Boekverslag: Mosje en Reizele

Dit boekverslag gaat over Mosje en Reizele. Een boek over de Tweede Wereldoorlog. De Joodse jongen Mosje raakt zijn ouders kwijt en daardoor belandt hij in een weeshuis.

Inhoud

Het verhaal gaat over de 14-jarige joodse jongen Mosje Schuster. Hij voelt zich zelf helemaal geen Jood, want hij vindt dat hij er ook helemaal niet zo uitziet. Het verhaal speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog in Polen. Omdat zijn vader en moeder zijn komen te overlijden, moet Mosje naar een weeshuis. Hij ziet er in het begin erg tegenop, maar dat veranderd snel, als hij de liefde van leven ontmoet.
Toen Mosje voor het eerst in het Weeshuis kwam in 1939, in Warschau, maakte hij kennis met de oppassers. De oppassers bestonden uit Doktor Korczak en Mevr. Stefa. Korczak had het weeshuis ontworpen en was de baas van het weeshuis. Het weeshuis, was een Joods weeshuis met allemaal Joodse kinderen. Mosje moest zijn kleren uitdoen en zijn haar laten knippen, omdat er anders kans is op verspreiding van haarluizen. Natuurlijk was Mosje er hier in het begin niet mee eens, maar het moest gebeuren. Op het moment dat hij in zijn blootje stond, moest de doktor met een meisje praten. Het meisje kon Mosje niet zien, maar Mosje het meisje wel. Hij vond haar erg mooi, omdat ze een lange vlecht in haar haren had.

De volgende dag maakte Mosje kennis met veel Joodse kinderen in het weeshuis, waaronder Reizele (het meisje die hij zag tijdens de eerste dag). Reizele was al meer dan 6 jaar in het weeshuis en mocht als enige haar haren behouden. De kinderen mochten in de middag niet in de slaapzalen komen, omdat het daar netjes moest blijven van de doktor.
In 1940 werden er voor de Joden steeds meer regels bedacht, zoals achter in de klas zitten, het dragen van een Jodenster en Joodse ambtenaren werden ontslagen. Doktor Korczak was de enige die geen Jodenster droeg, omdat hij zich net zo beschouwt als iedereen.
Ook moesten Polen die nog in de Jodenbuurt woonden, van huis wisselen met de Joden buiten de Jodenbuurt. Reizele had ook nog een klein vriendinnetje, genaamd Esther. Esther loopt altijd mee met Reizele en gaat nergens heen zonder haar. Haar ouders waren overleden en daarom is zij ook in het weeshuis. De Poolse taal kan ze nog niet zo goed spreken, dus daarom gaat ze vak met Reizele om, want zij kan goed Jiddisch spreken (de taal van de Joden). Reizele helpt Esther wel met het leren van de Poolse taal en ze pikt het snel op.

Op een dag gingen de Joodse kinderen tijdens zomerkamp naar een boerderij in overleg met Korczak. Hier moesten ze klusjes doen voor een boerse familie. Ze kregen hier goed te eten en er werd goed voor ze gezorgd. Mosje vond het in het begin eigenlijk helemaal niks, maar koeien melken vond hij wel leuk om te doen als dagelijks klusje.
Op een dag gaan Mosje en Reizele een eindje lopen. Ze gaan bij een boom zitten en kussen elkaar. Vervolgens vraagt Mosje aan Rezeile om te gaan ontsnappen, maar dat kan Reizele niet doen, omdat ze voor de kinderen moet zorgen. Als de kinderen na het zomerkamp weer terugkomen in de Joodse wijk: Warschau, zijn de Duitsers bezig met het maken van een getto rondom de stad. Mosje wil nu gaan ontsnappen. Korczak kent iemand die hem kan helpen te ontsnappen uit het getto, maar daar moet hij wel iets voor doen. Hij moet liedjes van Gebirtig ophalen in Krakau. Gebirtig is een Joodse componist.

