Hoe leren kinderen informatie zoeken? De computer?

Kinderen willen van nature onderzoeken. Ze willen weten hoe de wereld om hen heen in elkaar zit. Ze observeren en experimenteren met hun omgeving. Als ze wat groter zijn, kunnen ze zelf op zoek naar informatie. In onze huidige maatschappij is het zaak dat informatie snel kan worden opgezocht , begrepen en verwerkt. De informatie moet gebruikt kunnen worden. Op de basisschool kunnen kinderen leren om die informatie op te zoeken en te verwerken.

Informatieverwerving en strategieën

Informatieverwerving is het opzoeken en verwerken van informatie. Kinderen op de basisschool krijgen veel met schriftelijke informatie te maken. Het lezen van schriftelijke informatie is niet gelijk aan begrijpend lezen.

Informatie zoeken

De informatie bij informatieverwerving is er nog niet, die moet eerst opgezocht worden. De gevonden informatie moet goed begrepen en als samenhangend geheel onthouden worden. Het opzoeken en verwerven dienen een doel, bijvoorbeeld een mondelinge of schriftelijke presentatie. Voor kinderen is het heel moeilijk om uit al die informatie de juiste te kiezen. Er komt zoveel informatie op hen af.

Manieren van opzoeken

Algemeen opzoeken

• Kinderen kunnen algemeenen specifiek opzoeken.
• Eerst zullen ze moeten definiëren wat ze willen weten.
• Ze proberen een zo duidelijk mogelijk trefwoord te vinden. Vindt het kind niet het antwoord, dan wordt een ander trefwoord gekozen.
• Ze kunnen dan een startpagina gebruiken om het antwoord te vinden. Zo ook een zoekmachine.
• Er zijn heel veel sites voor kinderen beschikbaar, waarop in kindertaal zaken worden uitgelegd.

Specifiek opzoeken

• Uit het gevondene zal een kind moeten selecteren wat te gebruiken.
• Dan moet het verwerkt worden tot een antwoord of een presentatie.
• Als laatste zal een kind moeten evalueren of deze route goed was en of het gevonden heeft wat het zocht.
• Weet een kind specifiek wat het zoekt, dan leert het de URL intypen.

De bibliotheek

Natuurlijk is de bibliotheek een bron van informatie. Als een kind over een onderwerp informatie wil, zullen er zeker een of meerdere boeken over dat onderwerp aanwezig zijn. Als het kind zelf het informatieve boek niet kan vinden, zal er zeker een bibliothecaresse zijn die het kan helpen. Woordenboeken zijn zowel in de bibliotheek als op school ook een mogelijkheid om informatie in op te zoeken, zowel in de kast als op internet.

Het verwerken van informatie

Het opzoeken van de betekenis van een woord in een woordenboek valt onder begrijpend lezen.
Informatie verwerken tot een mondelinge of schriftelijke presentatie vergt meer van een kind. Het moet de informatie categoriseren en integreren met zijn eigen kennis. Ook hierbij zijn strategieën nodig.

Strategieën

• Herlezen zal vaker nodig zijn. Door herlezen maakt een kind zich de structuur van een tekst eigen. Door monitoren van leerkrachten (voordoen), ervaart een kind het nut van herlezen
• Onderstrepen van de belangrijke zaken. Kinderen moeten leren wat de schrijver belangrijk vindt en wat het kind zelf belangrijke informatie vindt
• Een schema maken. De belangrijkste begrippen of zinnen worden gevonden en de relaties tussen deze begrippen worden in een schema gezet
• Een samenvatting maken. In een samenvatting wordt de tekst in het kort weergegeven. Een kind moet de hoofdgedachten in een tekst vaststellen en ordenen
• Aantekeningen maken. Dit is effectief gebleken voor het onthouden en begrijpen van teksten
• Zichzelf vragen stellen, staan de antwoorden in de tekst? Vragen kunnen vooraf aan, tijdens en na het lezen van de tekst worden gesteld. Hierdoor leren kinderen de informatie beter begrijpen en onthouden

Voor leerkrachten en ouders zijn er twee manieren hun kinderen te helpen

• Monitorend (hardop denkend voordoen) welke strategie op dat moment bij dit specifieke boek of bij de gevonden site de beste manier is om informatie te vinden.
• Men kan de kinderen in heterogene groepen hieraan laten werken, omdat meerdere manieren tot de juiste kunnen komen.
• Voor de motivatie van kinderen is het van belang dat betekenisvol naar teksten wordt gezocht.

Lees verder

• Sites voor kinderen en hun computergebruik
• Begrijpend lezen van geschreven taal en leesstrategieën
• Begrijpend luisteren is de basis voor begrijpend lezen
• Hoe leren kinderen lezen, begrijpen van geschreven taal
• Hoe leren kinderen taal begrijpen, spreken en gebruiken?