Leesbevordering vergroten met behulp van werkvormen

Leesplezier hebben is erg belangrijk voor de schoolperiode en de toekomst van kinderen. Het is dus belangrijk om kinderen op zoveel mogelijk manier te motiveren om te lezen. Een aandachtsgebied om kinderen te motiveren is het inzetten van werkvormen. De werkvormen voorlezen, vrij lezen en het voeren van gesprekken kunnen worden ingezet. Bij het voorlezen, wordt er een boek hardop aan de kinderen voorgelezen. Tijdens het vrij lezen, lezen kinderen een eigen gekozen boek en bij het voeren van gesprekken worden boeken besproken die de kinderen zelf hebben gelezen.

Leesbevordering

Bij leesbevordering gaat het om het plezier beleven met lezen. Wanneer het kind meer plezier heeft in lezen, zal het kind meer boeken gaan lezen en daardoor een betere lezer worden. Leesbevordering is het stimuleren is van het leesplezier door het aanbieden van en werken met kinderboeken. Kinderboeken, zowel fictie als non-fictie, vormen de basis van leesbevordering. Om de leesbevordering te verbeteren is het belangrijk dat het een structureel beleid wordt. Het team, de directie en het bestuur moeten achter het beleid staan en hiervan gebruik willen maken. In het beleid moeten de verschillende factoren, die er voor zorgen dat kinderen blijvende lezers blijven, worden opgenomen. Een aandachtsgebied om het leesplezier te verhogen is het inzetten van verschillende werkvormen.

Werkvormen

Een aandachtsgebied om het leesplezier te vergroten is het inzetten van werkvormen. Het inzetten van werkvormen moet ervoor zorgen dat kinderen op verschillende manieren boeken onder ogen krijgen en daardoor op verschillende manieren worden gemotiveerd. Er zijn drie werkvormen die kunnen worden ingezet. Dit zijn de werkvormen: voorlezen, vrij lezen en gesprekken.

Voorlezen

Voorlezen is belangrijk voor elk kind. Wanneer baby’s, peuters en kleuters worden voorgelezen, worden zij, in vergelijking met leeftijdsgenootjes die niet worden voorgelezen, vaak betere lezers. Kinderen die worden voorgelezen, ontwikkelen een grotere woordenschat. Kinderen ervaren tijdens het lezen, dat een geschreven woord kan leiden tot een verhaal. Zij leren het verband tussen geschreven en gesproken taal. Voorlezen op de basisschool is dus een belangrijke activiteit. Er wordt voorgeschreven om gemiddeld 45 minuten per week voor te lezen. Bij de onderbouw is dit 60 minuten en bij de bovenbouw 30 minuten per week.

Vrij lezen

Bij vrij lezen mogen kinderen zelf een boek uitkiezen. Dit kunnen allerlei verschillende boeken zijn, dit kunnen boeken van thuis zijn, maar ook boeken van de bibliotheek. Ook betekent vrij lezen dat kinderen ongestoord op hun eigen niveau en tempo kunnen lezen. Het doel van vrij lezen is dat kinderen in aanraking komen met verschillende soorten boeken. Kinderen krijgen hierdoor zicht op welke soorten boeken er zijn en vooral welke soorten boeken zij leuk vinden. Zij kunnen hierdoor een eigen smaak ontwikkelen met betrekking tot het lezen van boeken.

Wetenschappelijk is er bewezen dat vrij lezen erg zinvol is:

• Vrij lezen verhoogt de leesvaardigheid en het leesplezier
• Vrij lezen zorgt voor verbetering in schoolprestaties bij verschillende vakken
• Het structureel invoeren van vrij lezen is het meest effectief.

Wanneer kinderen een kwartier lezen per dag, kunnen zij hun woordenschat uitbreiden tot duizend woorden per jaar. Het is van belang dat vrij lezen wordt gezien als een vaste schoolactiviteit. Een activiteit die op het rooster staat ingepland. Van belang is dat er dagelijks in groep 4 vrij wordt gelezen tussen de 10-30 minuten per dag en in hogere groepen 30 minuten. Wanneer de kinderen gaan lezen in de klas, is het van belang dat de leerkracht ook gaat lezen. De leerkracht is een rolmodel voor de leerlingen en laat dat hierdoor ook goed zien. Het zorgt voor rust tijdens het vrij lezen in de klas. Ook is het van belang dat van het lezen een lesactiviteit wordt gemaakt, die een inleiding, kern en afsluiting bevat. Bij de inleiding zou de leerkracht een stukje kunnen voorlezen, bij de kern gaat iedereen lezen en tot slot mag de leerkracht of enkele kinderen vertellen wat zij hebben gelezen of wat zij van het boek vonden.

Gesprekken

Praten over boeken is een belangrijke activiteit na het lezen van een boek. Hierdoor wordt het boek beter verwerkt en zullen de kinderen het boek beter onthouden. Het praten over boeken zorgt voor een groter leesplezier bij het kind, zij zullen hierdoor op volwassen leeftijd zowel meer Nederlandstalige als vertaalde literatuur gaan lezen.

Als leerkracht moet je tijd en moeite in het bespreken van boeken steken. Hierdoor zorgt de leerkracht ervoor dat de kinderen het zelf lezen van boeken ook belangrijk gaan vinden. Er zijn vier basisvragen om het gesprek op gang te brengen en te houden:

• Wat vond je leuk, mooi of goed aan dit boek?
• Wat vond je niet leuk?
• Wat was er moeilijk of onduidelijk?
• Zag je bepaalde patronen of verbanden?

Wanneer het gesprek is geopend, wisselen de leerlingen hun leeservaringen met elkaar uit. Ook vertellen zij daarbij hun mening over het boek. De leerkracht is hierbij groepsleider. Wanneer het boekengesprek verschillende keren is gedaan en de leerlingen zouden het alleen kunnen, zou ook één van de leerlingen de rol van groepsleider kunnen krijgen. Tot slot zijn er nog enkele slotvragen:

• Hoeveel verschillende verhalen worden er in dit boek verteld?
• Wat zou je iemand anders nu over dit boek willen vertellen?

Het is van belang dat er geen waarom-vragen worden gesteld. Een waarom-vraag is veelomvattend en kan zorgen voor onduidelijkheid.