Boekverslag Turks Fruit - Jan Wolkers

Turks Fruit is een boek van Jan Wolkers. Jan Wolkers was onder andere een bekend Nederlands schrijver. Naast schrijver ambieerde hij ook beeldhouwerij en schilderen. Verder heeft Wolkers ook nog een programma in samenwerking met de VPRO gemaakt over de natuur in Wolkers' tuin. Jan Wolkers was een gevierd schrijver en dat was ook af te leiden uit de prijzen die hem toegeschreven werden, onder andere de Constantijn Huygensprijs en de P.C. Hooft-prijs, echter weigerde hij deze twee in ontvangst te nemen.

Inhoud

• Algemene informatie
• Korte samenvatting
• Verdieping
• Thematiek en interpretatie

Algemene informatie

• Titel: Turks Fruit
• Ondertitel: -
• Auteur: Jan Wolkers
• Nationaliteit: Nederland
• Geboortedatum: 26 oktober 1925 (overleden 19 oktober 2007)
• Opdracht: Voor Olga Stabulas
• Eerste druk: 1969
• Uitgever: J.M. Meulenhoff
• Aantal pagina’s: 189
• ISBN: 9029077034

Korte samenvatting

Het boek start met een scène waarin de naamloze hoofdpersoon terugblikt op zijn verleden met Olga. Kenmerkend voor het boek Turks Fruit zijn de seksueel geladen teksten die dan ook vanaf de allereerste pagina uiteen gezet wordt. Olga is de vrouw waarmee de ik-figuur een innige relatie mee had, echter loopt het niet zo af als in menig ''eind goed al goed'' verhalen. De naamloze hoofdpersoon ontmoet Olga toen hij een lift probeerde te regelen. Olga nam hem mee in haar auto en al snel sloeg de vonk over, waarna ze ook in de auto vrijen. Op onhandige wijze weet de ik-persoon vervolgens zijn geslachtsdeel pijnlijk vast te krijgen in de rits van zijn broek. Wanneer ze in lachen uitbarsten wegens de ongelukkige en gênante situatie van de ik-persoon, maakt Olga een stuurfout en eindigen ze in een ongeluk.

Ze zien elkaar pas weer na twee maanden. Eerder contact werd onder andere verhinderd door de moeder van Olga. Ze worden smoorverliefd op elkaar en trouwen. De naamloze hoofdpersoon vermeldt regelmatig de slechtheid van Olga's moeder, die als maar probeert Olga en de ik-persoon uit elkaar te drijven. Op het gegeven moment raakt Olga ontevreden, enigszins gehersenspoeld door haar moeder, en wordt ze vervolgens in contact gebracht met een andere man - ook door haar moeder. Olga verlaat de ik-persoon uiteindelijk voor deze nieuwe vent en de ik-persoon raakt aan lager wal. Hij verwaarloost zichzelf, blijft dag en nacht in bed liggen en vermagert. Hij wil maar één ding, samenzijn met Olga, zoals ze vroeger waren. Hij neemt op het gegeven moment twee vrouwelijke studenten in huis. Later trapt hij ze ook weer eruit, gezien de parkieten van deze studentes die hem irriteerden.

De ik-persoon krijgt het voor elkaar een gesprek te voeren met Olga, echter leidde deze tot niets. Hij heeft nog wel seks met haar op een ochtend, maar zonder enig gevolg. Na een langere periode gaat de naamloze hoofdpersoon weer werken. Als hij op een gegeven moment Olga toevalligerwijs weer tegenkomt, merkt hij op dat ze er slecht uitziet. Olga blijkt dan getrouwd te zijn. Na een lange stilte tussen de twee, komt de ik-persoon later ter oren dat ze opnieuw in het huwelijksbootje gaat stappen, ditmaal met een man die met haar naar Amerika gaat vertrekken. Olga en de ik-persoon spreken nog eenmaal met elkaar af voordat zij vertrekt met haar nieuwe man naar Amerika. Ineens, maanden later, klopt Olga bij de ik-persoon aan met de mededeling dat haar derde huwelijk ook op de klippen gelopen is. Vervolgens neemt het verhaal een tragische wending; Olga blijkt te lijden aan een hersentumor, zo krijgt de ik-persoon dit te horen via de moeder van Olga. Olga is er slecht aan toe en zal niet lang meer te leven hebben. De ik-persoon staat haar veel bij in haar ziekbed.
Uiteindelijk overlijdt Olga.

Verdieping

De tijd

De tijd kan niet precies worden aangegeven, maar in iedere geval na de Tweede Wereldoorlog, omdat er geregeld Hitlermessen voorkomen. Ook kan er aan de platen die worden gedraaid door de hoofdpersoon en Olga een tijd worden afgeleid, bijvoorbeeld het lied “Living Doll” van Cliff Richard op de radio, dat een lied is, daterend uit 1959.

De vertelde tijd

Hoewel dit niet precies te zeggen is, kun je er ongeveer vanuit gaan dat de vertelde tijd rond de 1 tot 2 jaar bevat. In de vertelde tijd blikt de hoofdpersoon terug op de liefdesrelatie die hij met Olga had.

Tijdsverloop

Het verhaal is niet chronologisch en er wordt voorgeschiedenis verteld. De hoofdpersoon blikt voortdurend terug op zijn liefdesrelatie met Olga. Bij het terugblikken probeert hij zijn droomrelatie, die hij had, te verwerken.

