De neuropsychologie van rituelen en meditatie

Andrew B. Newberg en zijn collega´s hebben in 1988 een neuro-psychologisch onderzoek uitgevoerd met betrekking tot godsdienstige meditaties. Aan de hand van de Imaging Technologie probeert men verschillende godsdienstige ervaringen vast te leggen. De neuropsychologie van een godsdienstige ervaring speelt zich af in de hersenen. Er is duidelijk een grote verscheidenheid aan godsdienstige ervaringen. Godsdienstwetenschapper Ninian Smart onderscheid twee ervaringen. Die van Rudolf Otto´s ´Gans Andere´ ervaring. De innerlijke betekenis van onuitsprekelijke eenheid beschreven als een mystieke ervaring zoals die bijvoorbeeld bij het Hindoeïsme. Smart stelt dat bij Hindoeïstische en Boeddhisme verschillen opvallen ten opzichte van profetische godsdiensten zoals het Jodendom, Islam, en Christendom. Van deze twee termen, is het de Goddelijke term welke Smart gemakkelijker vindt uit te leggen, sinds het duidelijk meer spontaan ontstaat vanuit van de westerse religieuze tradities.

Stace

W.T. Stace gaat verder door te onderscheiden door wat hij noemt extroverte mystieke ervaringen en introverte mystieke ervaringen.

• Extroverte ervaringen zijn verschillend doordat zij een visie verenigen waardoor alle dingen waargenomen worden als een concrete begrip als die van Ene als een innerlijke subjectiviteit of leven in alle dingen.
• Introverte mystieke ervaringen zijn te onderscheiden door een eenheid van gedachten welke niet/ruimtelijk of niet –wereldlijk zijn.

Wat maakt een ervaring spiritueel?

Met betrekking tot de duur van spirituele ervaringen, gebaseerd op een neuro psychologische analyse, lijken eenheids-toestanden een cruciale rol te spelen. Het is moeilijk om een definitie te geven van wat een ervaring spiritueel maakt. De betekenis van het hebben van een eenheid met een hoger macht of een fundamenteel standpunt van iets wezenlijks lijkt een belangrijke rol te spelen in godsdienstige ervaringen. Zo’n eenheids-gevoel helpt zowel om wezenlijke zorg over de omgeving te verminderen zowel de controle over de omgeving.

Tijdsbesef

Wanneer een persoon in een bepaalde toestand is, verliest hij of zij alle bewustzijn en zelfs het verschil tussen zichzelf en ander wordt uitgewist. Er is geen tijdsbesef meer en alles wat overgebleven is is een perfect tijdloos niet te onderscheiden bewustzijn. We hebben zonder bewijs aangenomen dat wanneer zo´n staat is overdekt met positief effect, er een neiging of aanleg is om de ervaring te beschrijven. Zulke ervaringen zijn vaak beschreven als een perfecte eenheid met God (the Unio mystica) of de perfecte uiting van God in de hindoe traditie.

Jacob Boeme

Deze toestanden zijn beschreven in concepten zoals de hel van Jacob Boeme, the Void of het Nirvana van het Boeddhisme , of het geheel van filosofische/mystieke tradities. De onderscheiding tussen positieve en neutrale aandoenlijke reacties zijn nog meer complex. Hoe dan ook, de vraag is niet hoe de ervaringen worden geïnterpreteerd persoonlijk als God of onpersoonlijk als de Algehele, toch stelt het voor een kwaliteit van transcendente heelheid zonder enige wereldlijk of ruimtelijke afdeling. We hebben zonder bewijs aangenomen dat deze toestanden van Absolute Unitary Being (verder aangeduid als AUB) geassocieerd worden met het totale blokkeren van input in de Posterior Superior Parietal Lobe.(verder aangeduid als PSPL)

Limbic System

Het is bekend dat er neurotische connecties zijn tussen de PSPL en het Limbisch systeem, het orgaan dat dient voor emotionele reacties, en dat deze connecties toestaan voor affectieve reacties naar objecten in de omgeving die zijn georiënteerd op PSPL. Het kan zijn dat hoe meer het blokkeren van inbreng in de rechter PSPL, meer dan een staat van evenwicht met de analytische functies van de linker hersenhelft, des te sterker zal de bijbehorende emotionele ontlading worden. Dat het limbische systeem betrokken is in zulke ervaringen is bevestigd door studies met elektrische stimulatie van de twee limbische organen, de amygdala en de hippocampus. Deze simulaties hebben geresulteerd in verschillende zintuigenlijke ervaringen, verbeeldingen, en emotionele ontladingen vergelijkbaar met sommige van die opkomen bij ‘normale’ spirituele ervaringen.

