Geschiedenis: de gouden eeuw

In de tijd van de regenten en vorsten was de Republiek één van de welvarendste landen ter wereld. Dit kwam vooral door de Oostzeehandel en de handel met Azië. De Republiek maakte in deze tijd ook een grote groei door op de gebieden van de handel, de wetenschap en de kunst. Deze periode heeft ongeveer een eeuw geduurd, de Gouden Eeuw stopte toen grote landen als Frankrijk en Engeland opkwamen.

De boeren gingen zich specialiseren

De Hollandse boeren gingen zich specialiseren in de veeteelt, ze moesten dat doen omdat de omstandigheden waren veranderd. In die tijd bestond de grond in de Republiek uit veengebied met klei. Door het ontginnen van land was de bodem echter ingezakt en vele delen van de Republiek lagen hierdoor onder het niveau van de zeespiegel. Op deze laaggelegen gebieden kon men geen graan meer verbouwen, maar konden nog wel koeien lopen. Veel boeren gingen zich daarom bezighouden met de productie van kaas en boter en het vetmesten van koeien. Men kon deze overgang maken omdat de Hollandse bevolking werd gevoed door de graanhandel.

Graanhandel

In het jaar 1600 was Amsterdam de belangrijkste stad van Europa, eerder waren dit de steden Brugge en Antwerpen. Antwerpen was niet meer bereikbaar geworden doordat de Republiek de Schelde had geblokkeerd en Brugge was door verzanding niet meer bereikbaar geworden. Hierdoor was Amsterdam de belangrijkste stad van Europa geworden. Een groot deel van het graan dat aankwam in Amsterdam werd ook weer doorgevoerd naar Italië, Spanje, Frankrijk en Portugal. In deze landen was vaak een grote vraag naar graan als bijvoorbeeld de oogst mislukt was. De Hollandse handelaren konden er dan ook een groot bedrag voor vragen en verdienden daarom erg veel geld met de graanhandel. De graanhandel was in die tijd dan ook de belangrijkste handel voor de Republiek. De Republiek lag ook nog eens heel erg gunstig, waardoor men in één seizoen de driehoekstocht kon varen. Bij de driehoekstocht vaarde een schip eerst vanuit de Republiek naar de Golf van Biskaje. Vervolgens ging het schip vanuit de Golf van Biskaje rechtsstreek naar de Oostzee. Daarna kwam het schip weer in de Republiek terug met hout en graan.

Stapelmarkt

Amsterdam was zo belangrijk geworden door de functie als stapelmarkt. In Amsterdam werd het graan en het hout van de driehoektocht opgeslagen. Het was erg belangrijk dat de producten werden opgeslagen omdat de aanvoer van producten vaak niet zeker was. Er werden steeds meer producten opgeslagen in Amsterdam, dit kwam omdat er veel nieuwe handelsmogelijkheden werden ontdekt. Je vindt in Amsterdam tegenwoordig nog veel pakhuizen uit deze tijd terug.

Handelscompagnieën

De Hollandse handelaren hadden een belangrijke rol in de wereldeconomie, ze hadden het principe van het investeren van kapitaal om daarna zoveel mogelijk winst te maken. De handelaren hadden als voorbeeld de handel met Azië, die vooral in de handen was van Portugal en Spanje. Men besloot daarom om een gezamenlijke compagnie op te richten, deze compagnie zou zelf specerijen uit Azië halen. Bij het eerste vertrek van deze compagnie had men een verlies van 80.000 gulden. Ondanks dit verlies was de compagnie toch tevreden omdat deze reis had bewezen dat je rechtstreeks handel met Indië kon drijven.

Een paar jaar later waren al 65 schepen uit verschillende steden naar Indië gevaren. Dit kwam doordat veel steden een eigen compagnie hadden. Dit was niet handig, er was erg veel concurrentie tussen al deze compagnieën. Al snel waren de inkoopprijzen van specerijen in Indië gestegen en de verkoopprijzen in de Republiek waren gedaald, hier was Johan van Oldenbarnevelt (de raadspensionaris) niet blij mee. Hij kreeg het voor elkaar om in 1602 een samenwerkingsverband te regelen van alle handelaren uit Zeeland en Holland. Deze compagnie werd de Verenigde Oost Indische Compagnie genoemd.

De VOC

De Staten Generaal gaf de VOC het monopolie om handel te drijven met Azië. De Staten Generaal gaf de VOC ook vergaande bevoegdheden daar in Azië. De handelaren van de VOC mochten bijvoorbeeld soldaten in dienst nemen, geweld gebruiken, forten bouwen en handelsovereenkomsten sluiten.

De Republiek tegenwerken

Veel landen waren jaloers op de welvaart van de Republiek en de Republiek werd daarom tegenwerkt door Engeland met de Act of Navigation. In de Act of Navigation stond dat in Britse havens alleen maar Britse schepen mochten binnenkomen of schepen die uit hetzelfde landen kwamen als hun lading. Het doel van de Act of Navigation was volgens de Hollandse handelaren om de Hollandse handelaren tegen te werken. In Frankrijk werden ook maatregelen genomen om de Republiek tegen te werken. Frankrijk stelde het mercantilisme in om de eigen markt te beschermen. Het mercantilisme houdt in dat de export moet worden gestimuleerd en de import moet worden verminderd.