Samengestelde woorden: gebruik van de tussenletter -n-
Sinds de nieuwe spelling een aantal jaren geleden is ingevoerd is het voor veel Nederlanders niet meer helemaal duidelijk wanneer er in samengestelde woorden wel of geen tussenletter -n- geschreven moet worden. Nu er recentelijk weer een aantal uitzonderingsregels geschrapt zijn, is het nog onduidelijker geworden. Natuurlijk is dit voor niet-Nederlanders al helemaal niet makkelijk. Hier vindt u de regels voor het gebruik van de tussenletter -n-, toegelicht met voorbeelden.Door het voortdurend veranderen van de spellingsregels is het voor veel mensen onduidelijk geworden wanneer er een tussenletter -n- geschreven moet worden bij samengestelde woorden. De meeste mensen weten bijvoorbeeld niet dat de 'paardebloemregel' weer veranderd is. Deze regel hield in dat bij plantkundige samenstellingen geen -n- tussen de samenstelling kwam. Deze regel is geschrapt, het is dus 'paardenbloem' geworden. Hieronder zijn de meest recente regels beschreven.
Bij wat voor woorden wordt er een tussenletter -n- geschreven?
De woorden waar een -n- tussen geschreven moet worden zijn woorden die samengesteld zijn uit twee afzonderlijke woorden, waarvan het eerste woord eindigt op een stomme e.Stomme e: een e die uitgesproken wordt als een donkere u (ook wel korte u genoemd), zoals in put, klus, en druk. Een stomme e heeft nooit de nadruk
Voorbeelden:- Studentenhuis
- Kippensoep
Voor de meeste woorden geldt dat er een -n- tussen de samenstelling geschreven moet worden. Er zijn een aantal uitzonderingen hierop. Deze worden hieronder beschreven.
Geen tussenletter –n-
In de volgende gevallen wordt geen tussenletter -n- geschreven:- Als het eerste deel van de samenstelling als meervoud -s én -en kan hebben.
- Als het eerste deel van de samenstelling als meervoud -s heeft.
- Als het eerste deel van de samenstelling geen meervoud heeft.
- Als het eerste deel van de samenstelling het tweede deel versterkt.
- Als het eerste deel van de samenstelling uniek is.
- Als een van de delen niet meer herkenbaar is als zelfstandig woord.
- Bij versteende uitdrukkingen.
Als het eerste deel van de samenstelling als meervoud -s én -en kan hebben
- Gedaanteverwisseling (gedaantes/gedaanten)
- Vitaminepil (vitaminen/vitamines)
Als het eerste deel van de samenstelling als meervoud -s heeft
- Aspergesoep (asperges)
- Horlogemaker (horloges)
Uitzonderingen:
Als het eerste deel van de samenstelling als vrouwelijk meervoud een -s heeft, maar er ook een mannelijke variant bestaat op -en, wordt er wel een tussenletter -n- geschreven.
- Agentenuniformrokje (agentes)
Als het eerste deel van de samenstelling geen meervoud heeft
- Aardewerk
- Rijstepap
Als het eerste deel van de samenstelling het tweede deel versterkt
- beresterk
- reuzeleuk
Als het eerste deel van de samenstelling uniek is
- Koninginnedag (er is maar één koningin)
- Zonnekoning (er is maar één zon)
Als één van, of allebei de delen niet meer herkenbaar is als zelfstandig woord
- Bolleboos
- flierefluiter
Bij versteende uitdrukkingen
- Apegapen
- Ruggespraak