Frontale cortex

Prikkelingen van het Limbisch systeem gedurende een spirituele ervaring mogen in overeenstemming worden gebracht met zowel met de activiteit in de PSPL als in de frontale kwabben. Deze organen min of meer met elkaar verbonden. Gedurende een oefening als meditatie, is de prikkeling van het limbische systeem het resultaat van de activiteit in de frontale cortex, welke bekend is om de emotionele reacties te regelen via de verbindingen met de Amygdala en de Hippocampus. Toenemende activiteiten in de frontale kwab zijn te zien gedurende meditatie en die waarschijnlijk opkomen gedurende andere soorten van godsdienstige oefeningen. Dus in elke waarneming zoals een muziekstuk, een schilderij, een beeldhouwwerk, of een zonsondergang, is er een gevoel van betekenis en eenheid welke de andere delen overtreft.

Sympathieke en parasympathieke ‘armen’

Een ander belangrijk deel van het zenuwstelsel gelooft dat het diep verbonden is met godsdienstige en religieuze ervaringen is de autonomie van het zenuwstelsel.
Het astronomische zenuwstelsel is traditioneel beschouwd dat zij twee schijnbare armen heeft:

• De sympathieke
• De parasympathieke

Kenmerkend voor de sympathieke zaak is een toestand van opwekking en oplettendheid met bijbehorend een toename fysiologische beperkingen zoals hartslag en bloeddruk. Het parasympathiek systeem typeert zich door lagere beperkingen en versterken gevoelens van rust en kalmte. De relatie tussen autonome activiteiten en religieuze ervaringen en oefeningen is moeilijk om de identiteit te verduidelijken empirisch sindsdien

Gelhorn en Kiely

Gelhorn en Kiely hebben een model voor meditatie ontwikkelt gebaseerd op astronomische activiteit. Terwijl dit idee enigszins begrensd is, laat het toch de belangrijkheid zien van het autonomisch zenuwstelsel gedurende zulke experimenten. De auteurs suggereren dat intense stimulatie van ieder de sympathetic of parasympathetic systeem, doorgaans, kan resulteren in een gelijkmatige ontlading van beide systemen. Er wordt door Gelhorn en Kiely van uitgegaan dat de terugwerkende toestand en de toestand van maximale ontlading van de sympathetice en de parasympathetice systemen geassocieerd zijn met fysiologische toestanden als seksuele orgasmen of aanhoudende stress, aangeleerd gedrag zoals meditatie of in vervoering brengende toestanden, en pathologische toestanden zoals psychoses.

Actuele neuro-imaging technieken en godsdienstige/spirituele oefeningen

In de laatste tien jaar, hebben studies over hersen-activiteiten de neuro-imaging technieken gebruikt om de hersenfuncties te meten gedurende verschillend gedrag, motorische en cognitieve taken. Deze studies, gebruiken gewoonlijk Positron Emission Tomography (PET), en Singel Photon Emission Computed Tomography (SPECT), en een meer recentelijke methode, Functionele Magnetisch Resonantie Imaging (fMRI). Deze methoden waren behulpzaam om vast te stellen welke delen van de hersenen verantwoordelijk zijn voor verschillende neuro-cognitieve processen. Deze imaging technieken hebben complexe neuro netwerken en cognitieve modules in kaart gebracht, dat een basis heeft gevormd voor neuro/wetenschappelijk onderzoek. Activation studies gebruiken de PET en SPECT Imaging technieken om de gebieden in de hersenen vast te stellen die betrokken zijn bij de productie en het begrijpen van taal, visuele processen, pijn waarneming en sensatie.

MRI

De MRI techniek, welke in de laatste jaren snel is ontwikkeld, heeft hoge resoluties laten zien in de grote mate van veranderingen in hersenen-activiteiten gedurende verschillende cognitieve, zintuigenlijke, en motorisch activerende taken. Vanaf het moment dat de meeste religieuze en spirituele oefeningen en hun begeleidende verschijnselen overwogen kunnen worden vanuit het perspectief van een activering- model, is de functionerende hersen-Imaging techniek ontzettend bruikbaar in het detecteren van neuro-fysiologische veranderingen die geassocieerd worden met bijbehorende toestanden.

