Tio-taal (tio-abc)

Tio-taal (tot en met schooljaar 2013-2014 tio-abc genoemd) is een educatieve omgeving waarin scholieren bezig zijn met hun ontwikkeling in het schrijven van: verslagen, teksten, betogen, enz. Tio geeft je de mogelijk een eigen schrijfstijl te ontwikkelen. Dit gebeurt aan de hand van vele hulpknoppen die je tot je beschikking heb om op die manier steeds stukken van je tekst te kunnen verbeteren.

Tio-taal

Tio-taal is een online leerprogramma waarmee vele middelbare scholen werken. Hierin wordt de ontwikkeling van het schrijven onder scholieren gestimuleerd. Iedere scholier krijgt een eigen inlognaam en wachtwoord en moet elk schooljaar een bepaald aantal teksten schrijven voor de docent. In Tio wordt de ontwikkeling van de scholier bijgehouden en het is de bedoeling dat de scholier aan de hand van hulpknoppen steeds beter wordt in het schrijven van teksten.

Tio schrijven

Tio schrijven is onderverdeelt in drie verschillende groepen: Tio-A, Tio-B en Tio-C. Dit kan je ook zien als de moeilijkheidsgraad van de tekst die je wilt gaan schrijven. Tio geeft je in de eerste jaren ook alleen toegang tot Tio-A totdat je een aantal teksten daarin hebt geschreven. Als je dat minimum van teksten in Tio-A heb gehaald kan je verder naar Tio-B en later C.

Omdat Tio voornamelijk op middelbare scholen gebruikt wordt als leermiddel voor leerlingen bepaalt de leraar vaak in welke Tio de leerling gaat schrijven. Zo kan je in Tio ook selecteren dat je een opdracht van de docent gekregen hebt, bijvoorbeeld om een betoog te schrijven. Op veel scholen waar Tio gebruikt wordt is er een streefaantal van het aantal teksten dat een leerling gemaakt moet hebben aan het eind van het jaar. Deze kunnen dan eventueel met een cijfer beoordeeld worden.

Basisvaardigheden

Tio-A

• In Tio-A worden je de volgende basisvaardigheden aangeleerd:
• een pakkende titel bedenken
• een tekst verrassend openen
• een tekst aardig afsluiten
• zelf nieuwe alinea's maken
• zorgen voor een goede structuur
• een heldere tekst schrijven
• een boeiende tekst schrijven
• een tekst verzorgen op spelling
• zorgen voor een goede zinbegrenzing
• zorgen voor een goede interpunctie
• zorgen dat je geen lintwormzin schrijft

Tio-B

In Tio-B worden je de volgende basisvaardigheden aangeleerd:

• een betoog of brief opbouwen
• rekening houden met de lezer
• gebruik maken van je eigen kennis
• een tekst in alinea's verdelen
• een pakkende opening en afsluiting maken
• een certificaat van kwaliteit maken
• een klasgenoot raadplegen
• de tekstweger gebruiken
• je eigen standpunt formuleren
• zorgen dat de tekst consistent is
• het gebruiken van leesindicatoren
• schrijven vanuit een point of view

Tio-C

In Tio-C worden je de volgende basisvaardigheden aangeleerd:

• ingewikkelde zinsdelen rondom een persoonsvorm herkennen
• zinsdelen benoemen
• het gezegde bepalen
• de zinskern benoemen
• de congruentie van getal en persoon bepalen
• allerlei verwijswoorden behandelen
• hoofd- en bijzinnen onderscheiden
• verschillende voegwoorden herkennen
• zinnen rekken en krimpen
• samentrekkingen herkennen
• taalkundige ontsporingen opmerken en verbeteren

Een tekst schrijven in Tio-A

Als eerste begin je met het schrijven van een ruwe tekst. Hierin moet je minimaal 100 woorden hebben geschreven en drie hulpknoppen gebruiken (je kan ook meer hulpknoppen gebruiken). Deze hulpknoppen zijn voornamelijk voorbeelden of ideeën die je op weg helpen als je zelf vast komt te zitten of het even niet meer weet.

Vervolgens krijg je een surprise, hier moet je je tekst op twee of drie plekken gaan verbeteren door middel van een opdracht. Bijvoorbeeld: "Gebruik de volgende zin: …" of "Verdeel je verhaal in minstens drie alinea's".

Daarna ga je je tekst verbeteren. Op dit punt probeer je je tekst nog helderder, boeiender en levendiger te maken door middel van minstens één hulpknop.

Als laatste is het je taak de tekst te verzorgen. Je probeert hier te letten op: leestekens, spelling van woorden, zinsbouw, alinea-verdeling en lay-out. Hier moet je minstens twee hulpknoppen gebruiken.