Elektriciteit voor jong en oud: een hotelschakeling

Elektriciteit voor jong en oud: een hotelschakeling Een hotelschakeling is een bijzondere schakeling. Je hebt twee schakelaars die allebei een bepaalde lamp of reeks lampen kunnen aan- of uitmaken. De schakeling is bekend geworden door de toepassing ervan in hotels. Maar ook thuis kom je ze tegen. Hoe kan zo’n hotelschakeling werken? Door er zelf een te bouwen kun je daar achter komen!

Veilig experimenteren met elektriciteit

Het kan erg leuk zijn om zelf te experimenten met elektriciteit. Dat geldt voor volwassenen, maar ook voor kinderen. Dan is het wel belangrijk dat je dat veilig doet. Zo mag je nooit experimenteren met de stroom die je uit het stopcontact haalt. De stroomsterkte daarvan is veel te hoog, erg gevaarlijk en kan zelfs dodelijk zijn. We maken daarom gebruik van veiliger alternatieven, gewone simpele huis-tuin-en-keuken batterijen, met daarbij passende materialen. Zo houden we het veilig en toch erg leuk!

Een hotelschakeling

Met een schakelaar kun je de stroom onderbreken of juist weer inschakelen. Dat klinkt logisch. In een hotelschakeling gebeurt er echter iets bijzonders. Je hebt twee verschillende schakelaars die je kunt gebruiken om de lamp aan of uit te maken. Dat betekent dat de ene schakelaar de stroom onderbreekt en dat je de andere schakelaar kunt gebruiken om hem weer in te schakelen. En dat werkt andersom ook. De twee schakelaars werken dus op een bijzondere manier samen. Hoe dat zit zie je waarschijnlijk het beste door zo’n hotelschakeling eens na te bouwen.

Foto’s en schema’s

Voor eenvoudige schakelingen kun je met foto’s laten zien hoe je deze kunt nabouwen. Voor ingewikkelde schakelingen maakt een foto het juist onoverzichtelijk. Vandaar dat ook met symbolen en schema’s wordt gewerkt. Je ziet hieronder beide gebruikt.

Wat heb je nodig

Hieronder zie je welke materialen je nodig hebt voor het maken van een hotelschakeling. Je ziet ook een foto én het bijbehorende symbool.
OnderdeelOmschrijvingFotoSymbool
BatterijVoor het zelfbouwen van schakelingen kun je het beste een platte batterij van 4,5 Volt gebruiken. Aan zo’n batterij zitten twee contactlipjes, een korte en een lange, waar je draadjes gemakkelijk aan vast kun klemmen.
Vijf geïsoleerde snoertjes.Snoertjes met aan het uiteinde een krokodillenbekje, een klemmetje, zijn het gemakkelijkst. Deze zijn met de klemmetjes gemakkelijk aan de batterij of aan andere elementen vast te klemmen. Het moeten geïsoleerde snoertjes zijn, zodat onderling contact geen kortsluiting veroorzaakt.
FittingIn de fitting komt een lampje. Aan weerskanten van de fitting zit een aansluitpunt voor een draadje.
LampjeGebruik een lampje van 3,5 Volt met schroefdraad, zodat je deze in de fitting kunt draaien.
Twee mini-tuimelschakelaarsMet een schakelaar kun je de stroom onderbreken of juist weer inschakelen. Aan weerszijden van de schakelaar zitten aansluitpunten voor een snoertje. Gebruik mini-tuimelschakelaars, deze hebben drie standen (links, midden, rechts).


Hoe pak je het aan

  • Je begint met de benodigde materialen te verzamelen.
  • Draai het lampje in de fitting.
  • Klem het krokodillenbekje van het eerste draadje vast aan een van de contactlipjes van de batterij. De andere kant klem je aan een van de contactpuntjes van de fitting.
  • Klem het krokodillenbekje van het tweede draadje vast aan het andere contactpuntje van de fitting. De andere kant klem je aan het middelste pinnetje van de eerste schakelaar.
  • Klem het krokodillenbekje van het derde draadje vast aan het buitenste contactpinnetje van de eerste schakelaar. De andere kant klem je aan het buitenste pinnetje van de tweede schakelaar.
  • Klem het krokodillenbekje van het vierde draadje vast aan het andere buitenste contactpinnetje van de eerste schakelaar. De andere kant maak je vast aan het andere buitenste pinnetje van de tweede schakelaar.
  • Klem het krokodillenbekje van het vijfde draadje vast aan het middelste contactpinnetje van de tweede schakelaar. De andere kant maak je vast aan het tweede contactlipje van de batterij.
  • De hotelschakeling is klaar. Je kunt nu met de ene schakelaar de lamp aandoen, met de andere weer uit. Hieronder zie je een foto en de schematekening.

Schematekening

In de schematekening kun je goed zien wat er gebeurt. Onderin zie je twee schakelaars. Je ziet dat de draad onderbroken is, er kan geen stroom lopen dus de lamp is uit. Op het moment dat je één van de schakelaars omzet is er weer een verbinding, er kan stroom lopen en de lamp gaat weer aan. Bedien je de andere schakelaar, dan is de stroomkring weer onderbroken.
© 2015 - 2024 Hansvg, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat is een stroomkring en hoe werkt dat?Je weet dat veel apparaten op elektriciteit werken. Elektriciteit uit een stopcontact of uit een batterij. Maar hoe werk…
Elektriciteit voor jong en oud: een eenvoudige stroomkringElektriciteit voor jong en oud: een eenvoudige stroomkringHoe afhankelijk we zijn van elektriciteit wordt meestal pas duidelijk op het moment dat er een stroomstoring is. Ineens…
Elektriciteit voor jong en oud: een serieschakelingElektriciteit voor jong en oud: een serieschakelingDoor te spelen met voor kinderen geschikte elektriciteitsspulletjes zoals een batterij, een lampje, wat draadjes en derg…
Hoe werken weerstanden?Elektriciteit is een stroom van elektronen. Die elektronen stromen in een stroomkring. De elektriciteit mag niet direct…

De economische kringloopDe economische kringloopDe economische kringloop is een model waarbij de algemene werking van de macro economie wordt weergegeven. Het model gee…
Elektriciteit voor jong en oud: een parallelschakelingElektriciteit voor jong en oud: een parallelschakelingMet simpele zaken als een batterij, lampjes, draadjes en een schakelaar kun je leuke experimenten doen met elektriciteit…
Bronnen en referenties
  • Hoezo Technisch: elektriciteit (1999, Zie Zo Educatief)
Hansvg (513 artikelen)
Laatste update: 28-08-2020
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.