Gabriel Garcia Márquez – Honderd Jaar Eenzaamheid

In dit meesterwerk beschrijft Márquez de geschiedenis van een geïsoleerd Colombiaans stadje, Macondo, en van de familie die het stadje heeft gesticht, de Buendías.

Samenvatting

In de eerste jaren nadat de stad Macondo is gesticht hebben de inwoners totaal geen contact met de buitenwereld, afgezien van met een stel zigeuners die af en toe het stadje komen bezoeken.

Het hoofd van het gezin, José Arcadio Buendiá, is een leiderfiguur in Macondo die zichzelf afzondert van andere mannen en het grootste deel van zijn tijd doorbrengt in zijn ‘laboratorium’ om mysterieuze zaken te onderzoeken. José is een leergierige, impulsieve en solitaire persoonlijkheid. Deze karaktereigenschappen komen door het hele boek heen terug, geërfd door nakomelingen van José Arcadio Buendiá.

Het dorp Macondo verandert langzaam van een geïsoleerde, onschuldige en magische plek in een stad. Meer contact met andere dorpen zorgt ervoor dat burgeroorlogen met hun geweld en dood ook Macondo bereiken. Aureliano wordt kolonel in het leger van de liberale rebellen en Macondo wordt via hem genadeloos bij de burgeroorlogen betrokken.

Op een zeker moment wordt Arcadio, een harteloze Buendiá, burgemeester van de stad. Hij voert een dictatoriaal regime en wordt uiteindelijk geëxecuteerd en opgevolgd door een vredelievende burgemeester. Deze burgemeester wordt ook vermoord, vlak na zijn dood wordt een overeenkomst getekend dat het einde van de burgeroorlogen betekent.

Het volgende deel van het boek beschrijft de levens, sterfgevallen, trouwerijen, geboortes en affaires van de Buendiá’s over een periode van meer dan een eeuw. Sommige van de mannelijke Buendiá’s leven wilde levens, bordeelbezoeken en seks nemen hierin een belangrijke plaats in, anderen zijn stil en op zichzelf gericht. In de karakters van de Buendia’s die beschreven worden in dit deel van het boek is veel terug te vinden van de eerste José Arcadio Buendiá. De vrouwen in dit deel van het boek variëren ook erg, van Meme, die 72 vrienden uitnodigt voor een feest, tot Fernanda del Carpio, die een nachtjapon draagt met een gat bij haar kruis zodat haar man haar lichaam niet hoeft te zien als ze seks hebben.

De familie Buendiá kent vele onderlinge verschillen, toch wordt deze bij elkaar gehouden met dank aan één vrouw: Ursula Iguarán, maar ondanks haar inzet zijn de krachten van de moderne tijd net als voor het dorp te sterk voor de familie. Het kapitalisme bereikt Macondo via een bananenplantage die werknemers, inwoners van Macondo, uitbuit. De werknemers beginnen een staking die bruut wordt neergeslagen door het leger, de duizenden doden die vallen worden in zee gedumpt. Een vijf jaar durende regenbui begint, deze luidt het verval van de stad in.

Macondo vervalt en de familie Buendiá ondergaat hetzelfde lot. Het einde van het boek is als het begin; Macondo is weer een klein, geïsoleerd dorpje. De overgebleven Buendiá’s keren in zichzelf en richten zich, gedoemd uit te sterven, incestueus tot elkaar. In de laatste scène van het boek vertaalt de laatst overgebleven Buendiá een manuscript waarin het hele verhaal wordt beschreven; een vooraf bepaalde geschiedenis vol schoonheid en verdriet.

Genre

Magisch realisme

Jaar van publicatie

1967

Vertelwijze

Anonieme alwetende verteller

Tijd

Verleden tijd met af en toe een flashback, hier en daar een korte zin die refereert aan de toekomst

Thema's

De subjectiviteit van waargenomen realiteit en de onscheidbaarheid van verleden, heden en toekomst