Puzzelen met tangram: een manier om communicatie te trainen

Tangram is een puzzel die van oorsprong uit China komt. De puzzel werd voor het eerst in februari 1816 door de Amerikaanse kapitein M. Donnaldson geïntroduceerd in de westerse wereld. Donnaldson nam de puzzel mee naar de Verenigde Staten waar het al snel populair werd dankzij het boek The Eighth Book Of Tan. Vanuit Amerika bereikte tangram Engeland en van daaruit het Europese vasteland. Tangram refereert mogelijk naar de Chinese Tang-dynastie en het Griekse woord Gramma. Naast het creatief in elkaar puzzelen van verschillende geometrische figuren, is tangram ook uitermate geschikt voor gebruik bij een communicatietraining.

Artikelindeling

• Tans, de stukjes van de puzzel
• Tangram gebruiken bij een communicatietraining
• Het effect van het telefoonspel

Tans, de stukjes van de puzzel

Een complete tangrampuzzel bestaat uit 7 tans (de stukjes). De 7 tans bestaan uit verschillende vormen, als alle tans op een bepaalde wijze tegen elkaar worden gelegd vormen ze in het geheel één groot vierkant. Met de tans zijn er heel wat verschillende geometrische figuren in elkaar te puzzelen. Volgens de regels moeten alle tans gebruikt worden voor het maken van een figuur. De vormen van de 7 tans zijn:

• 2 grote driehoeken
• 1 middelgrote driehoek
• 2 kleine driehoekjes
• 1 vierkant
• 1 parallellogram

Tangram gebruiken bij een communicatietraining

Een tangrampuzzel is ook een ideaal onderdeel bij een communicatietraining. Als onderdeel van de training kan er een zogenaamd telefoonspel gespeeld worden waarbij een persoon gaat puzzelen en een ander persoon op afstand instructies geeft. Een persoon doet zich dan voor als een medewerker van een helpdesk. Deze persoon heeft een afbeelding van een figuur dat met de tangrampuzzel gemaakt kan worden.

De andere persoon is een puzzelaar en heeft een complete tangrampuzzel. Deze persoon belt zogenaamd op naar de helpdesk. Aan de hand van aanwijzingen van de helpdeskmedewerker gaat de puzzelaar het tangramfiguur maken. Uiteraard mag de puzzelaar de afbeelding van het figuur niet zien en de helpdeskmedewerker mag niet zien hoe er gepuzzeld word. Door goed te blijven doorvragen en te luisteren, kunnen de helpdeskmedewerker en de puzzelaar een visualisatie krijgen van wat er bedoeld wordt.

De uitvoering

Het puzzelen kan eventueel middels een echt telefoongesprek gedaan worden, maar de meest praktische manier is dat de twee personen in dezelfde ruimte met de rug naar elkaar toe zitten, zodat ze elkaar niet kunnen zien. Om het moeilijker te maken kan er worden afgesproken om alternatieve namen voor de tans te gebruiken zoals bijvoorbeeld "piramide". Wordt er driehoek of vierkant gezegd, dan valt dit onder vaktaal en telt het als strafpunt. De helpdeskmedewerker kan bijvoorbeeld een omschrijving van de tans geven, maar zou ook kunnen vragen wat de puzzelaar ziet. Ook stiltes van langer dan 10 seconden tellen als strafpunten.

Het telefoonspel kan ook met meerdere "helpdeskmedewerkers" gespeeld worden. Als een persoon er niet meer uitkomt, dan kan er zogenaamd warm doorverbonden worden naar een collega. De collega kan dan verdergaan vanaf het punt waar de ander er niet meer uitkwam. Net als in een echte situatie moet de puzzelaar in dit geval op de hoogte worden gebracht dat een collega verder gaat helpen.

Het effect van het telefoonspel

Door het telefoonspel te spelen kunnen deelnemers hun communicatieve en creatieve vaardigheden trainen en testen. Door middel van improvisatie komt het oplossend vermogen van een deelnemer naar voren. Het figuur van de tangrampuzzel hoeft uiteraard niet op de millimeter nauwkeurig te zijn met de afbeelding van het figuur. Echter is het wel de bedoeling dat deze er zo goed mogelijk op lijkt. Deelnemers kunnen getoetst worden op hun stopwoorden en vaktaal. Ook het aanleren van een passende welkomszin (dagdeel, naam van het bedrijf en de naam van de medewerker) en het verloop van het telefoongesprek staan centraal.