Duitse grammatica: vervoeging Modalverben dürfen, können etc

Duitse grammatica: vervoeging Modalverben dürfen, können etc In dit deel van deze special over Duitse grammatica staan we stil bij de Duitse 'Modalverben', oftewel de modale hulpwerkwoorden dürfen, können, mögen, müssen, sollen, wollen en (alhoewel alleen qua vervoeging, niet officieel) wissen. Deze gaan net iets anders dan de meeste Duitse werkwoorden, daarom besteden we er uitgebreid aandacht aan.

Kenmerken Modalverben

De Duitse Modalverben dürfen, können, mögen, müssen, sollen, wollen en (alleen qua vervoeging) wissen verschillen in de tegenwoordige tijd in twee belangrijke opzichten van de gebruikelijke vervoeging van Duitse werkwoorden.

  1. In eerste plaats hebben de enkelvoudige personen (ich, du, er, sie, es) vaak een klinkerwisseling ten opzichte van het meervoud. Bv. 'ich kann' en 'wir können'.
  2. Ten tweede hebben de 1ste (ich) en 3de persoon enkelvoud (er, sie, es) géén uitgang. Bv. 'ich darf' én 'er darf' (dus niet 'darft!').

Betekenissen

Hieronder worden de betekenissen van de Duitse modale hulpwerkwoorden uitgelegd.

  • dürfen: mogen, toestemming hebben
  • können: kunnen, in staat zijn
  • mögen: mogen, leuk vinden, zin hebben, houden van
  • müssen: moeten, (noodzakelijk, vanzelfsprekend, kan niet anders!)
  • sollen: moeten (van iemand anders), ook in betekenis 'mocht het regenen...' etc.
  • wollen: willen
  • wissen: weten

Vervoeging (tegenwoordige tijd)

dürfenkönnenmögenmüssen
ichdarfkannmagmuss
dudarfstkannstmagstmusst
er, sie, esdarfkannmagmuss
wirdürfenkönnenmögenmüssen
ihrdürftkönntmögtmüsst
siedürfenkönnenmögenmüssen
Siedürfenkönnenmögenmüssen

sollenwollenwissen
ichsollwillweiß
dusollstwillstweißt
er, sie, essollwillweiß
wirsollenwollenwissen
ihrsolltwolltwisst
siesollenwollenwissen
Siesollenwollenwissen

Verleden tijd

Voor de Modalverben in de verleden tijd gelden de volgende regels:

  1. nergens een umlaut!
  2. vervoeging zoals bij zwakke werkwoorden (machte, machtest, machte, machten, machtet, machten, machten)
  3. 3e persoon enkelvoud (er, sie, es) géén t op het eind, net als in tegenwoordige tijd niet

Ter volledigheid de vervoeging:

dürfenkönnenmögenmüssensollenwollenwissen
ichdurftekonntemochtemusstesolltewolltewusste
dudurftestkonntestmochtestmusstestsolltestwolltestwusstest
etc. etc. etc.
© 2008 - 2024 Writerandus, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Duitse woorden: dagen, maanden, jaargetijden in het DuitsDuitse woorden: dagen, maanden, jaargetijden in het DuitsMaandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag... Januari, februari, maart, april, mei... Zomer, herfst, winter en herfs…
Duitse woorden: cijfers in het Duits, Duitse getallenDuitse woorden: cijfers in het Duits, Duitse getallenIn dit deel over Duitse grammatica en woordenschat staan we uitgebreid stil bij de cijfers in de Duitse taal. Duitse cij…
Duitse grammatica: zwakke werkwoord - kenmerken & vervoegingDuitse grammatica: zwakke werkwoord - kenmerken & vervoegingIn dit deel van deze special over Duitse grammatica wordt uitgebreid stilgestaan bij de basisregels voor de vervoeging v…
[Duits] Naamvallen in het Duits[Duits] Naamvallen in het DuitsDit is een gedeelte van de Duitse grammatica. Het betreft hier een duidelijk overzicht van de naamvallen en voorzetsels…

Turks: Handige woordenAls u op vakantie bent in Turkije, kan het handig zijn als u de beschikking hebt over een aantal woorden in het Turks. Z…
Duitse grammatica: complete vervoeging sein, haben en werdenDuitse grammatica: complete vervoeging sein, haben en werdenDit artikel behandelt de vervoeging van de belangrijkste drie werkwoorden in de Duitse grammatica: sein, haben en werden…
Reacties

Laurens, 14-06-2015
Wat is het verschil tussen mögen en dürfen?

Wat zou men eerder zeggen: möchten Sie etwas trinken of dürfen Sie etwas trinken? Reactie infoteur, 15-06-2015
Beste Laurens,

"mögen" betekent leuk vinden, houden van, zin hebben, mogen (als in ik mag deze persoon, dus niet mogen zoals in toestemming hebben). "Dürfen" betekent daarentegen wel mogen in de zin van toestemming hebben.
Met "möchten" geef je aan dat je iets zou willen, wensen.

