Tekenen in de bovenbouw, kuddedieren van krijt

Op zoek naar een tekenopdracht voor de middenbouw of bovenbouw met een niet alledaagse techniek of het gebruik van krijt? Deze tekenopdracht met uitvegen als techniek geeft snel en eenvoudig een mooi resultaat. Er wordt gebruik gemaakt van herhaling en overlapping om de indruk te wekken van een kudde dieren. Aan de randen van het papier wordt het figuur afgesneden. De les is eenvoudig aan te passen op het niveau van de middenbouw en deze techniek leent zich ook voor opdrachten met andere thema's.

Materialen:

• Stevig wit papier
• Zwart papier
• Schaar
• Potlood
• Verschillende kleuren schoolbordkrijt

Werkwijze voor de leerkracht

Iedere leerling krijgt een stevig vel wit papier op A6-formaat. Op dit vel tekenen de kinderen met een grijs potlood de omtrek van een dier. Dit moet een kuddedier zijn, denk bijvoorbeeld aan paarden of herten. Vanuit dit ene dier maken de kinderen een kudde bewegende dieren. Ze knippen het getekende dier uit. De kinderen kunnen kiezen welk figuur ze willen gebruiken. De mal zelf of de rand ervan. Dit moet voor het knippen zijn besloten, omdat de rand niet kapot mag worden geknipt wanneer deze wordt gebruikt bij het uitvegen.

Het schoolbordkrijt wordt dik aangebracht op de rand van het figuur. Het figuur wordt op het zwarte papier gelegd en met de vinger wordt het krijt van het witte papier op het zwarte papier geveegd. Wanneer de mal van het zwarte papier wordt gehaald blijft het silhouet van het dier over. Dit proces wordt in overlap, met verschillende kleuren herhaald tot het hele zwarte vel is gevuld met vluchtende dieren. Bij de randen van het zwarte papier zal er sprake zijn van afsnijding. Onervaren tekenaars moeten leren dat afsnijding een onderdeel van het tekenen is en dat de tekening niet hoeft te stoppen bij de rand van het papier.

Makkelijker en moeilijker

Afhankelijk van het niveau van de groep kunnen de eisen worden aangescherpt. Zo geeft het een realistischer effect wanneer de kudde vanuit bijvoorbeeld drie mallen gemaakt wordt, waarbij de dieren in verschillende bewegende houdingen worden uitgebeeld.
Wanneer een bewegend dier te lastig is om te tekenen is een grazende kudde ook een optie. Hierbij hoeft minder te worden nagedacht over de beenstand in de verschillende gangen van het dier.

Tip

Ook een Afrikaans thema past prima binnen deze opdracht. Een kudde giraffes of gazelles geeft een heel ander beeld. Maak gebruik van beeldmateriaal om de beenstanden van een bewegend dier aan te geven. Paarden hebben drie duidelijke gangen die prima als voorbeeld kunnen dienen. Maak hierbij voornamelijk gebruik van de gangen draf en stap. Let op! Kuddes rennen vrijwel altijd dezelfde richting op, er rennen dus geen dieren in de tegengestelde richting.

Stappenplan voor de leerling

1. Neem een klein wit vel papier en teken hier een bewegend kuddedier op.
2. Bedenk of je het binnenste of de rand van je tekening wilt gebruiken en knip deze uit.
3. Teken met krijt een stevige lijn langs de rand van je mal.
4. Leg de mal met het krijt op het zwarte vel papier en veeg met je vinger het krijt op het zwarte vel papier.
5. Herhaal de laatste twee stappen net zo vaak tot je een hele kudde op je papier hebt staan.