Korczak kent iemand die een koerier nodig heeft die papieren moet rondbrengen. Mosje wordt die nieuwe koerier van Tasdeuz en krijgt een nieuwe naam: Marek Jankowsky met een vals paspoort. Hij moet voor een opdracht naar Krakau om daar de papieren af te geven. Hij gaat in de aanhanger van de vrachtwagen zitten gedurende de reis naar Krakau. Als hij eenmaal is aangekomen, gaat hij meteen naar het adres dat hij gekregen had. Hij geeft de papieren af en gaat naar het huis van Gebirtig. Hij kan zich herinneren dat Reizele ook nog een liedje van hem zou willen hebben, dus hij heeft nu twee redenen om er naar toe te gaan. Als hij is aangekomen, doet een vrouw de deur open. Zij bleek later de zus van Gebirtig te zijn. De zus van Gebirtig gaf de liedjes aan Mosje. Mosje deed de liedjes in zijn rugzak die hij heeft meegenomen en gaat verder. Buiten zag hij dat een paar Duitsers, Joden in elkaar sloegen. Hij vond dit niet om aan te zien en keek er behoorlijk lang naar. Zonder dat hij het in de gaten had, moest hij weer naar dezelfde plek waar hij werd afgezet om weer opgehaald te worden, maar Mosje was te laat gekomen en Tasdeuz kwam niet meer. Het lijkt hem verstandig om te vertrekken naar het platteland om te werken voor mensen om geld te verdienen en te eten en drinken. Als hij is aangekomen, ontmoet hij een meisje, genaamd Kasia. Hier blijft hij enkele maanden. De vader en moeder van Kasia vinden het ook geen probleem dat hij enkele maanden komt logeren. In de winter gaat het heel slecht met de gewassen en is er dus ook weinig werk nodig op het platteland, dus vinden de vader en moeder van Kasia het verstandig dat Mosje weggaat.

Mosje gaat het bos in en komt en botst op een gegeven moment tegen een soldaat op. De soldaat brengt hem naar nog drie andere soldaten. Ze willen zien of Mosje besneden is om te weten of hij een Jood is. Toen hij zich had uitgekleed, moesten de soldaten heel hard lachen. Het bleken gewoon Joodse soldaten te zijn die in het verzet zaten. De soldaten brachten hem terug naar Tasdeuz die in Warschau was. Toen Tasdeuz Mosje voor de tweede keer zag, zei hij tegen hem: Maret. Maar Mosje wist even niet tegen wie hij het had, want hij werd na de opdracht altijd Mosje genoemd. Een aantal maanden deed Mosje nog werk voor Tasdeuz, zoals papieren rondbrengen en wapens halen. Hij wil Rezeile graag nog een keer zien, dus gaat hij naar het weeshuis en geeft het liedje van Gebirtig aan haar en de Doktor. Ze is heel blij om hem te zien en geeft hem een kus. Reizele verteld hem dat de Joden in opstand zijn gekomen tegen de Duitser en dat er veel Joden zijn doodgegaan. Daarna vertrekt Mosje weer.

Na de oorlog in 1995, is Mosje 67 jaar en heeft een goedlopende meubelmakerij in Polen. Het lijkt hem leuk om naar een reünie te gaan in Tel Aviv van de overlevenden in het weeshuis. Toen hij was aangekomen, zag hij heel veel mensen die waarschijnlijk in het weeshuis hebben gezeten. Hij kreeg te horen tijdens een toespraak dat Doktor Korczak de Joodse kinderen in het weeshuis gewoon met de deportatietrein heeft laten meegaan. Hij zei tegen de kinderen dat ze naar een pretpark gingen. Hij zag geen bekenden bij de reünie, maar tussen twee lege stoelen zat een oude vrouw. Toen hij haar goed bekeek, zag hij de glinsterende ogen van Reizele.

