Boekverslag: Koning Arthur en de ridders van de ronde tafel

‘Koning Arthur en de ridders van de ronde tafel’ is één van de bekendste ridderromans uit de Middeleeuwen. Wat maakt deze ridderroman toch zo bijzonder en waarom wordt dit verhaal, onder andere herschreven door Hans Petermeijer, nu nog steeds gelezen door de schoolgaande jeugd?

Hans Petermeijer

Het boek van ‘Koning Arthur en de ridders van de ronde tafel’, is vaak herschreven voor kinderen. De versie van Hans Petermeijer is geschreven voor de oudere schooljeugd. De taal is redelijk goed te begrijpen en de tekst is aangepast aan deze leeftijdsgroep, hoewel ik goed kan begrijpen dat kinderen het toch vrij lastig vinden om het boek te volgen. De namen die gebruikt worden zijn ongebruikelijk voor deze tijd, en daarom moeilijk te onthouden. Ook de ‘wijze lessen’ die de verhalen bevatten, zijn voor deze leeftijdsgroep niet altijd te achterhalen.

Ridderroman

Het boek is van oorsprong een echte ridderroman. Het is geschreven voor de adel en vertelt over het gedrag dat van een echte ridder wordt verwacht. Dapper, sterk en met een groot gevoel van rechtvaardigheid gaat de ridder de strijd aan met de ‘vijand’. Dit is typisch het gedrag dat er in de middeleeuwen van de adel werd verwacht. Ook de jongens van deze tijd zullen zich goed kunnen identificeren met de ridder uit die tijd. Welke jongen van een jaar of negen wil nu niet zo sterk en dapper zijn als een ridder. Dat is ook de kracht van dit boek. Hans Petermeijer weet het gedrag van de ridder goed te vertellen zodat jongens zich hier goed aan kunnen spiegelen.

Doel van het boek

Het doel van dit boek, herschreven voor de jeugd van nu, is uiteraard heel anders dan het doel van het oorspronkelijke boek. Het doel van het originele verhaal van Koning Arthur is de lezer iets te laten leren over het gedrag van de adel. De verhalen van Koning Arthur die aan de adellijke jeugd verteld werd, hadden duidelijk een opvoedkundige achtergrond. Het boek, herschreven door Hans Petermeijer is voornamelijk voor het vermaak van de jeugd. Daarnaast bevat het ook een brok geschiedenis over de Middeleeuwen, maar ik denk dat dit van ondergeschikt belang is. In de Middeleeuwen waren en nog geen boeken speciaal geschreven voor kinderen. De boeken die er waren werden ook gebruikt voor de kinderen, maar hadden als hoofddoel om de kinderen iets bij te brengen. Gelukkig is dat in deze tijd wel anders en kunnen kinderen zich gewoon lekker gaan ontspannen met een goed boek.

Moraal van het verhaal

De ‘moraal van het verhaal’ zal ook voor de kinderen van deze tijd in veel gevallen wel duidelijk zijn. Vooral het maken van een bepaalde keuze komt in de verhaaltjes veel terug. Bijvoorbeeld het verhaaltje van Walewein en de Groene Ridder is hier een goed voorbeeld van. Walewein geeft de ‘zoenen’ van de kasteelvrouw eerlijk ‘terug’ aan de kasteelheer, alleen de sjaal niet. Hierdoor raakt Walewein wel gewond door de Groene Ridder, maar hij overleefd het wel en kan veilig terugkeren naar Camelot.

Kenmerken van een Britse roman

Dat ‘Koning Arthur’ een Britse roman is, blijkt onder andere uit de positie van de vrouw in de verhalen. De vrouwen in de verhalen worden door de ridders altijd met respect behandeld, en ze zijn het altijd waard om voor te strijden. Zo redt Lancelot zijn minnares, de vrouw van Koning Arthur, van de brandstapel en verraadt hiermee zijn goede vriend Arthur. Ook de broers Balin en Balan strijden allebei voor een vrouw. Zij moeten dit helaas met de dood bekopen.

Een ander kenmerk van een Britse Roman is het gebruik maken van sprookjesachtige elementen. Een goed voorbeeld hiervan is Merlijn de tovenaar, die al jonger wordt, terwijl zijn leerling Arthur steeds ouder wordt. Ook de draak die Kay moet verslaan is duidelijk een verwijzing naar sprookjes.

Ook het zoeken naar de heilige graal komt duidelijk naar voren in het boek. Zo gaat de ridder Parcival er naar op zoek en ook de ridder Galahad waagt de zoektocht naar de heilige graal. Uiteindelijk is hij degene die de heilige graal vindt, en de kasteelheer van Graalburcht wordt. Ik denk dat dit verschijnsel, het op zoek gaan naar de heilige graal, voor de jeugd van tegenwoordig niet te begrijpen is. Het is iets vrij abstracts met een religieuze achtergrond. In de Middeleeuwen, toen het geloof een belangrijke rol speelde in het leven, zal dit onderwerp meer geleefd hebben. Ik denk dat het de jeugd van deze tijd niet zo aanspreekt.

Conclusie

Al met al denk ik dat het boek zeer geschikt is voor kinderen vanaf een jaar of negen. Ik denk dat vooral jongens het boek aanspreekt en dan vooral door de moedige daden van de ridders van de ronde tafel. Voor meisjes is het boek iets minder geschikt. Toch zijn veel verhalen ook voor meisjes leuk om te lezen, en dan voornamelijk de ‘romantische verhalen’. De verhalen waarin de dappere ridder strijdt voor de vrouw. Ook de sprookjesachtige verhalen zullen de meisjes aanspreken. Ik denk dat het Hans Petermeijer goed gelukt is om een eeuwenoud verhaal te reconstrueren voor de jeugd van nu, zonder dat de oorsprong van het verhaal verdwenen is.