Decor

De gebeurtenissen vinden vooral plaats in het atelier van de hoofdpersoon, dit atelier, dat tevens dient als de woonruimte, is gevestigd in Amsterdam. Voor de rest komt het huis van Olga in Alkmaar voor, het ziekenhuis waarin Olga zit aan het eind van het boek en er worden een aantal vakantiebestemmingen beschreven.

Hoofdpersoon

Naamloze hoofdpersoon
De hoofdpersoon is een beeldhouwer gevestigd in zijn atelier te Amsterdam. Hij is erg intens als het bijvoorbeeld om seks en de liefde gaat. Hij is stapelgek op zijn Olga en kan maar niet begrijpen waarom het uit is gegaan. In het hele boek lees je zijn gevoelens en gedachtes, waarbij hij maar blijft ijsberen waarom Olga toch bij hem is vertrokken. Met zijn schoonmoeder heeft hij van het begin af aan al een slechte relatie.

(NB: in de verfilming heet de hoofdpersoon Erik, op een boekuitgave van Turks Fruit wordt de hoofdpersoon op de achterkant Eric genoemd, voor de rest blijft dit onduidelijk. De uitgave gebruikt voor dit artikel bevatte geen flaptekst dus daarmee ook geen extra informatie voor wat betreft de naam van de hoofdpersoon)

Olga
Olga is de vriendin van de hoofdpersoon. De hoofdpersoon is stapelgek op Olga. Olga is een erg mooi meisje (met name volgens de naamloze hoofdpersoon, maar ze wordt ook zeer regelmatig aangestaard wegens haar opvallende verschijning) met veel sproeten. Olga houdt niet van kinderen omdat ze bang is zwanger te raken, deze angst komt door haar moeder. Dit omdat ze bang is net zo eruit te komen zien als haar moeder, namelijk met één borst (de ander is wegens borstkanker geamputeerd). Tevens wil ze er niet uitgezakt uitzien, wat haar vrienden volgens Olga wel allemaal hebben na hun zwangerschap. Ze houdt wel veel van dieren en samen met de hoofdpersoon houden ze ook een hoop dieren in huis tijdens hun liefdesrelatie. Verder heeft de hoofdpersoon ook een grote invloed op haar en is ze ook bang voor kanker. Olga verlaat de hoofdpersoon door onder andere haar moeder die de boel zit te stoken, op te jutten en verergeren, ook is het tekort aan geld en luxe een reden voor Olga om de hoofdpersoon te verlaten. Olga hield trouwens ook erg veel van haar vader. Uiteindelijk zal Olga in het boek overlijden aan een hersentumor.

Bijfiguren

Olga’s moeder
De hoofdpersoon haat haar. Ze loopt de relatie erg te stoken en lijkt getrouwd te zijn voor het geld. Daarnaast heeft ze één borst laten amputeren wegens borstkanker.

Olga’s vader
De hoofdpersoon had wel een goede band met zijn schoonvader. Hij overlijdt in het boek, is baas van een familiebedrijf en beschikt over een groot huis en veel geld.

De vertelwijze

De naamloze hoofdpersoon is de ik-verteller. Vanuit zijn ogen zien we de situaties en we komen ontzettend veel te weten over zijn gevoelens voor Olga en zijn schoonmoeder en vader. Het boek bestaat uit 189 (de gebruikte versie) pagina´s die verdeeld zijn in 19 betitelde hoofdstukken. De hoofdstukken zijn allemaal ongeveer van dezelfde grootte. De hoofdstukken zijn non-chronologisch geordend ten opzichte van elkaar.

Thematiek en interpretatie

De titelverklaring

De titel Turks Fruit slaat op het voedsel dat Olga als enige durft te eten als ze in het ziekenhuis ligt (aan het einde van het boek). Dit omdat ze het gevoel heeft dat haar stifttanden er zo uit kunnen vallen. Turks Fruit kan Olga nog wel met haar tanden eten en de hoofdpersoon moet dit dan ook meebrengen wanneer hij bij haar op ziekenbezoek kwam. De woorden Turks Fruit worden maar één keer in het gehele boek genoemd.

Motieven

• Seks en liefde. De hoofdpersoon is smoorverliefd op Olga en heeft een niet geheel gemiddelde gedachte over seks en liefde. De hoofdpersoon heeft dan vrijwel het hele boek door seks van alle soorten en maten. Daarnaast heeft de hoofdpersoon geen ene liefde voor zijn schoonmoeder, beter gezegd haten zij elkaar vanaf het begin.
• De Hitlermessen. De vader van Olga geeft Hitlermessen als relatiegeschenk weg, dit komt regelmatig terug in het boek.
• Muziek, jazz. Olga en de hoofdpersoon draaien erg veel muziek en dan met name jazz in het atelier van de hoofdpersoon. Daarnaast gaan Olga en de hoofdpersoon ook veel naar concerten tijdens hun relatie, hiervoor moesten ze dan wel sparen door middel van een hele week wat minder luxe te eten, namelijk aardappelen.
• Kanker. De moeder van Olga heeft haar ene borst laten amputeren wegens borstkanker. Aan het eind van het boek lijdt Olga aan een hersentumor, en dat terwijl Olga ook nog eens een angst voor kanker erop nahield.
• Beelden. De hoofdpersoon is beeldhouwer en maakt het vrijwel het hele boek door heel veel beelden van Olga. Ook krijgt hij opdrachten om beelden te maken waarvoor hij weer wat geld krijgt.

Thema

Het boek heeft niet alleen liefde als thema. Ook haat komt veel voor. De onophoudelijke liefde van de hoofdpersoon voor Olga, maar de haat die hij heeft als Olga voor een ander kiest. Ook de haat voor Olga’s moeder komt uitgebreid in het boek naar voren.