Baantjer. 'De Cock en de wurger op zondag'- samenvatting

'De Cock en de wurger op zondag' is een detective van A.C. Baantjer. Als er twee prostituees worden gewurgd, ziet De Cock geen enkel verband, behalve dat het beide keren op een zondag is gebeurd en dat het om twee prostituees gaat. Bij Lowietje praat hij met de godsdienst fanaticus Vader Mattias. Ze praten over de steden die in de bijbel voorkomen, Sodom en Gomorra. De steden gingen aan zedelijk verderf ten onder. Heel even verdenkt De Cock hem van de wurgmoorden, maar de oude man probeert vrouwen juist te redden uit de prostitutie. Hij vertedert De Cock zelfs. Wie vermoordt er dan prostituees op zondag en waarom?

• Titel: De Cock en de wurger op zondag
• Auteur: A.C. Baantjer
• Uitgave: 1975
• ISBN: 90 261 0106 6
• Uitgeverij: De Fontein bv, Baarn

De auteur A.C. Baantjer

Albert Cornelis Baantjer, ook bekend als Appie Baantjer (Urk, 1923 - Alkmaar, 2010) heeft meer dan drie decennia als rechercheur in Amsterdam gewerkt. Anno 2017 zijn er meer dan 7 miljoen Baantjerboeken verkocht. Vanaf deel 70 worden ze door de auteur/acteur Peter Römer geschreven.

Personages

Rechercheur Jur De Cock

Jur de Cock (met Ceeooceekaa) is een robuuste rechercheur. Hij werk aan de Amsterdamse Warmoesstraat. De ietwat lomp uitziende rechercheur, wint door zijn intuïtieve aanpak vaak snel het vertrouwen van mensen. Zijn aanpak wordt niet gewaardeerd door Buitendam, die zich, gezien zijn functie, strak een regels en procedures moet houden. De Cock ervaart soms bijna vaderlijke gevoelens voor Vledder.

Rechercheur Dick Vledder

Dick Vledder is de jonge onstuimige collega van De Cock. Hij wordt in zijn onstuimigheid altijd net op tijd afgeremd tijdens een moordonderzoek.

Commissaris Buitendam

Commissaris Buitendam is de chef van De Cock en Vledder. De Cock en zijn commissaris hebben tijdens elke moordonderzoek wel een conflict. Dit wordt doorgaans veroorzaakt door de wat starre houding van de chef en zijn behoefte aan een snel te resultaat.

Lowietje

Lowietje is een vriend van De Cock en kroegeigenaar. Lowietje was ooit zelf crimineel en vanuit die achtergrond kan hij De Cock handige informatie geven over bepaalde onderwereldfiguren, tijdens het nuttigen van hun favoriete 'cognakie'.

Overige personages

Van de andere personages in het verhaal, wordt nauwelijks meer omschreven dan hun uiterlijk. De auteur creëert op deze wijze toch een duidelijke indruk.

Baantjer. 'De Cock en de wurger op zondag'

Het boek is van 1975. Het gebruik van technische hulpmiddelen is beperkt.

Een wurgmoord op zondag

De Cock wordt van vakantie teruggehaald om Vledder te helpen met een moord op prostituee Dikke Sonja. De Cock kent haar. Het is een voormalig huisvrouw die na haar echtscheiding als prostituee is gaan werken. Dikke Sonja is zondags aangetroffen op de wallen in het bordeel van Ouwe Miep, waar zij op dat moment aan het werk was. Vledder is vastgelopen in de moordzaak. Om de zaak nieuw leven in de blazen, adviseert De Cock om een smeuïg artikel in de krant te plaatsen met daarin een verwijzing naar haar ex-man.

Roof is geen motief

De rechercheurs nemen een kijkje bij Ouwe Miep. Zij had alles vanuit haar raam kunnen zien, maar ze zegt geen verdachte man gezien te hebben. Het kamertje van Dikke Sonja, ziet er netjes uit. Ze treffen zelfs haar verdiensten aan. Roof was dus geen motief.
De sectie wijst uit dat Dikke Sonja gewurgd is. De kneuzingen op haar buik lijken te zijn ontstaan door een zwaar drukkend gewicht. Alsof dat de wurger op haar heeft gezeten tijdens het wurgen.

Boze ex-man is geen verdachte

Naar aanleiding van het krantenartikel verschijnt de heer Branders, de ex-man van Dikke Sonja, op het politiebureau. Hij is boos over het krantenartikel. De Cock beschuldigt hem van figuurlijke moord op zijn ex-vrouw en laat hem de gruwelijkste foto van het lijk zien. De geschrokken man verlaat het bureau. De Cock denkt niet dat hij de moordenaar is.

