Spelling van het Engels
De Engelse taal is buitengewoon lastig te spellen; ook de Britten en Amerikanen hebben daar zelf last van. Vooral het gegeven dat klanken in het Engels op soms wel 17 verschillende manieren gespeld kunnen worden, levert uitdagingen op voor zowel de Engelse schrijver als de spreker. Daarom op een rijtje gezet welke spellingsvormen er zijn van welke klanken met een aantal voorbeelden.
Spelling van het Engels
Waarom is Engelse spelling zo lastig? Omdat er zo weinig verband is tussen uitspraak en schrijfwijze, en dit komt weer omdat het Engels bestaat uit woorden met allerlei verschillende herkomsten. 40 klanken worden op maar liefst 1120 verschillende wijzen geschreven! Geen wonder dus dat er zoveel schrijffouten worden gemaakt.
Hoe klinkers geschreven worden
- De a-klank (fonetisch: /æ/), zoals in bad of bank wordt gespeld als a, ai, al, au, of zelfs i. In de Engelse spelling komt dubbele a zoals wij die kennen niet voor.
- De korte ah-klank (fonetisch: /ʌ/ ) klinkt bijna als een korte u (put), maar kan ook worden gespeld als een o zoals in money, dubbel oo zoals in blood, en: u, o, o…e, oe, ou, oo.
- Met de lange e-klank ((fonetisch: /e/), zoals in late, straight, steak, paper en veil, wordt het al lastiger! Kijk maar: a, ay, ai, aig, aigh, ao, au, e, ea, ei, eig, eigh, ee, eh, et, ey, ez, er, ie, ae.
- De korte eh-klank (fonetisch: /ɛ/) zoals in wet, many, says, said, friend en bury kan gespeld worden als e, ea, a, ae, ai, ay, ea…e, ei, eo, ie, ieu, u, ue, oe.
- Ook spannend is de lange ie-klank (fonetisch: /i/). Voorbeelden zijn field, feel, people, quay, ski, leach, enzovoort. Alle opties: e, ea, ee, ae, ei, ie, eo, oe, ay, ey, i, y, oi, ue.
- De korte i-klank (fonetisch: /ɪ/) heeft al net zoveel varianten. Sit, myth, build, pretty, been, sieve, women, busy, damage, bargain, enzovoort. Oftewel: i, y, ui, e, ee, ie, o, u, a, ei, ee, ia, ea, ai, ey, oe .
- De lange u oftewel oe-klank (fonetisch: /u/) doet leuk mee met who, fool, flute, soup, fruit en through en nog diverse andere mogelijkheden: oo, u, o, ou, ew, ue, ui, eu, oe, ough, wo, ioux, ieu, ault, oup .
- De korte u-klank (fonetisch: /ʊ/) maakt zich er relatief gemakkelijk vanaf met als mogelijke spellingen oo, u, o, or, ou, oul. Voorbeelden zijn took, full, wolf en would.
- De lange o-klank (fonetisch: /o/) doet weer beter zijn best met o, oa, ow, ou, oe, oo, eau, oh, ew, au, aoh, ough, eo in woorden als so, bone, boat, know, soul, foe, beau, sew, enzovoort.
- De korte ah/oh-klank (fonetisch: /ɑ/) in woorden als yacht, watch en lock is te spellen als o, a, eau, ach, au, ou
- En de korte o-klank (fonetisch: /ɔ/) draagt een steentje bij met a, au, aw, ough, augh, o, oa, oo, al, uo, u in woorden als fall, jaw, bought, caught, cord, broad, door en walk.
- En tot slot de vrij lastig te omschrijven stemloze klank (fonetisch: /ə/ ) in woorden als another, Edinburgh, Michael en mountain, die gespeld kan worden als a, e, o, u, ai, ou, eig, y, ah, ough, gh, ae, oi.
Combinaties van klanken
Wie denkt dat het ergste erop zit met die reeks van klinkers kan zijn plezier op: er zijn talloze combinaties van klanken die weer eigenzinnige spellingsvarianten opleveren! Een mooi voorbeeld:
- De ai-combi (/aɪ/) zoals in fine, guide, buy, height en eye bidet de volgende varianten: i, y, igh, ie, ei, eigh, uy, ai, ey, ye, eye, ae, ais, is, ig, ic, ay, ui.
- En wat te denken van de eur-klank (/ər/) als in fern, journey en worst: er, or, ur, ir, yr, our, ear, err, eur, yrrh, ar, oeu, olo, uer.
- En als laatste voorbeeld de ju-klank (/ju/) van music, use, view en cue: u, eu, ue, iew, eau, ieu, ueue, ui, ewe, ew.
Medeklinkers
Het is duidelijk dat het spellen van Engelse klanken niet eenvoudig is. Maar naast alle klinkerklanken is er ook de uitdaging van de medeklinker. Hoe weet je het woordje
off met enkel of dubbel ff wordt gespeld? Wanneer is het d of t (ja zelfs in het Engels), wanneer is het ck, k, of q en de s-klank is bijvoorbeeld te spellen als s, c, ss, sc, st, ps, cc, se, ce, z: kijk maar naar song, city, mess, scene, listen, psychology, flaccid, horse, juice en citizen!
Andere veelgemaakte fouten
- Een bekende spellingsuitdaging is de extra s, omdat de schrijfregels soms net andersom zijn als in het Nederlands. Als er een bezit wordt aangeduid komt de s eraan vast, its en it’s is simpelweg een samentrekking van it is.
- Bij hasn’t en wasn’t staat n’t voor een samentrekking/afkorting van not . Je ziet hier allerlei spellingsvarianten van, maar dit is de enig juiste. Bij twijfel kun je het altijd nog voluit schrijven: has not.
- Het populaire lite en nite moeten natuurlijk gewoon gespeld worden als light en night.
De spellingscontrole van je tekstverwerkingsprogramma biedt soms uitkomst, maar lang niet altijd: hij weet niet of je
here of
hear bedoelt, of dat je
buy,
bye of
by hebt gehoord… Dus er zit niets anders op dan veel lezen en veel oefenen. Een goede taaltoets om te kijken of je in bekende valkuilen trapt vind je .