Sommenspel of rekenscrabble

Er is oefening nodig om rekenvaardigheden te leren. Dat is, laten we eerlijk zijn, niet altijd even leuk. Thuis sommetjes oefenen met een spelletje is wel heel wat leuker dan werkbladen maken en dus veel effectiever. Een rekenspelletje kun je kopen, maar ook heel eenvoudig zelf maken. In dit artikel het maken en spelen van sommenspel (rekenscrabble).

Rekenspelletje om te memoriseren

Hoewel veel kinderen op school prima leren rekenen, is het soms prettig net even wat meer aandacht te besteden aan het automatiseren en memoriseren. Bewerkingen onder de 100 heb je in al het rekenwerk van de volgende jaren veel nodig, die basis moet er dus goed in zitten. Oefenen met werkbladen is een prima mogelijkheid, maar niet alle kinderen zijn ervoor te porren na een schooldag ook thuis nog eens voor een portie rekenwerk te gaan zitten. Ze spelen liever een spelletje. Nou, dat kan. In een rekenspelletje kun je heel goed het oefenen van rekenwerk combineren met leuk en gezellig spelen.

Rekensom, een soort rekenscrabble

Het spel Rekensom is een variant op het welbekende scrabble. Leg je bij scrabble letters om woorden te vormen, bij Rekensom leg je cijfers en bewerkingstekens om sommen te maken. Bij scrabble mag je aanleggen om nieuwe woorden te maken, dus mag je bij rekensom aanleggen om nieuwe delen van een som toe te voegen.

Bedoeling van het spel

Elke speler begint met 14 kaartjes. Wie zijn 14 kaartjes allemaal in het spel heeft kunnen neerleggen, is winnaar. Of, als er geen kaartjes meer in de pot/stapel/doos liggen, degene die het minste kaartjes over heeft. Er worden dus geen punten geteld of dubbele woord- of letterwaarde, zoals bij scrabble.

Wat heb je nodig

• Je speelt dit spel met twee tot maximaal vier spelers.
• Elke speler heeft een houdertje voor zich, waar hij getalkaartjes op kan zetten.
• Getalkaartjes. Per spel heb je elk getal of cijfer een aantal keer nodig, plus tekens voor erbij, eraf en is-gelijk: +, –, =. Welke cijfers en getallen je nodig hebt, is afhankelijk van de moeilijkheidsgraad die je wil spelen.
• Eventueel voeg je aan de getalkaartjes enkele blanco-kaartjes toe, of kaartjes met een afbeelding. Deze kaartjes kun je als 'joker' laten gebruiken.

Zelf maken

Het houdertje is eenvoudig zelf te maken. Neem een vel papier, liefst een beetje steviger, en vouw dit tot een soort harmonica. Zet dit voor je, zodat je getalkaartjes in de vouwen kunt zetten.

De getalkaartjes zijn ook niet zo lastig. Maak kaartjes van ongeveer 2 x 2 cm en zet op elk kaartje een cijfer of teken. Maak duidelijk wat de onder en bovenkant van het kaartje is, zodat je geen verwarring krijgt bij de 6 en 9. Losknippen en klaar!

Opstelling

De getalkaartjes heb je omgekeerd op tafel liggen, of in een doos. Elke speler krijgt 14 kaartjes, die op het houdertje worden gezet. Elke speler kijkt of er een som te maken is.

Spelen

• Speler 1 begint. Als deze een som kan maken, wordt deze op tafel gelegd. Netjes neerleggen, dat maakt het aanleggen gemakkelijker en overzichtelijker. Als speler 1 geen som kan leggen, pakt deze een extra kaartje. Misschien lukt het de volgende beurt wel.
• Speler 2 is aan de beurt. Deze probeert een som aan te leggen. Lukt dat niet, dan pakt hij een kaartje en de beurt gaat naar speler 1.

Regels

• Je mag sommen veranderen door met kaartjes te manipuleren die al op tafel liggen, maar alles moet blijven kloppen.
• Je mag per beurt niet meer tijd gebruiken dan je samen afspreekt, bijvoorbeeld één of twee minuten.
• Je mag geen kaartjes uit het spel terug naar je houdertje plaatsen.
• Geen flauwe toevoegingen, zoals bijvoorbeeld 9 = 9 = 9. Op zich helemaal juist, maar dit is niet echt een som te noemen.
• Verlengen van een som is toegestaan, maar de delen moeten wel blijven kloppen. Goed is bijvoorbeeld: 5 + 2 = 7 = 4 + 3, maar fout is: 5 + 2 = 7 + 1 = 8, aangezien het eerste deel (5 + 2) niet gelijk is aan het deel achter de laatste is-gelijk (=8)
• Sommen mogen horizontaal of verticaal gelegd worden, nooit diagonaal of scheef.
• In hoeverre je toelaat dat kaartjes in de ene regel wat meer uit elkaar liggen dan in een andere regel, waardoor een verticale combinatie mogelijk is, laten we aan de spelers over. Uiteindelijk is het doel toch ook, dat er geoefend wordt.

Moeilijke getallen

Wil je grotere getallen gebruiken, dan kun je twee kaartjes combineren, het kaartje voor de 1 met daarachter een kaartje voor de 8 geeft het getal 18. Als je dat niet handig vind, kun je ook zelf kaartjes maken met grotere getallen. Pas op, dat je zorgt dat de getallen wel sommen opleveren. Als dat namelijk bijna niet lukt, heb je frustratie in plaats van een goede oefening...

Voorbeelden

Je kunt de kaartjes heel eenvoudig zelf ontwerpen. Hieronder zie je enkele voorbeelden uit De Rekendoos, kaartjes die geschikt zijn voor somtype 48 - 4

Lees verder

• Sommen oefenen: Maak rekenspelletjes voor thuis