Maatschappelijke stage: Wat is het en welk doel heeft het?

In de politiek wordt al jaren gesproken over het instellen van maatschappelijke stages voor scholieren. Het huidige kabinet wil dat alle leerlingen die vanaf schooljaar 2007-2008 instromen in het voorgezet onderwijs op een bepaald moment in hun opleiding een maatschappelijke stage volgen. Het kabinet gaat daarmee nog een stapje verder dan de kabinetten daarvoor, die ook pleitten voor maatschappelijke stage in het onderwijs. Maar wat wordt er nou precies verstaan onder een maatschappelijke stage? Tijdens een maatschappelijke stage doe je vrijwilligerswerk. Je doet iets voor een ander zonder daar geld voor te krijgen. De stages vinden buiten de school plaats, maar soms biedt de school zelf ook stageplekken binnen de school aan. Er zijn veel plaatsen waar stage kan worden gelopen. Bijvoorbeeld vrijwilligersorganisaties, zorg- of welzijnsinstellingen of de kinderboerderij. De activiteiten kunnen per stageplaats veel verschillen en vragen om verschillende vaardigheden. Denk bijvoorbeeld aan het schoonmaken van dierenhokken op de kinderboerderij of in het asiel, het begeleiden van bejaarden of gehandicapten bij een uitje, helpen in een kinderdagverblijf, of helpen bij natuurbehoud door bijvoorbeeld het knotten van wilgen.

Primaire doel

Het primaire doel van een maatschappelijke stage is jongeren tijdens hun schooltijd kennis te laten maken met de samenleving en daar een vrijwillige bijdrage aan te leveren. Het geeft hen de mogelijkheid om buiten de school te leren en daarbij op een andere manier kennis te maken met de samenleving. Ook komen jongeren in contact met bepaalde groepen in deze samenleving, waar ze anders misschien niet zo snel mee in contact komen, zoals gehandicapten en ouderen. Het stelt de leerlingen in staat om zich meer betrokken te voelen bij de maatschappij en zich daar verantwoordelijk voor te voelen. Verder leren ze op een praktische manier welke normen en waarden belangrijk zijn in onze samenleving.

Belangstelling ontwikkelen

Een bijkomend doel van maatschappelijke stage is dat jongeren de belangstelling kunnen ontwikkelen om zelf na hun studie of later vrijwilligerswerk te doen. Er zijn miljoenen mensen die vrijwilligerswerk doen. Bijvoorbeeld vrijwilligerswerk voor een sportclub of boodschappen doen voor zieke buren. Vrijwilligerswerk is dus onmisbaar voor een goed functionerende samenleving. Ook voor vrijwilligersorganisaties biedt de maatschappelijke stage de kans om vrijwilligerswerk aantrekkelijker te maken voor jongeren.

Leuke, waardevolle en soms spannende ervaring

Naast de onderwijsdoelen die de school met de maatschappelijke stage wil bereiken, blijkt uit onderzoek dat veel leerlingen een maatschappelijke stage gewoon als een leuke, waardevolle en soms spannende ervaring beleven, waarbij hij of zij veel kan leren. Leerlingen kunnen hun talenten ontdekken, mensenkennis opdoen, sociale vaardigheden ontwikkelen en leren organiseren. Het doel hiervan is dat de leerling meer zelfvertrouwen krijgt, door het gevoel te hebben iets nuttigs voor onbekende anderen te betekenen. Verder leert een jongere samenwerken en ervaringen delen met anderen. Om dit te bewerkstelligen, laten sommige scholen leerlingen stages in tweetallen doen.

De doelstellingen van een maatschappelijke stage waarbij jongeren vrijwilligerswerk doen zijn dus gevarieerd. Het kan jongeren respect en verantwoordelijkheid leren te hebben voor de samenleving. Vrijwilligersorganisaties kunnen de kans krijgen ervaring op te doen met jongeren. Verder kunnen leerlingen ervaren hoe leuk het is iets voor een ander te doen.