Papier: eigenschappen, gewicht, oppervlakte en afmetingen

Er bestaan veel papiersoorten waardoor het door leveranciers mogelijk is om aan alle wensen (inclusief de meest kritische) van de gebruikers te voldoen. Dat gaat van papier voor een simpele kladblok tot papier dat geschikt is voor kunstdrukwerk. Uiteraard is de uitstraling van dat papier zeer verschillend. Die uitstraling is voor een deel afhankelijk van de kwaliteit van het papier, die onder meer bepaald wordt door de dikte, maar ook van de kleur. Daarbij is papier in veel maten verkrijgbaar.

Indeling papier op eigenschappen

Papier heeft drie eigenschappen waarop een indeling kan plaatsvinden. Die eigenschappen zijn het gewicht, de oppervlakte en de afmetingen. Bij het grote aanbod van papier is het logisch dat er veel verschillen bestaan in die eigenschappen. Afhankelijk daarvan zal een keuze worden gemaakt door de gebruiker met betrekking tot het doel waarvoor het papier moet dienen.

Gewicht

Papier wordt in verschillende gewichten geleverd waarbij de stevigheid wordt bepaald door de zwaarte van het gewicht. Hoe zwaarder hoe steviger wat gepaard gaat met een professionelere uitstraling als het voor drukwerk wordt gebruikt. Het uitdrukken van het gewicht gebeurt in gram per vierkante meter. Zo is een gebruikelijke papiersoort voor eenvoudig printwerk 80 grams papier.

Oppervlakte

Er bestaat duidelijk verschil in de soorten papier door de behandeling van de oppervlakte. Zo kan de oppervlakte glad zijn maar ook mat of korrelig en kan deze een structuur bevatten.

Gesatineerd

Glad papier wordt gesatineerd papier genoemd. De gladheid wordt verkregen door tijdens het productieproces warmte, druk en wrijving toe te passen. Er bestaan verschillende soorten gesatineerd papier zoals mat mc (weinig gesatineerd), halfmat mc (gedeeltelijk gesatineerd) en gesatineerd mc (volledig gesatineerd).

Gestreken papier

Gestreken papier heeft aan beide zijden een speciale coating die ook wel strijklaag wordt genoemd. Door de strijklaag worden eigenschappen beïnvloed als bedrukbaarheid en kleur.

Afmetingen

Papier wordt in een aantal afmetingen geleverd. Veel voorkomend zijn A-formaten maar er bestaan ook B-formaten, DIN-formaten en carré-formaten.

A-formaten

Een zeer bekend formaat papier behoort tot de A-serie en is het A4-formaat (in de volksmond: een A4’tje). Dat formaat is afgeleid van een vel papier met de afmetingen 118,9 x 84,1 centimeter wat A0 wordt genoemd. Door dit vel dubbel te vouwen ontstaat een nieuw formaat A1. Door dit telkens te herhalen ontstaat een serie van A0 tot en met A10. Van die laatste zijn de afmetingen 26 bij 37 millimeter.

B-formaten

Naast A-formaten bestaan ook de iets afwijkende B-formaten welke zijn gebaseerd op een vel met afmetingen 141,4 bij 100 centimeter. Ook hierbij kunnen tien formaten worden gevonden door telkens dubbel te vouwen.

DIN-formaten

DIN-formaten wijken af van A- en B-formaten doordat ze smaller en langwerpiger zijn. Deze formaten vallen vooral op als ze gebruikt worden voor brochures, flyers of folders. Het formaat is ook populair voor entreekaarten en menukaarten.

Carré-formaten

Formaten hoeven niet altijd langwerpig te zijn maar kunnen ook vierkant zijn zoals het carré-formaat. Deze formaten zijn in vier afmetingen verkrijgbaar namelijk: Carré S (98 x 98 mm), Carré card (135 x 135 mm), Carré M (148 x 148 mm) en Carré L (210 x 210 mm).

Voorbeelden van gewicht en gebruik

Mede afhankelijk van het gewicht van papier kan een toepassing voor het gebruik worden gekozen. Voorbeelden van 80, 100, 160 en 300 grams papier zijn onder meer.

80 grams papier

80 grams papier is in de regel wit papier met een matte uitstraling. Deze papiersoort kan voor diverse doeleinden worden gebruikt. De keuze van 80 grams valt dikwijls om te gebruiken voor gewoon printwerk van documenten maar ook om bijvoorbeeld handleidingen te maken. Kleurafdrukken (met uitzondering van foto’s en dergelijke) komen op dit papier meestal acceptabel maar niet stralend over. Overigens ontstaat er doorzicht bij bedrukking omdat het papier dun is.

100 grams papier

Printwerk op 100 grams papier heeft een luxere uitstraling dan op 80 grams en voelt ook gladder aan. Doordat het gladder is komt eventueel kleurenprintwerk op deze papiersoort iets beter uit. Het papier is ook zeer geschikt voor het vervaardigen van proefschriften, scripties en diverse soorten werkstukken. Door de stevigheid kunnen bepaalde werkstukken beter van hand tot hand gaan.

160 grams papier

Deze papiersoort is uitermate geschikt voor het afdrukken van kaftwerk bijvoorbeeld om een werkstuk of iets dergelijks heen. Ook worden flyers vaak gemaakt van dit dikkere papier. Eveneens is 160 grams papier geschikt voor mappen (portfolio’s) waarin bijvoorbeeld tekeningen bewaard worden. Door de stevigheid van de mappen zullen de tekeningen niet kreuken. Door de dikte van het papier ontstaat er bij bedrukking geen doorzicht.

300 grams papier

Een nog luxere soort en zeer stevig papier is 300 grams papier. Het kan gebruikt worden voor speciale documenten zoals certificaten en zal meestal slechts éénbladig worden toegepast vanwege de dikte. Op het papier zit een lichte glans maar het is niet glossy. Het is een duurzame papiersoort.

Keuze uit oneindig veel kleuren

Papier is in principe in alle kleuren verkrijgbaar omdat de kleur verkregen wordt door tijdens het productieproces pigment toe te voegen. In de verkooppraktijk is er echter sprake van een aantal hoofdkleuren te weten: rood, oranje, geel, groen, cyaan, blauw, indigo en violet. Maar kleur kan ook verkregen worden in het drukproces waarmee ook een eindeloos aantal kleuren mogelijk is.