Teksten inkorten: hoe kort ik mijn tekst in?

Je bent lekker aan het typen voor een werkstuk of verslag. Je bent goed aan het werk en bent bijna klaar. Dan zie je het ineens. Te veel woorden. Misschien wordt de tekst onoverzichtelijk, misschien schrikt de tekst veel lezers af. Schrappen in teksten is vooral in het begin ongelooflijk moeilijk. Tekstverbanden moeten behouden blijven, er mag geen verwijzing staan naar geschrapte tekst en het voelt frustrerend om je werk te selecteren op de op delete knop te moeten drukken. Hoe pak je het aan?

Waarom moet de tekst korter?

In principe is een zakelijke tekst het beste als hij zo klein mogelijk is. Zo min mogelijk woorden en alleen dat wat écht noodzakelijk is. Een korte tekst vereist doorgaans meer moeite dan een lange tekst, je kunt immers niet voluit schrijven. Lange teksten schrikken lezers af en worden over het algemeen gezien als nadelig voor de google ranking op internet.

Hoofdstuk of deelhoofdstuk verwijderen?

Dit is misschien wel het moeilijkst om te doen. Een heel hoofdstuk verwijderen, omdat het bij nader inzien toch niet nodig is. Het is een rigoureuze manier om snel veel woorden te schrappen. Wil je een tekst inkorten zorg dan dat je eerst kijkt of alle hoofdstukken noodzakelijk zijn. Een hoofdstuk dat niet nodig is kan het beste geschrapt worden, hoe vervelend dat ook is.

Opsommingen

Opsommingen zijn geschikt om een korte tekst langer te maken en een lange tekst in te korten. Puntsgewijze opsommingen of opsommingen op nummer zijn het meest overzichtelijk. Ze geven een duidelijke structuur aan het geheel. Voeg een opsomming niet zomaar toe, maar gebruik hem in plaats van een lange tekst. Houd één of twee kernwoorden in de opsomming en plaats er eventueel nog een korte uitleg achter.

Termen en uitleg

Ga je tekst eens na op vaktermen of andere moeilijke woorden. Wanneer je deze uit moet leggen aan je publiek, kun je ze beter vermijden. Zoek synoniemen uit het dagelijks taalgebruik en schrap de uitleg. Wanneer de lezer echt geïnteresseerd is zal hij ook naar verdere informatie zoeken.

Zinsbouw aanpassen

Langere zinnen zorgen voor een kortere tekst. De zinnen hoeven niet iedere keer weer een onderwerp of persoonlijk voornaamwoord te bevatten. Te lange zinnen maken de tekst weer moeilijk leesbaar. Een afwisseling van lange en korte zinnen leest het prettigst, maar wil je een tekst inkorten dan kunnen lange zinnen de hoofdtoon voeren.

Bijvoeglijk naamwoorden en hulpwerkwoorden

Deze kunnen weg. Bijna alle hulpwerkwoorden kunnen worden verwijderd en veel bijvoeglijk naamwoorden zijn ook niet nodig. Deze methode van inkorten doe je op het einde, als laatste ronde. Dit omdat het per zin gaat. Je wilt niet veel tijd en moeite besteden in het veranderen van zinnen de je uiteindelijk moet verwijderen.

In delen splitsen?

Voor werkstukken of verslagen is dit vaak niet mogelijk, maar wil je iets gepubliceerd krijgen dan kan het wellicht in twee of meer delen geplaatst worden. Zeker voor publicatie op het internet is het aan te raden om teksten in delen te plaatsen. Online lezen mensen zelden meer dan 1000 woorden, dus heb je meer dan dat en kun je niet schrappen dan is het plaatsen in verschillende delen een aanrader.

Herlezen

Na al deze aanpassingen is het van belang de tekst te herlezen. Er kunnen nog verwijzingen inzitten naar al geschrapte tekst, wat het geheel onbegrijpelijk maakt. Wanneer je de tijd hebt kun je de tekst enkele dagen laten liggen zodat je weer ‘vers’ naar je tekst kunt kijken. De zaken die je net geschrapt hebt zitten niet langer in je geheugen zodat je weer goed aan de slag kunt.

Kortom, als je een test wilt inkorten kijk je eerst of alle hoofdstukken nodig zijn. Daarna kun je opsommingen toevoegen, bijvoeglijk naamwoorden en hulpwerkwoorden verwijderen, sleutelen aan de zinsbouw en termen inperken. Denk wel eerst na of de tekst echt ingekort moet worden en of het niet ten koste gaat van de inhoud. Je kunt er ook voor kiezen om een tekst in twee of meer delen te publiceren.

Lees verder

• Teksten langer maken, woorden en structuur toevoegen