Tsjechisch schrijven en spreken

Tsjechisch schrijven en spreken Het Tsjechisch behoort tot de Slavische talen, een groep van de Indo-Europese taalfamilie gebruikt in Oost- en Midden-Europa. De regels voor grammatica, syntax en zelfs uitspraak verschillen ten opzichte van de Germaanse talen. Omdat Tsjechië en attractieve turistische bestemming is, kan het interessant zijn om voor het reisje naar Praag of voor wintersport alvast wat te studeren.

Het tsjechische alfabet

Het Tsjechisch gebruikt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het Russisch, net zoals het Nederlands het Latijns alfabet voor het geschreven woord. Er is echter wel een aantal specifieke klinkers en medeklinkers toegevoegd.

Het alfabet bestaat uit:
  1. 27 basis lettertekens: A-a, B-b, C-c, D-d, E-e, F-f, G-g, H-h, Ch-ch, I-i, J-j, K-k, L-l, M-m, N-n, O-o, P-p, Q-q, R-r, S-s, T-t, U-u, V-v, W-w, X-x, Y-y, Z-z
  2. 7 lange klinkers: Á-á, É-é, Í-í, Ó-ó, Ú-ú, ů, Ý-ý
  3. 1 palataliserende klinker: ě
  4. 7 gepalataliseerde medeklinkers: Ž-ž, Š-š, Č-č, Ř-ř, Ď-ď, Ť-ť, Ň-ň

De uitspraak

De uitspraak is in het Tsjechisch gelijk aan het geschreven woord, anders dan bijvoorbeeld in het Frans, waardoor je ieder woord uit kan spreken als je eenmaal de letters geleerd hebt.

De uitspraak ontstaat door het gebruik van drie diakritische tekens:
  1. haakje (háček) ˇ voor het palataliseren (verzachten) van medeklinkers plus in het palataliserend Ě-ě
  2. accent aigu (čárka) ´ voor het verlengen van klinkers, adequaat van de verdubbeling in het Nederlands
  3. corona (kroužek) ˚ voor het verlengen in een enkel geval

Twee uitzonderlijke gevallen zijn de palataliserende klinker -ě en de -ů. Ze mogen allebei niet aan het begin van een woord gebruikt worden. De -ů geeft net zoals de Ú-ú een verlenging aan. De -ě wordt gebruikt om de voorafgaande medeklinker te palataliseren. Het overneemt de verzachtende functie in woorden met een zachte uitspraak waar het na de medeklinker wordt geplaatst. Het haakje wordt in dat geval niet meer boven de medeklinker gebruik en de -ě wordt uitgesproken als -j, eventueel -nj na de medeklinker m in sommige woorden.

  • těsto (deeg) - uit te spreken als tjesto
  • město (stad) - uit te spreken als mjesto
  • pěst (vuist) - uit te spreken als pjest
  • něco (iets) - uit te spreken als njeco
  • maar: měnit (veranderen) - uit te spreken als mnjenit

De fonetische weergave van het alfabet ziet er dan als volgt uit:
GeschrevenFonetisch
Á-áaa
É-éee
Í-íii
Ó-óoo
Ú-úuu
ůuu
Ý-ýii
GeschrevenFonetisch
Ž-žzj
Š-šsj
Č-čcj
Ř-řrzj
Ď-ďdj
Ť-ťtj
Ň-ňnj
© 2011 - 2024 Jmorphnow, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De Poolse taal: uitspraak + kenmerkenHet Pools is een West-Slavische taal die door ongeveer 50 miljoen mensen gesproken wordt. Het Pools is sinds 1 mei 2004…
Wintersport in TsjechiëDe skivakantie is leuk om te vieren in de traditionele wintersportlanden als Frankrijk en Oostenrijk maar Tsjechië is ee…
Vlag van TsjechiëVlag van TsjechiëBijna iedereen heeft de Tsjechische vlag weleens gezien. Hij bestaat uit twee banen met aan de mastkant een driehoek die…
Weetjes over Tsjechië: veel meer dan enkel Praag!Weetjes over Tsjechië: veel meer dan enkel Praag!Tsjechië is een land waar eigenlijk weinig over bekend is maar waar steeds meer mensen naar toe gaan. Het is niet te ver…

D en T regels, de simpelste uitleg!D en T regels, de simpelste uitleg!Twintig jaar geleden hoefde je niet aan te komen met een tekst die wemelde van de fouten met D en T. Tegenwoordig merken…
Aanhef en afsluiting Nederlandse briefAanhef en afsluiting van een Nederlandse brief voor zowel een zakelijke / formele brief als voor een persoonlijke / info…
Jmorphnow (5 artikelen)
Gepubliceerd: 20-12-2011
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Taal
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.