De winterslaap van de langste en van de grootste slapers

De winterslaap van de langste en van de grootste slapers Het dier dat het langste een winterslaap houdt van alle Europese dieren is de alpenmarmot. Zijn winterslaap kan wel 7 tot 8 maanden duren! Het grootste dier in Europa dat een winterslaap houdt is de bruine beer met een lengte van wel 2,5 meter wanneer hij rechtop staat.

De langste slaper: de alpenmarmot

De alpenmarmot leeft in het Europese bergland, tot op een hoogte van 2500 meter. Het is een groot knaagdier.De volwassen alpenmarmot is tussen de 47 en 57 centimeter lang. De staart is nog eens een 15 tot 20 centimeter lang. Ze wegen tussen de 3 en de 6 kilo. Ze zijn op hun zwaarst in september, net voor ze in winterslaap gaan en het magerst wanneer ze uit hun lange winterslaap ontwaken.
Ze hebben korte poten en een grote kop. Hun kleine oren zijn bijna helemaal in hun vacht verstopt. De huid heeft een heel dikke vetlaag die als voedselreserve dient tijdens zijn winterslaap. Natuurlijk heeft hij in de winter ook een lekker dikke zachte grijs tot bruingele pels.

Tijdens zijn kort zomerleven graast hij met een ongelooflijke snelheid het korte gras af. Bij het geringste gevaar of verdacht geluid, laat één van hen een diep en luid gefluit horen, dat door heel de groep herhaald wordt. Zo snel ze kunnen verdwijnen ze in hun ondergrondse zomerverblijven met vele vluchtgangen.
Tegen de late zomer heeft de marmot zichzelf lekker vetgemest. Bij de eerste vorst, wat al vroeg is op de alpenweiden, eten ze niet meer maar drinken wel overvloedig. Als ze hierna hun ingewanden leeggemaakt hebben, gaan ze per gezin in hun winterverblijf. Voor ze in winterslaap gaan, zal de toegang tot op 1 à 2 meter van hun slaapplaats, afgesloten worden met steentjes, aarde en gras. Ieder diertje van de familie valt dan in een diepe, ononderbroken slaap. Ze zullen pas 7 à 8 maanden later weer wakker worden.
Tijdens de winterslaap zakt hun lichaamstemperatuur (38°C) tot de temperatuur van hun slaapplaats, wat vaak maar enkele graden boven nul is! De ademhaling is heel traag, vaak niet meer dan 15 of 20 keer per uur!
Sterk vermagerd zullen de marmotten in april-mei hun winterslaapplaatsen verlaten, op zoek naar de eerste grassprietjes. Ze moeten hiervoor vaak een heel eind door de sneeuw. Maar al vllug is er weer een korte zomer met lekker veel te eten.

De grootste slaper: de bruine beer

Het grootste dier dat een winterslaap houdt in Europa is de bruine beer. Ooit waren ze met redelijk veel, maar tegenwoordig vind je ze niet zo veel meer; ze leven nu vooral in Scandinavië en Oost-Europa (vooral in Roemenië). In Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittanië met hun dichte loofwouden zul je hem niet meer vinden.
Met een lengte van 2,5 meter wanneer hij rechtop staat en een gewicht rond 200 kg is de bruine beer de grootste Europese vleeseter. Ondanks zijn logge gestalte kan hij in bomen klimmen en staat of loopt hij soms rechtop. Hij heeft een groot uithoudingsvermogen en is enorm sterk. Het is eigenlijk een vreedzaam roofdier en hij houdt van stilte en nietsdoen; in de zomer kan hij urenlang zelfvoldaan knorren tijdens het zonnen.
Ze zijn volwassen op hun 5 jaar en kunnen vrij oud worden, ongeveer 50 jaar. Hij woont voornamelijk in rotsholten, grondkuilen, holle bomen of dicht kreupelhout. Van zijn zintuigen is de reuk het best ontwikkeld en de smaak het minst. De bruine beer is vooral een vleeseter, maar hij eet ook fruit, wortels en honing.
Behalve in de paringstijd leeft de bruine beer als eenzaat (nogal afgezonderd en op zichzelf). Hij is een gewoontedier dat steeds dezelfde bospaden op dezelfde uren van de dag gebruikt.

De bruine beer houdt geen ononderbroken winterslaap. Hij slaapt wel het grootste deel van de winter. Deze slaapperioden worden onderbroken om te eten. Wanneer hij zich dik gegeten heeft, gaat hij terug naar zijn woonhol of hij laat zich voor een tijdje insneeuwen. De bruine beer houdt dus eerder een winterrust dan een winterslaap. Hij heeft net als de meeste zoogdieren een vaste lichaamstemperatuur. Om die in de winter op peil te kunnen houden heeft de bruine beer veel voedsel en een vetreserve in zijn lichaam nodig. Daarom moet hij tijdens zijn winterslaap regelmatig wakker worden om te eten.
© 2008 - 2024 Ilske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Verschillende bruine berenVerschillende bruine berenDe bruine beer is een beer die in Europa, Azië en Amerika voorkomt. In Noord-Amerika komen drie ondersoorten voor, de Ko…
De Grote GrizzlybeerDe grizzlybeer is een enorme beer die op mensen bedreigend over kan komen. Toch valt hij zelden of nooit mensen aan. Sin…
De winterslaap van de slaapmuisDe winterslaap van de slaapmuisDe kleine familie van de slaapmuizen vormt een aparte groep in de orde van de knaagdieren. Niet verwarren dus met de bek…
De winterslaap van de dasDe winterslaap van de dasDe das is een marterachtig roofdier dat in het bos leeft. Enkel de dassen die in het Noorden leven houden een winterslaa…

Een spreekbeurt houdenEen spreekbeurt houdenWanneer je een spreekbeurt moet houden is er een goede voorbereiding nodig om goed voor de dag te komen. Wanneer je je g…
Democratie in NederlandDemocratie in NederlandWat is een democratie, in een land zoals Nederland. Wat voor rechten hebben wij, als inwoners op deze democratie. Je heb…
Bronnen en referenties
Ilske (22 artikelen)
Gepubliceerd: 08-09-2008
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Spreekbeurt
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.