Nog een wurgmoord op zondag

De zondag daarop, als De Cock thuis bij zijn vrouw is, belt Vledder weer. De Cock moet komen. Er is weer een hoer vermoord. Bleke Gonny is gewurgd in het bordeel van tante Dien. Ze is gevonden door een nerveuze jonge knul. Na een vaderlijke preek van De Cock, mag hij naar huis. Bleke Gonny ligt er precies bij zoals Dikke Sonja. Ook hier is het kamertje verder netjes. Er heeft geen worsteling plaatsgevonden.

De vrouwen hadden geen argwaan jegens hun moordenaar

Het verbaast De Cock dat beide vrouwen, die door hun werk veel kennis over mannen hebben, zich zo makkelijk hebben laten overmeesteren. Ze hebben kennelijk geen enkele argwaan jegens hun moordenaar gehad. Als ze tante Dien bezoeken, zegt zij ook niets te hebben gezien. Ze vertelt alleen dat Bleke Gonny altijd op de mannen schold. De Cock kent haar ook. Ze was de dochter was van een collegarechercheur. Gonny schold altijd op mannen. Haar normbesef zat haar in de weg. Als Vledder zich afvraagt waarom ze dan dat vak blijft uitoefenen, noemt De Cock hem ''een heilsprediker op zondag''. Het is dan ook zondag.

Bij Lowietje ontmoet De Cock een verwilderde godsdienst fanaticus

Bij Lowietje, onder het genot van een ''cognackie'' stangt De Cock een aantal hoertjes door te suggereren dat zij het volgende gewurgde slachtoffer kunnen zijn. Het is een poging de hoertjes wakker te schudden. Als ze wat gekalmeerd zijn, komt predikend over God, Vader Mattias de kroeg binnen. De Cock babbelt wat met hem over Sodom en Gomorra. De verwilderd uitziende man verlaat de kroeg pas, als hij klaar is met zijn preek tegen de hoertjes. In het donker achtervolgt De Cock de oude man. Hij ziet hoe een zwaargebouwde man, met een vreemd loopje, naar Vader Mattias wandelt, een deken over zijn schouders slaat en hem meeneemt naar een huis. Hierna loopt De Cock naar zijn dierbare vriendin Barbara. Ze probeert hem te verleiden en hij probeert haar over te halen om te stoppen met de prostitutie. Hij wil dat ze terug gaat naar haar ouders. Hij vreest voor haar veiligheid nu een wurgmoordenaar het op prostituees voorzien heeft.

De Cock brengt een dierbare vriendin in veiligheid

Op de begrafenis van Gonny houdt Vader Mattias een mooie preek. De Cock ziet Barbara staan. Hij herkent haar nauwelijks in haar deftige mantelpak. Hij biedt haar een lift aan. Barbara gaat daar gretig op in. Ze hoopt op meer en wordt woest als het tot haar doordringt dat De Cock haar naar haar ouders brengt.

De Cock krijgt een vermoeden

Op het bureau hoort De Cock dat Vader Mattias bij een andere rechercheur zit om aangifte te doen. De Cock stormt daar naar binnen en neemt Vader Mattias mee naar zijn eigen kantoor. Ze praten over hoererij, zedelijk verderf in de steden Sodom en Gomorra. Hij noemt ook de stad Babylon. De naam van die stad was De Cock bijna vergeten. De emoties van De Cock wisselen elkaar af bij de zien van de oude man. De verwilderde godsdienst fanaticus vertedert hem af en toe. Hij belooft de oude man thuis op te zoeken om de diefstal van het geld te onderzoeken. Vledder is verbaasd dat De Cock het over diefstal van geld heeft. Vader Mattias heeft er niets over gezegd. De Cock zegt niet hoe hij dit weet. Hij ziet dit als een leerproces voor Vledder.

Thuis bij de godsdienstfanaticus en zijn zoon

Het huis van Vader Mattias ziet er verwaarloosd en armoedig uit. Zijn zwaargebouwde zoon Tobias is er ook. Vader Mattias praat tegen zijn zoon alsof het een kind is. Tobias kende Sonja en Gonny en bewijst dat door een veelheid aan feiten op te sommen. De feiten zijn door hem genoteerd in een klapper. Ze komen voort uit gesprekken die Vader Mattias met de hoeren heeft gehad, wanneer zij behoeften hadden aan troost. Met zijn evangelische werk hoopt hij de vrouwen uit de prostitutie redden. De Cock onderzoekt het kastje waaruit het geld is gestolen. Vader Mattias mist tweehonderd gulden, maar hij twijfelt. Hij is nogal slordig met geld, misschien heeft hij zich vergist. Van De Cock moet hij vanaf nu elke dag om acht uur, zijn geld tellen, want alleen dan weten ze wanneer er geld gestolen is. Zodra hij geld mist, moet hij De Cock waarschuwen.