Met "möchten Sie etwas trinken" vraag je dus of iemand wat zou willen drinken.
Met "dürfen Sie etwas trinken" vraag je of iemand toestemming heeft om te drinken.

Ik hoop je hiermee voldoende geÏnformeerd te hebben.

Vriendelijke groet,

W.

Stef, 24-05-2014
Super handig deze site, heeft ongelooflijk veel geholpen met leren!
(veel betere uitleg dan die in mijn boek! ) Reactie infoteur, 23-06-2014
Hartelijk dank voor je compliment. W.

Martin, 30-01-2014
In het boek wat ik voor school heb staat het niet duidelijk. Deze site is echt heel handig en ook overzichtelijk Reactie infoteur, 10-02-2014
Dank je voor je compliment!

MVG,

Writerandus

Geert, 29-10-2013
Verleden tijd:
"3e persoon enkelvoud (er, sie, es) géén t op het eind, net als in tegenwoordige tijd niet''
Dit is toch nooit zo bij 3e pers ev in de verleden tijd? waarom is dit dan apart vermeldt? Reactie infoteur, 04-12-2013
Beste Geert,

het is een extra tip voor sommige leerlingen, niets meer en niets minder. Sommige leerlingen moeten de Modalverben bijvoorbeeld apart leren, in dat geval zou deze tip goed van pas kunnen komen. Verder heb je gelijk dat er in de verleden tijd geen t bij er/sie/es komt.

Vriendelijke groet,

Writerandus

Dagmar, 16-09-2013
Fijne site! Overzichtelijk, duidelijk, handig. Dankjewel.
Wat ik niet wist: wat zijn 'verbuigingen' eigenlijk?

Groetjes,

Dagmar
havo5 Reactie infoteur, 05-10-2013
Beste Dagmar,

fijn dat je de site zo overzichtelijk en handig vindt!

Verbuigingen zijn veranderingen van een zelfstandig of bijvoeglijk naamwoord,
vervoegingen zijn veranderingen van een werkwoord.

Veel succes met je Duits!

Writerandus

Bart, 16-10-2011
Bij modale werkwoorden in de verleden tijd (o.v.t.) is er toch geen wijziging in de 3e persoon (er, sie es) vergeleken met zwakke werkwoorden in de verleden tijd?

spielen (zwak), dürfen (modaal)
ich spielTE, ich durfTE
du spielTEST, du durfTEST
er spielTE, er durfTE

Dit is ook zo bij alle andere modale werkwoorden. Hoe zit dat? Reactie infoteur, 22-10-2011
Beste Bart,

zoals in het artikel staat toegelicht:

De verbuiging van de Modalverben in de verleden tijd kent dezelfde uitgangen als zwakke werkwoorden in de verleden tijd (machte, machtest, machte, machten, machtet, machten, machten), dus ook bij de 3de persoon enkelvoud.

Vriendelijke groet,

Writerandus

Mr Kurn, 07-10-2010
Waar kan ik hier ergens zijn wat de betekenis van 'doch' is? Als ik naar de zin "Nachts schlafen die Ratten doch" kijk, betekent dat dan 's'Nachts slapen de ratten toch' of 's'Nachts slapen de ratten toch? Ik vind het namelijk niet zo mooi eruit zien als ik de hele tijd 'toch?' moet vertalen als 'richtig' of 'oder.'
Bedankt voor 't antwoord alvast ;) Reactie infoteur, 08-10-2010
Beste Mr Kurn,

zou je je vraag wat nader kunnen toelichten?

Rick, 06-12-2009
Bij ich moet er een e achter zoals ich solle
du solst
er es sie sollt
wir sollen
irh sollt
sie sollen
Sie sollen
wel in de tt :-):-):-):-):-p:-p Reactie infoteur, 10-12-2009
Beste Rick,

de werkwoordvormen zoals aangegeven op deze site zijn wel correct!

Het is dus wel "ich soll" ("ik moet").

"Ich solle" bestaat ook in het Duits, maar dat is de zogenaamde "Konjunktiv"-vorm ("ik zou moeten").

Hopelijk is het je zo een beetje duidelijk!

Vriendelijke groet,

Writerandus

Sarita, 14-09-2009
Ik doen havo-5 - met duits in mijn pakket - en will graag de duitse taal goed onder de knie krijgen.
Jullie uitleg over de onregelematige werkwoorden vind ik heel goed. Reactie infoteur, 15-09-2009
Beste Sarita,

dankjewel voor je positieve reactie! Veel succes met de Duitse grammatica op school!

Vr. groeten,

Writerandus

Writerandus (81 artikelen)
Laatste update: 14-04-2014
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Taal
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.