Leerplicht in Nederland

In Nederland is het verplicht dat alle kinderen goed worden opgeleid. Ze moeten worden voorbereid op de maatschappij en de arbeidsmarkt. Om deze reden heeft de rijksoverheid de leerplicht en ook de kwalificatieplicht ingesteld.

Verplicht een kwalificatie behalen

Door de instelling van de leerplicht moeten kinderen van 5 tot 18 jaar verplicht naar school, totdat ze een kwalificatie hebben gehaald. Dit kan een havo-, vwo- of mbo-diploma van niveau twee of hoger zijn. Dit wordt ook wel een starterskwalificatie genoemd. Ze zijn dan klaar om toe te treden tot de arbeidsmarkt of om nog verder te studeren.

Werken, leren of allebei

Na het behalen van de starterskwalificatie zijn jongeren verplicht om te gaan werken, te leren of om beide te combineren. Dit is wettelijk vastgelegd in de werkleerplicht. Daarnaast is er een scholingsplicht voor alleenstaande ouders met een bijstandsuitkering.

Starterskwalificatie

Het is voor alle leerlingen van 16 tot 18 jaar verplicht om een starterskwalificatie te halen. Iemand die een kwalificatieplicht heeft, gaat elke dag naar school of kiest voor de combinatie van werken en leren, zoals de beroepsbegeleidende leerweg van het mbo. Door de kwalificatieplicht wordt voortijdig schooluitval bij jongeren voorkomen. Ook krijgen alle jongeren dan een betere kans op een baan.

Uitzonderingen starterskwalificatie

Wat betreft de kwalificatieplicht zijn er wel een aantal uitzonderingen. Zo is het voor zeer moeilijk lerende kinderen en meervoudig gehandicapte kinderen niet altijd haalbaar om een starterskwalificatie te behalen. Zij zijn vrijgesteld van de kwalificatieplicht en mogen dan een lesprogramma volgen op hun eigen niveau. Dit geldt ook voor jongeren die het praktijkonderwijs volgen en een getuigschrift of diploma hebben. Ook zijn er nog een aantal andere uitzonderingen waardoor jongeren een vrijstelling van de starterskwalificatie krijgen. Dit houdt in dat jongeren met bijzondere omstandigheden niet op een school hoeven te worden ingeschreven.

Leerplichtig

Alle kinderen tussen de 5 en 16 jaar die in ons land wonen zijn leerplichtig. Dit geld niet alleen voor kinderen met een Nederlands paspoort, maar ook voor kinderen met een andere nationaliteit, illegalen, asielzoekers, vreemdelingen en kinderen die in Nederland wonen, maar in het buitenland naar school gaan.

Vanaf 5 jaar

Alle kinderen zijn dan ook verplicht om uiterlijk op de eerste dag van de maand nadat zij 5 jaar zijn geworden, naar school te gaan. Ze moeten dan doorleren tot en met het schooljaar waarin ze 16 jaar zijn geworden. Ook al gaat de leerplicht pas in bij kinderen die 5 jaar zijn geworden, toch gaat het gros van de kinderen al naar school als ze 4 jaar zijn. Op sommige basisscholen mogen kinderen zelfs al kennismaken met de school en de klas als ze 3 jaar en 10 maanden zijn.

Uitzonderingen leerplicht

Ook moeten kinderen door de leerplicht echt naar school, toch zijn er een aantal uitzonderingen waardoor kinderen vrijstelling kunnen krijgen. Deze vrijstelling houdt in dat kinderen met bijzondere omstandigheden niet hoeven te worden ingeschreven op een school. Soms is het ook nog mogelijk om tijdelijk een vervangende leerplicht aan te vragen. Zo kunnen jongeren vanaf 14 jaar, die aanhoudende problemen ondervinden in het volledige dagonderwijs maximaal twee schooljaren een alternatief leertraject volgen.