Het grote reken-flitsspel

Om rekenvaardigheden onder de knie te krijgen zit er eigenlijk maar één ding op: er moet veel en flink geoefend worden. Het thuis -of in de klas- steeds maar weer oefenen van sommetjes wordt op een gegeven moment saai en het rendement neemt af. Hoe kun je het leuker maken en tóch effectief? Maak er een spelletje van!

Snelheid rekenen

Veel rekenproblemen in de klas worden veroorzaakt door een te lage rekensnelheid. Kinderen komen onvoldoende met het tempo van de groep mee. Ze krijgen daardoor hun werk niet af en behalen daardoor slechtere resultaten. Of ze gaan, omdat het werk nu eenmaal ‘af’ moet, onverantwoord snel werken. Uitkomsten worden geraden, zijn onvoldoende doorgerekend, en een lage beoordeling is onvermijdelijk.

Oorzaken van rekenproblemen

Bij het vaststellen van rekenuitval is het allereerst de taak van de leerkracht uit te zoeken, wat daar de oorzaak van is. Een lage snelheid is op zichzelf geen steekhoudende diagnose, er moet gezocht worden naar de achterliggende oorzaak. Tellen kinderen alle sommen nog op de vingers uit? Of gebruiken kinderen doorteltruckjes, misschien door naar de stenen in de muur te kijken? Het dóórtellen van sommen lijkt een werkende strategie, maar is het niet. Kinderen krijgen geen beeld van juiste getallen en hoeveelheden. Ga maar na, een opgave als 5 + 4 reken je niet uit als 5 + 1 + 1 + 1 + 1. Veel te omslachtig en veel teveel kans op het maken van fouten. Kinderen moeten leren hoeveelheden te zien en te herkennen. Vergelijk dat maar met een dobbelsteen. In één oogopslag zie je wat je hebt gegooid, je hoeft de ogen van een dobbelsteen niet één voor één te tellen.

Hulpmiddelen: het rekenspel flitskaarten

Een van de mogelijke hulpmiddelen die je kunt gebruiken om het snel herkennen van hoeveelheden of sommen te oefenen: het inzetten van flitskaarten. Als je hoeveelheden op de flitskaarten zet, maak dan gebruik van een consequente opstelling van objecten, denk maar aan de dobbelsteen. Als je de ogen steeds anders gerangschikt zou zien, kun je niet meer op het automatisme vertrouwen, maar ga je alle ogen steeds weer tellen. En dat was nou net niet meer de bedoeling. Op de flitskaart kun je ook splitsingen of sommen zetten.

Wedstrijdelement: maak er een rekenspel van

En waarom zou je er niet een spelletje van maken om het rekenen te oefenen? Het grote voordeel van rekenspelletjes is, dat kinderen het spelen ervan gewoon leuk vinden. Ze zijn geïnteresseerd en gemotiveerd en kunnen zo spelenderwijs leren. Alleen maar winst, dus.

Maken

Het maken van flitskaarten is erg eenvoudig.

• Neem een aantal kaartjes van dezelfde afmeting. Niet te groot, niet te klein, zodat je ze ook gemakkelijk in de hand kunt houden. Bijvoorbeeld 5 x 7 cm.
• Maak de kaartjes van wat steviger papier. Maak gebruik van kleurtjes, dat is altijd aantrekkelijker.
• Op de ene kant van de kaart staat het sommetje voor de kinderen. Op de achterkant staat de uitkomst, zodat je snel kunt controleren of het gegeven antwoord goed was.
• Schrijf en teken duidelijk, zodat er geen misverstanden over de opdracht zijn.

Het spel

Twee spelers zitten tegenover elkaar. Spreek af wie begint.

• Speler 1 heeft het stapeltje met flitskaarten. Hij laat het eerste kaartje aan speler 2 zien. Die geeft zo snel als kan het antwoord. Speler 1 controleert dit antwoord (staat immers in zijn blikveld op de achterkant van het kaartje). Is het antwoord goed, dan legt speler 1 het kaartje op het ‘goede-antwoord-stapeltje’. Is het antwoord fout, dan komt het kaartje op het ‘foute-antwoorden-stapeltje’.
• Speler 1 laat meteen het volgende kaartje zien.

Je kunt het spel spelen in twee varianten: op tijd of op aantal.

Variatie 1, op tijd

Als alle kaartjes aan de beurt zijn geweest, neemt speler 1 het ‘foute-antwoorden-stapeltje’ en gaat hiermee verder, tot uiteindelijk alle kaartjes goed zijn beantwoord. Noteer de tijd die dit heeft gekost. Hierna worden de rollen omgedraaid. Speler 2 laat de kaartjes één voor één zien aan speler 1. Wie heeft de snelste tijd?

Variatie 2. Op aantal

Als de afgesproken tijd om is, wordt het aantal goede kaartjes geteld. Hoeveel zijn er goed? Noteer dat. Dan is de speler 2 aan de beurt.

Thuis

Spelen met de flitskaarten is leuk voor op school. Kinderen kunnen in de klas met elkaar met de flitskaarten in korte tijd intensief oefenen. Maar natuurlijk zijn de flitskaarten ook erg geschikt om er thuis een rekenspel van te maken en te gebruiken. Kun je winnen van je kind?