Open Taal en het Keurmerk Spelling

Al sinds vrijdag 8 juni 2007 is de eerste versie van de open source woordenlijst van Open Taal door de Nederlandse Taalunie gelauwerd met het Keurmerk Spelling. OpenTaal maakt Nederlandstalige taalhulpbestanden voor gebruik in opensourceprojecten. Zo is ook in 2019 met de actuele versie van de grammaticacontrole de controle van onze Nederlandse taal op het internet een community zaak met succes geworden.

Nederlandse Taalunie

In open-source-software als Open Office, Firefox en Thunderbird, werd een prima spelling checker voor het Nederlands gebruikt waar jaren aan was gewerkt. Toen de Nederlandse Taalunie in 2005 met een nieuwe woordenlijst kwam (het nieuwe Groene Boekje), moest ook de spelling checker worden gecheckt op eventuele noodzakelijke aanpassingen. Immers de spelling uit het groene boekje is vanaf medio 2006 verplichte kost (overheid, onderwijs) en op een aantal punten duidelijk anders.

Open Taal

Nu de woordenlijst van Open Taal door de Taalunie is goedgekeurd en gecertificeerd met een keurmerk, is zeker dat de lijst overeenkomt met de officiële spelling van de gewijzigde Woordenlijst der Nederlandse Taal (Groene Boekje). Overigens wil ook dat niet zeggen dat alle fouten (vooral samenstellingen en vervoegingen) in een bepaalde tekst worden opgespoord. Want gelijk het Groene Boekje dekt ook de nieuwe lijst niet alle woorden: het bevat meer dan 140.000 zogenaamde basiswoorden, waaruit weer combinaties van woorden moeten kunnen worden afgeleid (in het jargon “de flexievormen”). De lijst kan (in Windows Excel) van de site worden gedownload en bedraagt circa 1,4Mb.

Flexievorm

De flexievorm van woorden, ofwel de afgeleide woordsoort, vindt u niet in de taallijst terug. Enkele voorbeelden van flexievormen naar woordsoort zijn:

1. Het meervoud en de verkleinwoorden (doeken, doekje, doekjes);
2. De verschillende werkwoordsvormen (loop, loopt, liep, gelopen, etc.);
3. Bij een bijvoeglijk naamwoord de -e vorm (grote) en de trappen van vergelijking (klein, kleiner, kleinst, kleinste).
4. Tot slot geldt dat bijwoorden, voorzetsels, et cetera geen flexievormen kennen.

Moderne aanpak

De aanpak (software) en communicatiemiddelen van het Open Taal project zijn modern. Zo wordt de applicatie WordsHarvester gebruikt die nieuwe woorden oogst uit allerlei webpagina’s (online kranten) en zijn er tools ontworpen voor woordafbreekpatronen. Op de website kan iedereen ook taalfouten melden en suggesties doen voor nog ontbrekende woorden. U kunt uzelf bovendien laten plaatsen op de zogenaamde mailinglists van OpenTaal. Zo blijft u op de hoogte van verschillende ontwikkelingen. Nog leuker is dat u kunt discussiëren over diverse onderwerpen en uw inbreng kunt leveren via verschillende fora. Open Taal verwelkomt elke bijdrage.

Synoniemen

De ontwikkelaars van de woordenlijst zijn nu bezig met een synoniemenlijst en een grammatica controle tool. Een hell of a job, waarbij de hulp en inbreng van vele vrijwilligers nodig zal zijn. Met name de grammaticacontrole kent nogal wat voetangels en klemmen. En altijd zal gelden dat het goed is om teksten elektronisch te checken, maar dat 100% zekerheid nooit wordt geboden. Maar ook daar zijn we natuurlijk zelf bij.