Mijn mening

Ik heb dit boek gekozen, omdat ik boeken over de Tweede Wereldoorlog heel interessant vind. Toen ik de achterkant van het boek las, was ik wel nieuwsgierig hoe het verder zou aflopen. Niemand heeft me het boek aangeraden, want ik bepaal zelf altijd welke boeken ik wil lezen.
Na het lezen van het verhaal, wilde ik weten of Mosje en Reizele samen zouden blijven. En ik wilde weten hoe Reizele de oorlog overleefd had, want er is een kleine kans dat ze het overleefd had. Ik vond het verder ontroerend dat Mosje en Reizele weer bij elkaar kwamen op het einde, want er gaan toch wel wat jaren overheen voordat ze elkaar weer zien. Ik vond het ook spannend dat Mosje bij de soldaten kwam toen hij van de moeder en vader van Kasia weg moest, want ik wist in eerste instantie niet of het nou verzetters of Duitsers waren. Zielig vond ik dat Reizele afscheid moest nemen van Mosje toen hij ging onderduiken. Door het lezen van het boek heb ik geleerd dat het voor de Joden in het getto echt heel lastig moet zijn geweest om te overleven, want er was geen werk voor ze en ze konden haast niets eten en drinken. Ook heb ik geleerd dat liefde niet zomaar ophoudt, als je elkaar al een hele tijd niet hebt gezien. Door dit boek ben ik niet echt anders gaan denken over het onderwerp, want ik wist er van mezelf al heel veel vanaf, maar ik ben er nu echt van overtuigd dat het voor de Joden echt hele moeilijke tijden tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn geweest. Het verhaal bleef van het begin tot het einde boeien, want er werden telkens nieuwe gebeurtenissen verteld, zoals dat de kinderen van het weeshuis moesten werken op een boerderij en dat Mosje moest onderduiken. Ik zou niemand uit het verhaal willen zijn, vooral niet Reizele.
Haar rol was om de kinderen te begeleiden in het weeshuis. Ik zou haar niet willen zijn, omdat zij een grote kans had om de oorlog niet te overleven. Ze was namelijk niet ondergedoken en was dus gewoon binnen het getto gebleven. De gebeurtenis die bij mij de meeste indruk heeft gemaakt is dat Mosje en Reizele elkaar weer na heel veel jaren weer zien en dat ze nog steeds elkaar herkennen. Ik vind de gebeurtenis in het verhaal niet herkenbaar, want ik heb het zelf nog nooit eerder meegemaakt en ik ken ook niemand die het heeft meegemaakt. Wel is het me vaker opgevallen dat als mensen ergens bang voor zijn, dat ze weleens gaan vluchten.
Ik vond het verhaal makkelijk te lezen, want er kwamen maar weinig moeilijke woorden in voor en het verhaal werd snel verteld. Het einde van het verhaal vond ik niet echt duidelijk, want toen Mosje Reizele weer zag, werd er niet verteld hoe Reizele de oorlog had overleefd. Ik vond het verrassend dat Mosje, Reizele tegenkwam bij de Reünie, want ze hadden elkaar voor een hele lange tijd niet meer gezien. De titel heet Mosje en Reizele, omdat het verhaal over Mosje en Reizele gaat. Ook omdat Mosje vaak aan Reizele denkt en dat ze elkaar vaak tegenkomen.

Verhaaltechniek

De titel van het boek heet Mosje en Reizele, omdat het verhaal grotendeels over deze twee personen gaat. Mosje is de hoofdpersoon en Reizele is een heel belangrijke bijpersoon, want zij vult het verhaal op en is verliefd op Mosje. Het verhaal wordt verteld in de ik-perspectief. Het voordeel hiervan is dat je altijd weet wat Mosje voelt en hoe hij reageert op dingen. Het nadeel hiervan is dat je weinig te weten komt hoe Reizele zich voelt.
Het thema van het verhaal is de Tweede Wereldoorlog, want het verhaal speelt zich af in die tijd. Ik vond het heel spannend wat er zou gaan gebeuren toen Mosje werd opgepakt door de Joodse soldaten. Ik wist, op het moment dat hij werd opgepakt, natuurlijk niet of het ging om Duitse soldaten. Het ging dus om Joodse verzetsstrijders. Qua ontwikkelingen maakt de hoofdpersoon veel mee. Ten eerste komt hij natuurlijk in een weeshuis terecht. Ook moet hij een onderduikadres zoeken en hij vindt natuurlijk Reizele heel leuk. In het begin van het verhaal vond hij Joden ook niet echt aardige mensen, maar om dat hij in het weeshuis terecht is gekomen, vindt hij ze toch wel aardig. Het verhaal heeft een open einde, want je komt niet alles te weten, zoals hoe Reizele de oorlog heeft overleefd en/of Mosje en Reizele bij elkaar blijven.