Voor en nadelen van Imaging techniek

Elk van de bruikbare Imaging techniek zorgt voor verschillend logistieke en technische nadelen en voordelen voor de studie van meditatie en andere spirituele gerelateerde ervaringen. Behoorlijk MRI onderzoek, terwijl de resolutie van SPECT en de bekwaamheid voor onmiddellijke anatomische verhouding is verbeterd, is heel moeilijk te benutten voor de studie van zo´n oefening vanwege het geluid van de machine en het probleem om naar voren gebogen te liggen in de machine. Terwijl PET Imaging voor betere ruimtelijke resoluties zorgt dan SPECT, is het een streven om de omgeving relatief afleiding vrij te maken om de maximale veranderingen te krijgen om een zo sterk mogelijke meditatieve ervaring te krijgen als mogelijk is, het is soms heilzaam om deze studies gedurende de uren na kantoortijd te volbrengen (ook vanwege de vaak drukke afdelingen overdag).

Tibetaanse Boeddhisten

Dit maakt het echter gecompliceerd om PET te gebruiken omdat de radio-farmaceuricals de fluoro-deoxy-glucose niet graag beschikbaar stellen. Dus, terwijl PET en fMRI zekere technische voordelen bieden, zorgt SPECT voor een potentiële optie voor de studie van spirituele oefeningen. In een SPECT studie van een meditatie van Tibetaanse Boeddhisten door onze groep, waren de deelnemers in een intraveneuze lijn geplaatst en waren geïnjecteerd met een hersenbloedstroom-lichtspoor tijdens rust in afwachting van een vereiste ´nullijn image´. Vervolgens mediteerden zij ongeveer een uur in afwachting dat zij een ´piek´ ervaring in hun meditatie zouden krijgen welke aangewezen zou worden door een signaal van de deelnemers gedurende de meditatie. The deelnemers werden vervolgens nogmaals geïnjecteerd tijdens het mediteren. Het lichtspoor was vastgesteld in de hersenen op het moment van de injectie, dus toen de beelden ongeveer twintig minuten later werden verkregen, gaven zij de bloed stroom weer in de hersenen gedurende de meditatie oefening. De uitgangssituatie en meditatie beelden werden vervolgens vergeleken om veranderingen te bepalen in de cerebrale doorbloeding.

Meditatie, Rituelen en eenstemmige toestanden

We zijn nu in een positie om te zien hoe de ritmiek van de menselijke ceremonieel ritueel kunnen passen in dit algemene model dat leidt tot de productie van een eenheids toestand. Laten we beginnen met een opsomming van de vier definities van de kenmerken van ritueel gedrag. Een ritueel is een opeenvolging van gedrag waarvan:

• gestructureerd of gepatroneerd
• is ritmisch en herhalend (tot op zekere hoogte
• tenminste), dat is het meestal in dezelfde of bijna
• dezelfde vorm met een zekere regelmaat;
• handelen naar affectieve, waarneembare-cognitieve, en motorische
• processen binnen het centrale zenuwstelsel van de individuele deelnemers en het
• genereren van een krachtige kern of unitaire ervaring binnen de individuele
• synchroniseert deze processen tussen de verschillende individuele
• deelnemers het creëren van een gevoel van sterke, inter-organismische eenheid

Overeenkomst van mens en dier

Met uitzondering van de cognitieve elementen te vermelden, zijn deze definities van de kenmerken volslagen algemeen, en hebben betrekking op zowel dieren als mensen. In eerdere werken zijn bewijzen gepresenteerd dat de homologie van de basiselementen van dier en menselijke rituelen, met name de effecten van ritme aantoont. Zoals door Konrad Lorenz de eigenschap is vastgesteld van een ritmisch ritueel:

'De vertoning van dieren tijdens bedreiging en vrijage levert een overvloed aan voorbeelden, en dat geldt ook voor de cultureel ontwikkelde ceremonie van de mens. De decanen van de universiteit lopen naar de hal met een afgemeten stap; toonhoogte, ritme, de geluidssterkte van katholieke priesters die zingen tijdens de mis zijn strikt geregeld door een liturgische recept. De eenduidigheid van de boodschap neemt toe door de veelvuldige herhaling. Ritmische herhaling van dezelfde beweging is zo kenmerkend voor heel veel rituelen, zowel voor instinctmatig als cultuur, dat het nauwelijks nodig is om voorbeelden te beschrijven"

Snelle rituelen en meditatie

Het is dus verondersteld dat er een eerste parasympathische drang voor langzaam ritmische rituelen zoals christelijke liturgie en omgekeerd, een sympathieke drang ten grondslag ligt aan de snelle rituelen zoals het Sufi-dansen, de Umbanda van Brazilië, of de razernij van Voodoo. Snelle rituelen kunnen een bottom-up proces oproepen die een snelle externe ritmische drang die het sympathische zenuwstelsel besturen, en met de daaropvolgende activering van de amygdala structuren. Dit proces gaat door totdat de maximale sympathetic ontlading optreedt met een gelijktijdige ontlading van het parasympathische systeem. In deze toestand is er een diep gevoel van zowel de interne harmonie zowel het gevoel van eenheid met de externe ritueel deelnemers. Deze staten van hoge autonome activiteit kunnen een bijdrage leveren, in samenwerking met de Hippocampus en de Thalamus, aan de de-afferentation (het toeleiden van prikkels naar de hersenen tegengaan) van de PSPL voor het genereren van een krachtige unitaire ervaring.