De Cock heeft een gewaagd plan

Buitendam oefent druk uit op De Cock. Hij wil dat de wurgmoordenaar snel opgepakt wordt. De Cock denkt dat dit mogelijk is als hij vanaf zaterdagavond beschikking krijgt over drie rechercheurs en een vrouwelijke agent. Hij denkt te weten hoe de moordenaar denkt en wil het kamertje van de prostituee Baps gebruiken om de moordenaar te pakken. De vrouwelijke agent zal zich voordoen als Baps. Hij weet zeker dat de moordenaar naar dat kamertje zal komen om Baps te wurgen. Buitendam bespot dit gewaagde plan van De Cock. Hij gaat er niet mee akkoord. De Cock waarschuwt hem dat er dan zondag een derde slachtoffer zal vallen. Buitendam bindt in en De Cock krijgt wat hij gevraagd heeft.

De uitvoering van het plan

Zaterdagavond nemen de ingeschakelde rechercheurs en de vrouwelijke agent hun positie in. De rechercheurs houden via kijkgaatjes in de muur, de vermomde agente, in de gaten. De Cock, Vledder en Buitendam zitten buiten in een auto en houden vanaf daar de ingang van het pand in de gaten. Om half één 's nachts zitten ze nog te wachten op de wurgmoordenaar. De Cock wordt nerveus. Het is inmiddels al zondag. Buitendam bespot zijn plan weer. Een half uur later gebeurt er nog niks en dan ineens denkt De Cock aan Barbara. In doodsangst rent hij de straat op naar haar huis. Vledder rent verbouwereerd achter hem aan. Ze treffen Barbara aan op haar bed met bovenop haar buik een zwaargebouwde man die haar wurgt. Er volgt een gevecht dat Vledder wint. Tobias brult als een dier. Hij wordt in de boeien geslagen.

De Cock verklaart zijn gedachtegang

Alle betrokken rechercheurs zitten bij Buitendam op de kamer. Hij gebiedt De Cock zijn gedachtegang uit te leggen. De Cock vertelt dat hij een idee kreeg toen hij bij Lowietje zat. Daar predikte Vader Mattias over Sodom en Gomorra. Twee steden die omwille van hun zedelijk verderf werden verwoest. Door deze woorden zag hij het verband tussen de moorden op prostituees en de bijbel. Opvallend vond hij ook de eerste twee letter van de namen Sonja en Gonny. So en Go. Sodom en Gomorra. Hij achtte de wurgmoordenaar een godsdienstige man met een verziekt brein. Even was Vader Mattias verdacht, maar hij was er te erg op gericht de vrouwen te redden. Hij haalde troost en blijdschap uit de bijbel en gaf daarom zijn simpele zoon ook een bijbel. Hij hoopte dat hij hier ook troost en blijdschap uit zou halen. Hij besefte niet dat het brein van Tobias de Bijbelse teksten verkeerd opvatte. Deze conclusie bracht De Cock op het idee van de betalingen aan de hoeren. Bij de prostituees moet altijd vooruit betaald worden. De enige manier voor Tobias om aan geld te komen, was door het te stelen van zijn vader. Hierdoor wist De Cock dat Vader Mattias aangifte van diefstal van geld kwam doen, zonder dat het gezegd werd. Buitendam wil weten doe de vermomde agente de moordenaar zou herkennen. Ze zou hem herkennen aan het geld, wanneer hij vooruit betaalde, verklaart De Cock. Bij Vader Mattias had hij de bankbiljetten van een merk voorzien. De moorden vonden plaats op een zondag, dus ging De Cock ervanuit dat de eerstvolgende moord ook op een zondag zou plaatsvinden. Zaterdagavond belde Vader Mattias De Cock om te zeggen dat er geld was verdwenen. De Cock wist daardoor dat de moordenaar weer een hoer zou bezoeken. Gezien de namen van de in de bijbel genoemde steden Sodom en Gomorra, So en Go, zou de volgende slachtoffer een naam moeten hebben die begint met Ba van Babylon. Een andere stad die met zedelijk verderf te maken had gehad. Hij had de namen Barbara en Baps in de klapper zien staan. Barbara had hij weggebracht, die was veilig, dus zou het volgende slachtoffer Baps zijn. Toen de wurgmoordenaar niet verscheen drong het tot hem door dat Barbara waarschijnlijk terug was en gevaar liep.

Het laatste wat De Cock en Vledder nu nog moeten doen is Vader Mattias vertellen dat zijn zoon niet meer thuiskomt.