CVT Complete Vocal Technique
Eén van de zangmethodes waarover je steeds meer hoort is de methode van de Deense Cathrine Sadolin. Deze methode wordt ook aangeduid met 'CVT' Complete Vocal Technique. Complete Vocal Technique is een systematische benadering om alle geluiden in alle stijlen op een verantwoorde manier te kunnen produceren. De zangmethode is het resultaat van meer dan 25 jaar onderzoek door Cathrine Sadolin.
Complete Zangtechniek
In 2004 verscheen het boek
'Complete Vocal Technique' in het Nederlands onder de titel:
'Complete Zangtechniek'. Sadolin heeft een pil van meer dan 250 bladzijden geschreven. Rijkelijk geïllustreerd met heldere diagrammen en afbeeldingen. Daarnaast bijgevoegd, een cd met oefeningen en voorbeelden. De Nederlandse vertaling van het boek Complete Vocal Technique is al in een derde herziene druk verschenen.
De drie basisprincipes
Sadolin onderscheidt drie basiprincipes:
- Ademsteun
- Noodzakelijke twang
- Vermijd een vooruitgestoken kaak en lipspanning
Het basisprincipe
noodzakelijke twang is aan de nieuwe uitgave toegevoegd, waar het basisprincipe een
open keel het veld heeft moeten ruimen.
Ademsteun beschrijft Sadolin als het tegenhouden van de adem. Dit kan bereikt worden door de spieren rond de navel langzaam in te trekken, de rugspieren aan te spannen en voor tegenwicht in de lendenstreek te zorgen. Dit alles in een geleidelijke doorgaande beweging alsof je tegen een weerstand werkt.
Twang ontstaat door een vernauwing van het aanzetstuk boven de valse stemplooien door samentrekking van een kringvormige spier in het strottenklepje.
Je kunt de
twang vinden door de volgende geluiden na te bootsen:
- Het huilen van een kind
- het kwaken van een eend
- De krassende stem van een heks
- Het miauwen van een kat
- Het geluid dat je maakt om een speelgoedauto na te bootsen
Vier stemfuncties
Naar de methode van Sadolin kun je zodra je de basisprincipes voldoende beheerst kiezen uit vier stemfuncties.
- Neutral
- Curbing
- Overdrive
- Edge (voorheen sprak Sadolin nog van Belting)
- Neutral wordt beschreven als een niet-metalige stemfunctie. Een functie met een zacht karakter.
- Curbing is een half-metalige stemfunctie, deze klinkt licht klagend of ingehouden. Deze stemfunctie ontstaat door een bepaalde 'hold' op de klank.
- Overdrive is een geheel metalige stemfunctie. het karakter is direct, luid en roepend. Overdrive komt tot stand met een 'bite'.
- Edge is een geheel metalige stemfunctie. Het karakter is helder, agressief, scherp en krijsend. je krijgt de edge door een 'twang' te realiseren.
Onderstaande tabel bevat informatie over de voorwaarden en beperkingen van de verschillende stemfuncties
Stemfunctie | Neutral | Curbing | Overdrive | Edge |
Sluiting van de stembanden | zacht met lucht/gecomprimeerd zonder lucht | geen lucht | geen lucht | geen lucht |
Methode | losse kaak | 'Hold' | 'Bite' | 'Twang' |
Klinkers in de hoogte | alle | i, uh, o | ee, oo | i, ee, e, eu |
Toonhoogte | hele stemomvang | hele stemomvang | max. c2/d2 | hele stemomvang |
Volume | zacht (kan luider zijn in hoogte) | middelsterk | sterk | sterk |
Karakter | zacht | ingetogen | roepend | krijsend |
De 'Hold' kun je vinden door:
- Haal adem en maak een geluidje terwijl je plotseling je adem inhoudt; of kuch en voel een kleine 'hold' vlak voor de kuch aan.
- Stel je voor dat je iets zwaars optilt. Merk op hoe je je in het strottenhoofd voorbereidt voordat je gaat tillen. Handhaaf dit gevoel.
- Stel je voor dat je praat terwijl je huilt. Voel de 'hold' en luister hoe klagend Curbing klinkt.
De 'Bite' kun je vinden door:
- Te glimlachen met een gesloten mond en de kaak te laten vallen terwijl je de stand van je bovenlip handhaaft, zodat de onderkaak naar binnen valt ten opzichte van de bovenlip.
- De kaak zo te houden alsof je in een grote appel bijt, waarbij je je voorstelt dat je de appel verwijdert en de 'bite' handhaaft.
Klankkleur
Na het kiezen van de stemfunctie kan de klankkleur worden aangepast.
Dit kan op zes plaatsen gebeuren:
- De positie van de epiglottis
- De positie van de larynx
- De vorm van de tong
- De vorm van de mond
- De positie van het zachte gehemelte
- Het openen of sluiten van de neusholte
Effecten
Hierna kunnen desgewenst effecten worden toegevoegd. Voordat hieraan gewerkt kan worden is het echter van belang dat de basisprincipes, de stemfuncties en de klankkleur goed worden beheerst.
Effecten:
- distortion
- creaks and creaking
- rattle
- growl
- grunt
- screams
- vocal breaks
- toegevoegde lucht
- vibrato
- ornamentatie
CVT teachers
Pas er als leek mee op dit boek zonder begeleiding te gebruiken. Hoewel Sadolin anders beweert en doet vermoeden is dit boek vooral geschikt als naslagwerk bij de door Sadolin gegeven workshops en lessen. Daarnaast zijn er in Nederland ook opgeleide CVT teachers te vinden.