Langzame rituelen

Langzame rituelen kunnen hetzelfde effect bereiken. In beide gevallen echter, zijn de resultaten korte unitaire toestanden. Maar hoe kort ze ook zijn, indien deze staten vrij diep zijn, krijgt men niet alleen een gevoel van eenheid met de deelnemers van het ritueel, maar ook een ervaringsgericht gevoel van betekenis van polaire tegenstellingen die in een mythe zijn vertegenwoordigd en van waaruit het ritueel incarneert. Problemen van leven en dood, goed en kwaad, God en de mens, die worden gepresenteerd in mythische vorm, kunnen worden waargenomen om opgelost te worden in de krachtige unitaire ervaring.

Pupillen

Elektrische stimulatie van de amygdala levert aanvankelijk een volgehouden aandacht en oriënteren van reacties. Als de stimulatie doorgaat, worden angst en woede reacties uitgelokt. Wanneer een zekere mate van angst onder de aandacht-reactie volgt, zullen de oog- pupillen verwijden en in geval van dieren ineenkrimpen of wegtrekken. Het is mogelijk dat tijdens een menselijke ceremonieel ritueel, de amygdala meer dan normaal reageert op specifiek gemarkeerd rituele handelingen, en dit meestal voor de productie van duurzame aandacht en oriëntatie reacties begeleid door de milde reactie van angst, wat mensen ‘ontzag’ noemen.

Neurologische wetenschappelijke overwegingen

Verschillende wetenschappelijke vragen komen boven bij de neuro-psychische benadering van rituelen, mystieke en eenheid ervaringen. Tenslotte is er de eeuwen oude vraag ‘wat is nu eigenlijk echt? Eenheids toestanden komen voort uit verschillende processen: meditatie, effectieve ceremoniële rituelen, of spontane mystieke ervaringen. Grote voorbeelden van zulke eenheids toestanden inclusief levendige mystieke beelden zijn, oorspronkelijke zintuigenlijke gesteldheid en een levendig gevoel van eenheid -bestaan. Hoewel alle eenheids toestanden hun basis hebben in de neuro-anatomy, neuro-fysiologie, en de stroom van neurotransmitters, is het zo dat de realiteit, welke de gemiddelde persoon en de gemiddelde wetenschapper construeren, toch is gebaseerd op dezelfde parameters. Eenvoudig gezegd; iemand kan nooit iets ontvangen wat in werkelijkheid ‘daarbuiten is ’ zonder zijn of haar bestaan op de ene of andere manier door de hersenen te laten verwerken.

Reduceerbaar

Menigeen vindt het storend dat de ervaring van God, de betekenis van alles, de betekenis van mysterie en schoonheid in het universum, de meeste grondige beweegbare en ontroerende ervaringen welke mensen vaardig zijn, reduceerbaar zijn tot kwesties van neurologische echo’s op een oscilloscoop. Zo’n houding mist een aantal belangrijke punten. Ten eerste, onze ervaring van de realiteit, van bijvoorbeeld stoelen, tafels, liefde, haat. Zelfs ons hele fysiologisch en psychologische milieu kan gereduceerd worden tot neurologische echo’s en hersen scheikunde. Welke criteria kunnen gebruikt worden om de waarde te bepalen van God, andere eenheids ervaring, of ons dagelijks leven meer echt is? Kan ons subjectieve gevoel van het absolute zeker zijn van de objectieve realiteit van ons dagelijks leven, bewijzen dat onze wereld ‘echt echt’ is?Dit is waar met zekerheid fenomenologisten met gerichtheid naar verwijzen en waar de oude Stoïcijnen ook naar verwezen als de phantasia catalyptica. Dus, het lijkt er op dat God en de dagelijkse werkelijkheid beide ervaren kunnen worden door de hersenen. Hoe dan ook, het ervaren van God en de veelvoudige bijkomende, werkelijkheid van het alledaagse leven, is in principe onkenbaar.