschoteld en het is uiteraard de bedoeling dat ze die allemaal juist kunnen schrijven. Men staat vooral opnieuw stil bij ei/ij - ou/au en de tweeklanken (aai, ooi, oei, eeuw, ieuw,...) worden intensief geoefend. Ook gaat men een regeltje aanleren om te weten of een woord die eindigt op een t met een t of d geschreven wordt. Zo moeten de kinderen leren dat ze de woorden moeten gaan verlengen (bv. paard -> paarden).

Schrijven in zinsverband is ook in dit leerjaar belangrijk. Sommige leerlingen schrijven wel vlot de te leren woorden van het derde leerjaar maar vergeten dan hun regels toe te passen wanneer ze de woorden in zinsverband moeten schrijven. Daarom is een wekelijks dictee in dit leerjaar zeker nodig. Hierbij moet er ook gezorgd worden voor een afwisseling tussen een woordendictee en een zinnendictee of een combinatie van beide.

Taalbeschouwing
In de taallessen wordt er vooral gewerkt op de woordsoorten en het ontleden van zinnen. Binnen de woordsoorten hebben we een heel aantal categorieën. Zo moeten de leerlingen dit schooljaar leren wat zelfstandige naamwoorden, eigennamen en bijvoeglijke naamwoorden zijn. Bij de zinsontleding leren de kinderen het onderwerp en de persoonsvorm zoeken in een losse zinnen. Op die manier leren ze dat de persoonsvorm afhankelijk is van het onderwerp. Ze moeten ook een gezegde in de zin kunnen aanduiden. Daarvoor moeten ze eerst op zoek naar het onderwerp van de zin, al de rest is dan automatisch gezegde. De zinsontleding werd de laatste jaren een pak vereenvoudigd.

Lezen
Opnieuw proberen we een sprong voorwaarts te maken door intensief te oefenen. In het derde leerjaar moeten de kinderen leesniveau 8 (AVI 8) proberen te halen.

Belangrijkste nieuwe leerstof op een rijtje

• Moeilijkere woorden (met au, ou, ei, ij, aai, ooi, d/t,...) schrijven
• Onderwerp en gezegde + persoonsvorm aanduiden in een zin
• Woordsoorten als zelfstandig naamwoord, eigennaam, bijvoeglijk naamwoord, werkwoord en lidwoord benoemen
• Verwijswoorden herkennen
• Verkleinwoorden geven
• Meervoud maken
• Herkennen in welke tijd de persoonsvorm staat
• Woorden in lettergrepen splitsen, zinnen in zinsdelen
• Verschillende leestekens (. ? !) juist kunnen gebruiken