Leerlingenraad en medezeggenschapsraad: wat is het verschil?

Leerlingen hebben vaak geen idee dat zij inspraak hebben in zaken die de school aangaan, laat staan hoe ze hun stem kunnen laten horen. Als er verkiezingen plaatsvinden op een middelbare school, melden vaak slechts enkele leerlingen zich aan en uiteindelijk, als men verkozen is als vertegenwoordiger, weet men niet wat hen te wachten staat. Daarbij hebben ze vaak geen idee of ze zich nu hebben aangemeld voor de medezeggenschapsraad of voor de leerlingenraad. Deze verwarring wordt met dit artikel de wereld uit geholpen.

De medezeggenschapsraad

De medezeggenschapsraad (MR) is een groep die bestaat uit personeelsleden, ouders en leerlingen. Samen kunnen zij meepraten met de directie over de beslissingen die zij maakt.

Wet Medezeggenschap op Scholen

Alles over de medezeggenschapsraad staat vastgelegd in de WMS, ofwel de Wet Medezeggenschap op Scholen. Het belangrijkste dat vermeld wordt in deze wet is dat een medezeggenschapsraad op school verplicht is. Iedere school, of scholengroep onder één bestuur, hoort dus een MR te hebben. Alles waar de raad recht op heeft, staat in de WMS vastgelegd. Globaal gezien heeft men drie rechten:

Informatierecht
Het hebben van informatierecht of informatiebevoegdheid wil zeggen dat de directie in dit geval een keuze moet maken waarover de medezeggenschapsraad in principe niets te zeggen heeft. Wel heeft de MR het recht om alle informatie over het onderwerp te ontvangen van het bevoegd gezag, iemand die namens de directie de vergaderingen bijwoont, zodat zij zelf een mening kan vormen en eventueel suggesties kan doen naar de directie. Het bevoegd gezag hoeft hier echter niet naar te luisteren en kan ten alle tijde zo'n suggestie van de hand doen.

Adviesrecht
Als er sprake is van adviesrecht of adviesbevoegdheid heeft de medezeggenschapsraad meer rechten. Na het verkrijgen van alle benodigde informatie, kan men hier binnen de raad over discussiëren en uiteindelijk gezamenlijk een advies geven aan de directie. Het bevoegd gezag is verplicht dit advies serieus te nemen en te overwegen. Is hij of zij het nog niet eens met de raad, kan hij of zij dit advies afwijzen. Dit moet echter goed onderbouwd worden met volledige argumentatie.

Instemmingsrecht
Als de medezeggenschapsraad over een bepaald plan of onderwerp instemmingsbevoegdheid heeft, wil dit zeggen dat zij de plannen van de directie per direct kan stopzetten. Wanneer er gestemd wordt over een bepaald onderwerp en twee derde van de leden instemt, moet de directie deze plannen gaan uitvoeren. Wordt er echter tegengestemd en is dus minder dan twee derde van de leden het eens met de stelling of de voorgelegde stukken, mag de directie absoluut niet doorgaan met haar plannen.

De leerlingenraad

De leerlingenraad (LR) is veel minder officieel dan de medezeggenschapsraad. Over een leerlingenraad staat niets vastgelegd in de wet en deze is dus op een school niet verplicht. Een leerlingenraad kan dagelijkse problemen oplossen of activiteiten voor de leerlingen organiseren. De leerlingenraad heeft echter geen rechten, behalve als deze samen met de directie een reglement met rechten heeft opgesteld. Zo kan er in een reglement bijvoorbeeld vastgesteld worden dat de leerlingenraad recht heeft op een vergaderruimte.

De verschillen

Allereerst is de medezeggenschapsraad dus veel officiëler dan de leerlingenraad. Over de MR is een wet gemaakt en over de leerlingenraad niet. Waar de medezeggenschapsraad verplicht is en waar er dus ook actie vanuit de directie moet worden ondernomen om deze raad op te richten, moet een leerlingenraad volledig worden opgezet door leerlingen. De leerlingenraad heeft geen rechten en zal dus meer haar best moeten doen de directie of andere contactpersonen te overtuigen van de ideeën die zij heeft.

Ten tweede zijn de onderwerpen verschillend bij de twee raden. Bij de MR wordt er gepraat aan de hand van stukken die door het bevoegd gezag worden aangedragen, die dus vanuit de directie komen, terwijl bij de leerlingenraad vooral geluisterd wordt naar de ideeën van medeleerlingen over een leukere school. De MR heeft het dus meer over beleidszaken terwijl de LR meer praat over die dingen die in het dagelijkse schoolleven worden opgemerkt. Denk hierbij aan een slechte catering of het organiseren van (leukere) schoolfeesten.

Ten slotte bestaat de MR uit leerlingen, ouders en personeelsleden terwijl de leerlingenraad, zoals de naam al zegt, enkel uit leerlingen bestaat. Ben je lid van de medezeggenschapsraad, dan ben je dus niet per se lid van een leerlingenraad, behalve als dat op jouw middelbare school zo is afgesproken!