Is de geloofsbelijdenis in de kerk volgens de bijbel?

Naar aanleiding van een studieopdracht over het artikel van prof. dr. J. Hoek, 'De belijdeniscatechisatie' willen we kijken welke verschillende vormen van belijdenis doen naar voren komen. Tenslotte met nog een eigen mening op het artikel. De geloofsbelijdenis is ontstaan in de vroege kerkgeschiedenis. Het is een belangrijk ritueel voor christenen om openbaar te getuigen dat ze christen willen zijn en bij de kerk horen. De geloofsbelijdenis in de vorm zoals wij nu kennen vinden we echter nergens in de Bijbel terug.

Verschillende vormen van belijdenis in de christelijk kerk

• Voor de (volwassen)doop belijden dat Jezus de Christus is. (N.T, eerste christelijke gemeente) Vanuit een doorleefde keuze persoonlijk uitkomen voor je geloof door Christus als Heer te belijden. Openlijk uitspreken medewerking te verlenen om mee te helpen aan de opbouw van de gemeente.
• Intensief onderricht in de week voor Pasen (Vroege Kerk) In de Vroege Kerk werden kerkdiensten bijgewoond door belangstellende heidenen (lees: ongelovigen) die nog niet gedoopt waren en nog niet deelnamen aan de maaltijd des Heeren. Deze mensen konden toetreden tot de gemeente wanneer ze onderricht hadden ontvangen in het ‘credo’, de belijdenis van de kerk. Vaak werd dit onderricht heel intensief gegeven in de week voor Pasen. In de paasnacht vond dan de belijdenis plaats en de doop door onderdompeling, waarmee de nieuwe belijders in hun nieuwe witte kleren als nieuwgeborenen in het gezin van de gemeente werden opgenomen.
• Na Catechismusonderricht toelating tot de kerk op Palmzondag voor Pasen (Reformatie) De Reformatie legde de nadruk op het actieve belijden met hart en mond. Het was toen gebruikelijk dat na het volgen van en het tonen van de kennis van de Catechismus, toelating verkregen werd tot het Heilig Avondmaal. Uit het hoofd geleerde kennis van b.v het Kort Begrip was voldoende om door de kerkenraad aangenomen te worden.
• Het vormsel (Rooms Katholieke Kerk) Heilig sacrament van de Rooms Katholieke Kerk waarmee je door zalving ingewijd wordt in de kerkelijke gemeenschap. Het vormsel mag alleen door de Bisschop bediend worden en met door de bisschop gewijde olie.

Andere vormen van belijdenis

• Na het ja-woord bij de doop van de kinderen kan men in sommige gemeenten ingeschreven worden als belijdend lid van de kerk.
• Het ja-woord waarmee men een kerkelijk ambt aanvaardt, kan in sommige gemeenten ook gelden als een openbare geloofsbelijdenis en aansluiting bij de gemeente. Belijdenis doen is geen aanvulling op je doop maar ántwoord geven op je doop!

Visie van de vroege kerk

Bijbels gezien zijn er geen argumenten in te brengen tegen de (volwassen)doop en om daarna belijdenis te doen en vanuit een doorleefde keuze persoonlijk uitkomen voor je geloof door Christus als Heer te belijden en gedoopt te worden.
Het intensieve onderwijzende karakter in het onderricht van de Vroege Kerk verschilt al veel met dat van de vrijmoedigheid van de Eerste gemeente uit Handelingen. In de Vroege Kerk werd ook al aandacht geschonken aan de beleving. Denk maar aan de Paasnacht en de witte kleren die men toen droeg.

Catechismus onderricht in de Rooms katholieke kerk

Het Catechismusonderricht ten tijde van de Reformatie legt de nadruk op het actieve belijden met hart en mond en die ‘nieuwe’ belijdenis heeft velen nieuw licht gebracht. Het vormsel van de Rooms Katholieke Kerk is een indrukwekkende ceremonie maar het is te materialistisch gericht.

Belijden niet alleen op zondag

Over alle ontwikkelingen van de belijdenis in welke tijd dan ook is wel wat te zeggen. Het is immers een puur menselijke traditie die nergens in de Bijbel wordt voorgeschreven. Het echte belijden en navolgen van Jezus is vaak heel anders dan alleen maar op voor in de kerk 'Ja' te zeggen om daarna weer een passieve houding in de kerkbank aan te nemen. Belijden doe je niet alleen op zondag maar ook door de week op je werk, school, en gezin. Belijdenis doen is geen eindstation.

De doop en belijdenis van de Moorman

Als ik een keus zou moeten maken dan gaat mijn voorkeur uit naar een vorm die sober en eenvoudig is. Als ik naar Jezus’ omwandeling op aarde kijk ontdek ik geen pracht en praal. Jezus werd gedoopt door Johannes die in kamelenhaar een sober leven leidde in de woestijn. Een goed voorbeeld vind ik de koopman uit Ethiopië die na een korte uitleg van de Schrift gedoopt wilde worden. ‘zie daar is water wat belet mij gedoopt te worden? Handelingen 8: 26-40 ‘